Mới đây, CTCP Dịch vụ Ô tô Hàng Xanh – Haxaco (HAX) đã công bố KQKD quý 2 với khoản lỗ hơn 7 tỷ đồng, đánh dấu quý đầu tiên công ty thua lỗ trong suốt 4 năm qua.
Có thể nói, kết quả thua lỗ của Haxaco trong quý 2 vừa qua là điều khá bất ngờ trong bối cảnh tiêu thụ xe Mercedes tại Việt Nam đang tăng trưởng rất tốt. Chỉ tính riêng trong quý 2 vừa qua, thị trường Việt Nam đã tiêu thụ tổng cộng 1.544 xe, tăng gấp rưỡi cùng kỳ 2016 và cũng là quý tiêu thụ lớn nhất từ trước tới nay.
Tiêu thụ Mercedes tại Việt Nam tăng kỷ lục trong quý 2/2017
Một điểm đáng chú ý, thông tin Haxaco thua lỗ trong quý 2 được công bố vào chiều muộn ngày 18/7, ngay trước thời điểm hơn 9 triệu cổ phiếu “lăn chốt” được giao dịch bổ sung.
Kết hợp 2 yếu tố này đã khiến cổ phiếu HAX chịu áp lực bán mạnh và giảm sàn trong tình trạng “trắng bên mua” trong phiên 19/7 và 20/7. Trước đó, cổ phiếu này đã tăng gấp đôi kể từ đầu năm.
Diễn biến giao dịch HAX từ đầu năm tới nay
Vì sao Haxaco bất ngờ lỗ trong quý 2?
Tại Việt Nam, Haxaco cùng với Vietnam Star và An Du (thuộc GAMI Group) là ba nhà phân phối ủy quyền chính thức của hãng xe danh tiếng Mercedes-Benz.
Với lượng tiêu thụ xe Mercedes tại Việt Nam tăng mạnh trong quý 2 vừa qua, doanh thu Haxaco cũng rất tích cực với 1.035 tỷ đồng – tăng 21% so với cùng kỳ năm trước và cũng là con số kỷ lục kể từ khi thành lập công ty.
Điều này phần nào nói lên việc Haxaco vẫn đang củng cố, duy trì tốt thị phần của mình so với các đối thủ. Dù vậy, việc bất ngờ báo lỗ của Haxaco trong bối cảnh doanh thu kỷ lục đã khiến không ít nhà đầu tư cảm thấy hụt hẫng.
Việc Haxaco báo lỗ trong quý 2 có nguyên nhân quan trọng từ việc khoản lợi nhuận khác (chủ yếu là tiền thưởng đạt chỉ tiêu theo chương trình của Mercedes Benz Việt Nam) giảm mạnh chỉ còn hơn 7 tỷ đồng, con số thấp nhất kể từ quý 4/2015 tới nay. Đây cũng là điều khá khó hiểu khi doanh thu công ty vẫn tăng trưởng ổn định.
Đặc thù của các doanh nghiệp phân phối ô tô như Haxaco là phần lớn lợi nhuận đến từ khoản tiền hỗ trợ bán hàng của hãng. Do đó, việc khoản tiền thưởng này đột ngột giảm đã ảnh hưởng tiêu cực tới KQKD quý 2 của công ty.
Bên cạnh vấn đề tiền thưởng nhận về thấp, việc Haxaco lỗ còn có nguyên nhân từ việc các chi phí phát sinh trong kỳ đều tăng mạnh, đặc biệt là chi phí lãi vay khiến lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh âm.
Trong 3 quý gần nhất, lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh của Haxaco đều âm
Tính tới 30/6/2017, nợ vay ngắn hạn của Haxaco lên tới 775 tỷ đồng, tăng hơn 2 lần so với đầu năm. Việc vay nợ tăng mạnh đã khiến chi phí lãi vay của Haxaco trong quý 2 lên tới hơn 9 tỷ đồng, tăng gần 4 lần so với cùng kỳ năm trước.
Lũy kế từ đầu năm tới nay, chi phí lãi vay của Haxaco là hơn 14 tỷ đồng, vượt qua con số trong cả năm 2016 (hơn 12 tỷ đồng).
Tuy vậy, việc Haxaco tăng vay nợ có thể đến từ việc công ty tăng tích trữ hàng tồn kho. Tại thời điểm cuối quý 2, giá trị hàng tồn kho của Haxaco đã lên tới 610 tỷ đồng, tăng gấp rưỡi so với đầu năm.
Thời gian gần đây, nhu cầu tiêu thụ Mercedes tại Việt Nam tăng chóng mặt và đây cũng có thể là lý do Haxaco gia tăng vay nợ, tích trữ hàng tồn kho để đáp ứng nhu cầu khách hàng. Tuy nhiên, quyết định này trong ngắn hạn đã ảnh hưởng không nhỏ tới KQKD của công ty.
Trong ngày 20/7, Haxaco cũng đã có giải trình về kết quả lỗ của quý 2/2017 như sau:
