Các đặc vụ tình báo Iraq đã theo dõi thủ lĩnh tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) Abu Bakr al-Baghdadi trong nhiều năm qua trước khi thời cơ chín muồi và dồn ông ta vào đường cùng, hãng tin CNN tiết lộ ngày 17-11.
Cơ hội thuận lợi này chính là vụ bắt giữ Mohammed Ali Sajet al-Zubaaei, một trong những người anh em rể của al-Baghdadi hồi tháng 5. Al-Zubaaei gia nhập IS năm 2015 và trở thành một trong những “quân sư” tin cậy của al-Baghdadi.
Iraq mở chiến dịch săn lùng thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi kể từ khi ông ta tuyên bố thành lập cái gọi là vương quốc Hồi giáo caliphate tại một thánh đường Hồi giáo ở Mosul hồi tháng 7-2014. Ảnh: CNN
Trung tướng tình báo Iraq Saad al Allaq - người đứng đầu ban giám đốc tình báo quân sự của Iraq cho biết đó là đỉnh cao của chiến thuật theo dõi ông trùm IS, vây bắt những người thân cận nhất của hắn.
“Chúng tôi gián tiếp theo dõi hoạt động của al-Baghdadi thông qua các thành viên gia đình ông ta. Bằng cách này, chúng tôi nắm được một số bí mật và khiến al-Baghdadi nghĩ rằng chúng tôi không theo dõi hắn” - ông Al Allaq nói.
Al-Zubaaei đã giúp Al-Baghdadi tránh mọi con mắt theo dõi khi ông ta di chuyển. Sau khi sa lưới lực lượng an ninh Iraq ở ngoại ô thủ đô Baghdad hồi tháng 5-2019, Al-Zubaaei đã cung cấp những thông tin quan trọng, các sĩ quan tình báo Iraq nói với CNN.
Al-Zubaaei đã dẫn lực lượng an ninh Iraq tới một đường hầm ở sa mạc gần Qaim thuộc phía Tây Iraq sát biên giới với Syria. Tại đây, họ tìm thấy các vật dụng cá nhân của al-Baghdadi cũng như các tấm bản đồ, ghi chú viết tay các địa điểm.
Al-Zubaaei cũng nêu khả năng thủ lĩnh IS đang ở Idlib, Syria.
Lực lượng an ninh Iraq sau đó đã có thể xâm nhập mạng lưới buôn lậu của al-Baghdadi ở Syria, từ đó giúp lần theo dấu vết của ông ta.
Iraq đã chia sẻ những thông tin này với lực lượng liên quân Mỹ ở Iraq và Syria cũng như với Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA) và các đơn vị khác của Mỹ. Họ sau đó phối hợp với Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do người Kurd lãnh đạo để truy tìm al-Baghdadi.
Al-Baghdadi kích nổ áo vest chứa thuốc nổ cùng hai đứa con sau khi bị đặc nhiệm Mỹ dồn vào ngõ cụt trong một đường hầm ngoại ô Barisha, một làng gần Idlib, Syria hôm 26-10.
Thông tin al-Baghdadi ẩn náu ở Idlib gây ngạc nhiên cho nhiều nhà phân tích, theo CNN hồi tháng trước. Idlib do Hayat Tahrir a Sham, một nhóm nổi dậy có liên hệ với tổ chức khủng bố al-Qaeda, kiểm soát.
Các nhóm thánh chiến này có nhiều điểm chung về ý thức hệ. Nhiều năm nay, IS và Al-Qaeda cùng các chi nhánh của chúng đã sa lầy và đối đầu nhau trong cuộc chiến tại Syria. Idlib không được đánh giá là nơi trú ẩn của al-Baghdadi, đặc biệt là ngôi làng Barisha chỉ cách biên giới Thổ Nhĩ Kỳ chưa đầy 5 km.
Ông Al Allaq cho biết phần lớn giới lãnh đạo IS đã chạy trốn sang miền Bắc Syria để được gần các nguồn tiếp viện của chúng. Vị tướng Iraq cho hay những chiến dịch quân sự liên tiếp gần sông Euphrates ở khu vực biên giới Iraq - Syria đã làm suy yếu al-Baghdadi.
“Ông ta đã chạy về phía tây để tránh các chiến dịch quân sự cũng như các trận chiến” - ông Al Allaq nói.
Chiến dịch Mắt chim ưng
Iraq săn lùng al-Baghdadi kể từ khi người này tuyên bố thành lập cái gọi là vương quốc Hồi giáo caliphate tại một thánh đường Hồi giáo ở Mosul hồi tháng 7-2014.
Các điệp viên đã được điều đến TP và có ít nhất một lần lực lượng Iraq đã phong tỏa khu vực để bẫy al-Baghdadi. Lúc đó, al-Baghdadi đã thay đổi địa điểm hơn 10 lần trong một ngày, ông Al Allaq tiết lộ.
Chiến dịch Mắt chim ưng của Iraq là chiến dịch truy tìm al-Baghdadi, kéo dài hơn năm năm. Ảnh: CNN
Những chi tiết trong chiến dịch mang mật danh Chiến dịch Mắt chim ưng được giới chức tình báo Iraq tiết lộ với hãng tin CNN.
Họ nói rằng al-Baghdadi đã ở Iraq trong thời kỳ đỉnh cao của phong trào IS, trước khi các chiến dịch quân sự của Iraq trong và xung quanh Mosul được phát động để xóa sổ các nhóm phiến quân.
Al-Baghdadi đã chạy trốn đến địa bàn IS kiểm soát ở Syria hồi tháng 8-2017. Các đặc vụ tình báo Iraq tiếp tục theo dõi khi ông ta chạy đến phía Bắc, theo hướng sông Euphrates hướng về Dier Ez Zor, nơi al-Baghdadi từng lưu trú hồi tháng 2-2018.
Thời điểm này xuất hiện một yếu tố quan trọng khác. Đó là cha vợ thứ ba của al-Baghdadi, người được mệnh danh là “bóng ma sa mạc” với khả năng che giấu hành tung của các phần tử IS trong lúc qua lại giữa Mosul ở Iraq và Raqqa ở Syria, các quan chức tình báo Iraq nói với CNN.
Tháng 2-2018, Iraq cho hay họ đã đạt được một bước đột phá khác khi bắt được Mohammed al-Dulaimi, còn gọi là Abu Ibrahim. Người này là con trai của cựu phó thủ lĩnh IS và là một trong những người vận chuyển thông tin được mã hóa của IS tại thời điểm đó.
Theo ông Al Allaq, vụ bắt giữ này đã góp phần cung cấp thêm thông tin về Al-Zubaaei, người dẫn đường của al-Baghdadi. Vụ bắt giữ cũng là bước đi quan trọng dẫn tới vụ bắt giữ Al-Zubaaei.
Al-Baghdadi rút khỏi nơi ẩn náu của ông ta ở Deir Ezzor sau khi al-Dulaimi bị bắt, các quan chức Iraq cho hay. Iraq đã chia sẻ thông tin này với lực lượng liên quân Mỹ và SDF nhằm đẩy mạnh chiến dịch theo dõi và vây bắt al-Baghdadi.
Sau đó, kẻ khủng bố IS bị truy nã gắt gao nhất hành tinh này đã liên tục di chuyển trong vùng sa mạc Syria, giữa TP Palmyra và tỉnh Homs cho đến tận tháng 3 năm nay. Tiếp đó, al-Baghdadi chạy sang phía Bắc, bị dồn vào ngõ cụt và buộc kích nổ áo vest chứa thuốc nổ tự sát.