Theo bài đăng ngày 7/8 trên trang Web của Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga, khu rừng ở Nam Trung Bộ của Việt Nam đã chứng kiến một phát hiện đáng chú ý trong giới học thuật khi một loài rắn độc mới được các nhà khoa học từ Viện Sinh thái Nhiệt đới và Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga, ĐH Tổng hợp Matxcơva, LB Nga tìm thấy.
Theo báo Công thương Điện tử, nhóm nhà khoa học gồm TS Lê Xuân Đắc, Viện Sinh thái Nhiệt đới, Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga; TS Nikolay A. Poyarkov (ĐH Tổng hợp Matxcơva, LB Nga) cùng các cộng sự đã tìm thấy các cá thể rắn lục với đôi mắt vàng rực rỡ, thân xanh nổi bật tại khu rừng thuộc tỉnh Ninh Thuận vào năm 2023.
Sau đó, loài rắn này được đặt tên là Trimeresurus cyanolabris, hay còn gọi là Rắn lục mép xanh dương. Tên gọi này bắt nguồn từ tiếng Latin, trong đó "cyaneus" có nghĩa là "xanh sẫm" và "labrum" nghĩa là "môi", nhấn mạnh đặc điểm màu xanh đặc trưng trên môi của loài rắn này. Nó là thành viên thứ 50 của giống Rắn lục châu Á và là loài thứ 10 được tìm thấy tại Việt Nam.
Giống các loài rắn độc thuộc giống rắn lục châu Á, loài rắn lục mép xanh dương cũng sở hữu nọc độc nguy hiểm.
Đặc trưng nổi bật của rắn lục mép xanh dương là đôi mắt màu vàng rực rỡ và thân rắn phủ một màu xanh lá cây tươi. Chúng có kích thước khá nhỏ với chiều dài trung bình là 63 cm, và đầu hình tam giác đặc trưng. Ngoài ra, bụng của chúng mang màu vàng lục nhạt trong khi đuôi có màu đỏ gạch và viền mờ hai bên. Phần môi trên, dưới và cổ của loài rắn này có màu xanh lam đặc sắc.
Thức ăn chủ yếu của chúng là các loài ếch và thằn lằn nhỏ.
Ban đầu, các nhà nghiên cứu lầm tưởng rằng đây là một loài đã được biết đến, nhưng qua phân tích hình thái học và sinh học phân tử, họ đã xác định được đây là một loài hoàn toàn mới. Các phân tích về trình tự gene đã chỉ ra sự khác biệt đáng kể giữa loài này và các loài có hình thái tương tự như T. rubeus.
Theo Dân trí, rắn lục mép xanh dương khác biệt so với các loài rắn lục đã được biết đến về số lượng vảy, màu sắc và mắt. Chúng có ít nhất 6% sự khác biệt về di truyền so với các loài rắn lục khác.
Thông tin từ Trung tâm Nhiệt đới Việt Nga thì các loài rắn độc thuộc giống Rắn lục châu Á (Trimeresurus) gây ra tai nạn rắn cắn được coi là phổ biến nhất, vì vậy, chúng đang bị đe dọa do bị con người săn bắt quá nhiều.
Loài rắn lục mép xanh dương hiện tại chỉ được tìm thấy tại các khu vực ven biển Nam Trung Bộ của Việt Nam như Quảng Ngãi, Bình Định, Khánh Hòa và Ninh Thuận. Chúng ưa thích sinh sống trong các khu rừng khô nhiệt đới ở độ cao từ 90 đến 400 mét so với mực nước biển, thích hợp với việc sống trên các hốc cây, thảm lá rụng và cây bụi.
Phát hiện mới mở ra hướng nghiên cứu tiếp theo về sự phân bố, sinh thái và độc tính của loài này, đồng thời nâng cao nhận thức về bảo tồn và sơ cứu khi có sự cố rắn cắn. Đây là bước tiến quan trọng trong việc hiểu biết về đa dạng sinh học của Việt Nam, đặc biệt là trong bối cảnh môi trường sống của nhiều loài đang bị đe dọa.
Tổng hợp