Nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải trên hành lang đường bộ nối Tây Bắc với Hà Nội, đường Hòa Lạc - Hòa Bình đã được khởi công xây dựng từ năm 2014 và đưa vào khai thác năm 2018.
Tuyến đường Hòa Lạc - Hòa Bình có chiều dài 25,6 km, tính từ đoạn giao với đường Làng Văn hóa các dân tộc (Hà Nội). Điểm cuối tại thành phố Hòa Bình.
Về quy mô, tuyến đường Hòa Lạc - Hòa Bình được xây dựng theo tiểu chuẩn đường cấp 3 đồng bằng, nền đường 12 m, mặt đường 11 m với 4 làn xe (2 làn xe cơ giới, 2 làn xe hỗn hợp), vận tốc thiết kế 80 km/giờ.
Tổng mức đầu tư đường Hòa Lạc - Hòa Bình là 2.723 tỷ đồng. Nhà đầu tư thu hồi vốn bằng việc thu phí qua trạm đặt tại địa phận Hòa Bình, với thời gian thu phí là hơn 27,6 năm.
Theo Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt cao tốc Hòa Lạc (Hà Nội) - Hòa Bình, có quy mô 6 làn xe cao tốc, được đầu tư trước năm 2030.
Tỉnh Hòa Bình đã họp, thống nhất và đồng ý chủ trương phương án đầu tư, xây dựng dự án mở rộng đường Hòa Lạc - Hòa Bình có chiều dài 23 km (23 km trên tổng số 25,6 km, tính đến đoạn giao Quốc lộ 6) từ tiêu chuẩn đường cấp 3 đồng bằng như hiện tại lên đường cao tốc với quy mô 6 làn xe. Tốc độ thiết kế 100 km/h.
Ngoài ra, dự án còn có phần đất dự trữ bao gồm quỹ đất cho đường sắt phía bên trái đường cao tốc và xây dựng hệ thống đường bên quy mô 4 làn xe (mỗi bên 2 làn) nằm ngoài phạm vi đường cao tốc.
Tổng mức đầu tư toàn dự án dự kiến khoảng 9.382 tỷ đồng, theo hình thức PPP (đối tác công tư) có sử dụng vốn ngân sách Nhà nước.
Như vậy, nếu 23 km của tuyến đường Hòa Lạc - Hòa Bình được xây dựng lên cao tốc đúng như phương án, thì mỗi km tuyến đường này tốn đến 513 tỷ đồng (tính cả chi phí xây dựng ban đầu và chi phí nâng cấp thành cao tốc).
Con số 513 tỷ đồng/ mỗi km sẽ đưa cao tốc Hòa Lạc - Hòa Bình (đoạn 23 km) lúc đó trở thành cao tốc đắt thứ 2 Việt Nam, đắt hơn cả cao tốc Bến Lức - Long Thành với 510 tỷ đồng/km. Chỉ đứng sau cao tốc đắt nhất Việt Nam hiện tại là cao tốc Hải Phòng - Hạ Long với 557 tỷ/ mỗi km.Trong ảnh là cao tốc Hải Phòng - Hạ Long.
Theo ghi nhận, lượng phương tiện qua lại đường Hòa Lạc - Hòa Bình tương đối ít, việc di chuyển rất thuận tiện và thông thoáng.
Trái ngược với buổi sáng, việc di chuyển vào ban đêm của tuyến đường Hòa Lạc - Hòa Bình lại khá bất tiện. Do đến nay, tuyến đường này vẫn chưa có đèn đường.
Dự án mở rộng đường Hòa Lạc - Hòa Bình được xem là dự án quan trọng của tỉnh Hòa Bình. Khi hoàn thành, dự án sẽ đồng bộ kết cấu hạ tầng hệ thống tuyến cao tốc Hà Nội - Hòa Bình - Sơn La - Điện Biên, kết nối Thủ đô Hà Nội với các tỉnh Tây Bắc. Bên cạnh đó, đây còn là tuyến đường có vai trò quan trọng trong thu hút đầu tư và phát triển kinh tế - xã hội của Hoà Bình. Trong ảnh là điểm cuối của dự án, giao với Quốc lộ 6.
