Tại cuộc họp báo công bố kết quả kỳ họp thứ 9 của Quốc hội, chiều 19/6, phóng viên đã đặt câu hỏi về việc tại họp báo đầu kỳ họp, Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã giao cho các cơ quan chuyên môn giải quyết vụ án Hồ Duy Hải.
Vừa qua Ủy ban Tư pháp đã họp và lấy ý kiến các thành viên về vấn đề này. Quan điểm và các kiến nghị cụ thể của Uỷ ban Tư pháp là gì? Sau khi có kiến nghị của Ủy ban Tư pháp, UBTVQH có họp xem xét các kiến nghị của ĐBQH, Đoàn ĐBQH và UBTP về vấn đề này?
Trả lời câu hỏi này, Tổng thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho biết, tại cuộc họp báo đầu kỳ họp Quốc hội, ông đã nhận định đây là vụ án phức tạp, trải qua 12 năm.
Theo ông Phúc, sau quyết định giám đốc thẩm của Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao theo kháng nghị của VKSND tối cao, đã có nhiều ý kiến của dư luận, báo chí cũng như các ĐBQH.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã giao Ủy ban Tư pháp xem xét, có báo cáo tham mưu cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc này được là thực hiện theo điều 404 Bộ luật Tố tụng Hình sự.
"Ngày 16/6, Ủy ban Tư pháp đã họp phiên toàn thể xem xét nội dung này. Tuy nhiên, đến nay, Ủy ban Tư pháp chưa có báo cáo gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Sau khi Ủy ban Tư pháp báo cáo, Ủy ban Thường vụ Quốc hôi sẽ nghe, lúc đó sẽ có quyết định. Khi nào có kết quả cụ thể, chúng tôi sẽ thông tin với báo chí", ông Phúc thông tin.
Ông Nguyễn Hạnh Phúc.
Trước đó, sáng 16/6, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đã họp phiên toàn thể dưới sự chủ trì của Chủ nhiệm Lê Thị Nga, để xem xét lại tính đúng đắn, phù hợp với pháp luật của quyết định giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải.
Đây là cuộc họp nội bộ, không có sự tham gia của các cơ quan tố tụng là Công an, Viện Kiểm sát, Tòa án, cũng như báo chí.
Tại cuộc họp, khi các thành viên của Ủy ban xem xét quyết định giám đốc thẩm, sẽ xem xét toàn bộ quá trình điều tra, truy tố, xét xử từ sơ thẩm đến phúc thẩm.
Trong cuộc họp, đa số ý kiến thành viên Ủy ban Tư pháp phát biểu đều đồng ý xem xét lại quyết định của Hội đồng thẩm phán phiên giám đốc thẩm vụ Hồ Duy Hải.
Tuy nhiên, đây mới là ý kiến của số đại biểu phát biểu, nên sau phiên họp duy nhất hôm đó, Ủy ban sẽ phát phiếu lấy ý kiến với tất cả 39 thành viên.
Báo cáo Quốc hội trong phần cuối phiên thảo luận ngày 15/6, Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết, Hồ Duy Hải có 25 lời khai nhận tội, trong đó lời khai nhận tội đầu tiên là tự viết ra, không phải là bản cung kiểu hỏi và đáp.
Trong quá trình giải quyết vụ án, ở những thời điểm quan trọng của vụ án Hải đều nhận tội.
Khi nhận kết luận điều tra của Cơ quan điều tra, Hải đã nhận tội đúng như kết luận; khi nhận cáo trạng của Viện Kiểm sát, Hải cũng khẳng định cáo trạng là đúng; khi kết thúc phiên tòa phúc thẩm (bị tuyên án tử hình), gửi đơn cho Chủ tịch nước xin ân giảm thì Hải không kêu oan, chỉ xin giảm nhẹ hình phạt. Còn người kêu oan nhiều nhất là mẹ của Hồ Duy Hải.
Cũng theo Chánh án, vụ án xảy ra từ năm 2008, đã trải qua tố tụng nhiều cấp, được liên ngành thẩm định. Đoàn giám sát án oan sai của Quốc hội năm 2015 cũng đã xem xét vụ việc.
Như thông tin được Chánh án nêu, Đoàn giá sát án oan sai năm 2015 của Quốc hội khi đó do Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu làm trưởng đoàn, Chủ nhiệm UB Tư pháp Lê Thị Nga là Phó Trưởng đoàn. UB Tư pháp của Quốc hội, theo đó, đã từng tham gia, theo dõi vụ án trong thời gian dài.
Trước đó vào chiều 8/5/2020, Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã công bố Quyết định Giám đốc thẩm vụ Hồ Duy Hải.
Cụ thể, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao quyết định, bản án sơ thẩm, phúc thẩm là đúng, Hồ Duy Hải "không oan sai". Do đó Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao kết luận bác kháng nghị, giữ nguyên bản án tử hình đối với Hồ Duy Hải.
Theo Điều 404 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, quyết định của Hội đồng giám đốc thẩm TAND Tối cao chỉ được xem xét lại khi có căn cứ xác định vi phạm pháp luật nghiêm trọng, hoặc phát hiện tình tiết quan trọng làm thay đổi cơ bản nội dung.
Khi đó, Ủy ban Tư pháp Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu; Viện trưởng VKSND Tối cao kiến nghị, Chánh án TAND Tối cao đề nghị Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao mở phiên họp để xem xét lại.