Chiều 12/1, TAND TP Hà Nội tuyên phạt bị cáo Phan Quốc Việt (Tổng giám đốc Công ty Việt Á) 15 năm tù về tội "Đưa hối lộ"; 14 năm tù về tội "Vi phạm các quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng. Trước đó, hôm 27/12/2023, Việt bị Tòa án Quân sự Thủ đô tuyên phạt 25 năm tù về hai tội khác nhau.
Ngoài mức án này, HĐXX buộc Phan Quốc Việt nộp phạt bổ sung công quỹ 50 triệu đồng.
Cùng hai tội nêu trên, Vũ Đình Hiệp (Phó Tổng giám đốc Công ty Việt Á ) lĩnh 15 năm tù.
HĐXX nhận định, giữ vai trò Tổng giám đốc Công ty Việt Á, Phan Quốc Việt đã thông đồng với bị cáo Trịnh Thanh Hùng (cựu Phó vụ trưởng thuộc Bộ KH&CN) "tác động) tới bị cáo Chu Ngọc Anh (cựu Bộ trưởng Bộ KH&CN), Phạm Công Tạc (cựu Thứ trưởng) để được tham gia Đề tài nghiên cứu, sản xuất kit test.
Ngoài ra, Việt cũng thông qua Trịnh Thanh Hùng "tác động" tới Nguyễn Thanh Long (cựu Bộ trưởng Bộ Y tế), Nguyễn Huỳnh (cựu Thư ký của ông Long), Nguyễn Minh Tuấn (cựu Vụ trưởng Vụ trang thiết bị), Nguyễn Nam Liên (cựu Vụ trưởng Vụ kế hoạch tài chính thuộc Bộ Y tế) để được cấp phép lưu hành, hiệp thương giá kit test cao gấp nhiều lần.
Tại các tỉnh, thành phố trong cả nước, Phan Quốc Việt chỉ đạo nhân viên tự đàm phán với các cơ sở y tế, đưa thiết bị máy móc đến hỗ trợ chống dịch. Sau khi được tất toán, nhân viên Việt Á tự trích "hoa hồng" theo chỉ đạo chung của Tổng giám đốc."
"Hành vi của Phan Quốc Việt phạm tội với tình tiết tăng nặng do vi phạm hai lần trở lên", HĐXX đánh giá.
Theo HĐXX, nguyên nhân vụ án xảy ra trong bối cảnh dịch COVID-19 bùng phát trên toàn thế giới, ở trong nước, nhiều địa phương khi dịch lây lan đã “vỡ trận”, gây hoang mang, lo sợ cho nhân dân.
“Cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc chống dịch, ngành y tế thiếu nhiều sinh phẩm y tế”, HĐXX nhận xét.
Tuy nhiên, sai phạm của các bị cáo đã xâm phạm uy tín của các cơ quan, tổ chức, làm mất niềm tin trong nhân dân, gây thiệt hại nghiêm trọng cho ngân sách Nhà nước.
Đặc biệt, một số bị cáo phạm tội cho thấy hiện tượng suy thoái tư tưởng, băng hoại đạo đức, lối sống.
Khi lượng hình, tòa đã cân nhắc đến các tình tiết giảm nhẹ và có chính sách khoan hồng đặc biệt cho các bị cáo phạm tội khi tham gia chống dịch nhưng không hưởng lợi hoặc hưởng lợi rất ít, các bị cáo làm công ăn lương, những người nhận hối lộ, được biếu tiền đã khắc phục toàn bộ hậu quả.
Theo cáo buộc, thời điểm COVID-19 bùng phát mạnh, nắm bắt chủ trương của Chính phủ về nghiên cứu sinh phẩm phục vụ phòng chống dịch, Việt tìm cách để Việt Á được thực hiện đề tài cùng Học viện Quân y. Việt sau đó biến sản phẩm nghiên cứu do Nhà nước sở hữu thành của công ty.
Hồ sơ vụ án xác định, trong năm 2020 và 2021, Công ty Việt Á sản xuất tổng cộng hơn 8,7 triệu kit xét nghiệm và bán cho các đơn vị, cơ sở y tế trên khắp cả nước hơn 8,3 triệu kit.
Doanh nghiệp này được thanh toán hơn 4,5 triệu kit xét nghiệm với tổng số tiền 2.250 tỷ đồng.
Kết quả điều tra xác định Công ty Việt Á bỏ ra gần 365 tỷ đồng để mua nguyên vật liệu, cộng với các loại chi phí khác, thuế và lợi nhuận 5%, giá thành sản xuất 1 kit xét nghiệm là hơn 143.000 đồng. Tuy nhiên Công ty Việt Á đã nâng giá khống lên gấp nhiều lần và được phía Bộ Y tế chấp thuận khi hiệp thương giá, để bán ra thị trường mức 470.000 đồng/1 kit xét nghiệm.
Cơ quan truy tố kết luận, Công ty Việt Á thu lời bất chính 1.235 tỷ đồng, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 432 tỷ đồng.