Tổng thống Mỹ Donald Trump lắng nghe Ủy viên FDA Stephen Hahn phát biểu trong một cuộc họp báo ở Nhà Trắng ngày 23/8/2020. Ảnh: AP
Các quan chức trong chính quyền Tổng thống Trump là Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ nhân sinh Mỹ Alex Azar và Chánh Văn phòng Nhà Trắng Mark Meadows cũng đã chỉ trích Ủy viên Cơ quan Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) Stephen Hahn và một số quan chức cấp cao khác của cơ quan này trong một cuộc họp tuần này về quyết định yêu cầu xem xét lại những dữ liệu ban đầu của các loại vaccine ngừa Covid-19 đầu tiên.
Đặc biệt, họ cũng đặt câu hỏi rằng tại sao cơ quan này không thông qua bất kỳ loại vaccine nào cho tới sớm nhất là ngày 10/12, khoảng 1 tháng sau khi Pfizer lần đầu tiên công bố vaccine của công ty này có hiệu quả tới hơn 90% và khoảng 3 tuần sau khi Moderna công bố các kết quả ấn tượng tương tự.
Theo các bài báo trong tuần này, Anh có thể sẽ thông qua một loại vaccine ngày 7/12, một vài ngày trước khi FDA có thể bật đèn xanh cho việc thông qua vaccine của Mỹ. Rõ ràng, điều này khiến các quan chức Nhà Trắng giận dữ, những người vốn cho rằng việc thông qua vaccine là một yếu tố quan trọng trong di sản của Tổng thống Trump.
"Thật điên rồ khi tưởng tượng rằng Liên minh châu Âu hoặc Anh có thể sẽ thông qua một loại vaccine được phát triển ở Mỹ trước chúng ta", một quan chức cấp cao có liên quan đến quy trình này nhận định.
Dù vậy, nỗ lực phát triển vaccine của Mỹ vẫn đang tiến triển với tốc độ đáng kinh ngạc khi vaccine đầu tiên dự kiến được thông qua trong vòng chưa đầy 1 năm sau khi trình tự gen của virus SARS-CoV-2 lần đầu tiên được chia sẻ. Đây là loại vaccine phát triển nhanh nhất cho tới thời điểm này khi các vaccine thông thường đều mất tới 4 năm mới sẵn sàng tung ra thị trường và việc FDA xem xét về một loại vaccine đang phát triển thường sẽ mất tới 10 tháng.
"Trong khi chúng tôi đang làm việc ngày đêm với tinh thần trách nhiệm để thúc đẩy nhanh quá trình này thì chúng tôi cũng cần làm việc cẩn thận để đảm bảo bất kỳ loại vaccine nào được thông qua đều sẽ đáp ứng được các tiêu chuẩn cao về tính an toàn và hiệu quả", ông Hahn bình luận.
Một số quan chức thừa nhận rằng Tổng thống Trump sẽ tiếp tục cáo buộc rằng các nhà sản xuất thuốc trì hoãn việc công bố các kết quả triển vọng về vaccine ngừa Covid-19 cho tới sau Ngày Bầu cử trong khi các quan chức cấp cao khác đã chuyển sự giận dữ vì thua cử sang việc biến FDA thành "con dê tế thần". Tuy nhiên, các quan chức FDA cho biết họ tuân thủ theo quy trình khoa học nhanh nhất có thể nhằm thông qua vaccine ngừa Covid-19, song cũng khẳng định sự cần thiết của việc xem xét tính an toàn và hiệu quả của vaccine trước khi cung cấp chúng cho hàng trăm triệu người.
Một số quan chức thuộc Bộ Y tế và Dịch vụ nhân sinh Mỹ thừa nhận việc Nhà Trắng gây sức ép hồi đầu năm nay, trong đó có những nỗ lực của Tổng thống Trump đề nghị thông qua thuốc chống sốt rét hydroxychloroquine và thúc đẩy việc sử dụng huyết tương của người mắc Covid-19 làm phương pháp điều trị mặc dù thiếu các bằng chứng khoa học, đã để lại "những vết sẹo sâu" trong các cơ quan y tế liên bang.
Quan chức FDA Peter Marks, người hỗ trợ dự án phát triển vaccine Operation Warp Speed của chính phủ Mỹ đã nhiều lần lên tiếng lo ngại về việc chính trị hóa khoa học. Trong khi đó, ông Hahn cũng công khai tuyên bố sẽ "đấu tranh vì khoa học" để đảm bảo vaccine được thông qua chỉ khi xác minh được tính hiệu quả và an toàn./.