Tiểu hành tinh 3200 Phaethon là một hòn đá không gian đặc biệt với một màu xanh hiếm và một quỹ đạo cực kỳ lập dị nó có thể đi qua quỹ đạo của siêu Mặt trời và sau đó đi qua quỹ đạo của sao Hỏa mất khoảng 1,4 năm. Loại quỹ đạo này điển hình cho sao chổi hơn là tiểu hành tinh.
Biểu đồ này cho thấy quỹ đạo lập dị cao 3200 Phaethon. Ảnh: NASA JPL
Phaethon hoạt động giống như một sao chổi. Khi sao chổi gần Mặt trời, chúng tạo thành một đám mây mù mịt và đuôi bụi và khí đốt dài. Tuy nhiên, Phaethon luôn trông giống như một đốm nhỏ trôi nổi trong không gian.
Vào 16/12/2017 các tiểu hành tinh Phaethon gần nhất với Trái đất kể từ năm 1974 , nó cách Trái đất 6,4 triệu dặm (10,3 triệu km) .
Teddy Kareta, một sinh viên sau đại học tại Đại học Arizona, người đã dẫn đầu một nỗ lực để điều tra Phaethon đã trình bày kết quả của nhóm nghiên cứu tại cuộc họp thường niên lần thứ 50 của Khoa thiên văn xã hội Mỹ.
Kareta và các cộng sự đã quan sát Phaethon bằng Kính viễn vọng Hồng ngoại của NASA trên Mauna Kea ở Hawaii và kính viễn vọng Tillinghast trên Núi Hopkins ở Arizona.
Một trong những phát hiện của họ có thể lật đổ lý thuyết hiện hành về nguồn gốc của Phaethon. Các nhà thiên văn từ lâu đã nghi ngờ rằng Phaethon là một mảnh của tiểu hành tinh màu xanh lớn hơn nhiều Pallas. "Với lượng mưa khoảng 8%, Phaethon sáng chỉ bằng một nửa so với Pallas", Kareta nói.
"Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng bề mặt của Phaethon có màu xanh dương xung quanh, có nghĩa là vật thể bị 'cháy sém' hoặc 'nung' bởi sức nóng của Mặt trời.
Màu xanh lam của Phaethon chỉ ra rằng nó đã trải qua nhiệt độ cao", Kareta phân tích. Trong các lần di chuyển của Phaethon quanh mặt trời, nó được làm nóng tới nhiệt độ lên đến 1.500 độ F (800 độ C).
Những phát hiện từ nghiên cứu mới này sẽ có ích cho các nhà khoa học với Cơ quan thăm dò vũ trụ Nhật Bản (JAXA), hiện đang lên kế hoạch liên quan đến Phaethon.
Nhiệm vụ này được gọi là DESTINY + (viết tắt của Trình diễn và Thử nghiệm Công nghệ Vũ trụ cho Hành trình Liên hành tinh, Phaethon Fyby và Khoa học Bụi), và nó hiện đang được lên kế hoạch ra mắt vào năm 2022.
Các tiểu hành tinh như Phaethon là những vật thể đá không hoạt động giống như sao chổi khi chúng đến gần Mặt trời, và các nhà thiên văn học không biết Phaethon có thể tạo ra những trận mưa sao băng Geminid như thế nào.
Trước khi Phaethon được phát hiện, vào năm 1983, các nhà thiên văn học không biết Geminid xuất phát từ đâu. Sau khi quan sát thấy quỹ đạo của Phaethon khớp với dấu vết của các mảnh vỡ gây ra mưa sao băng hàng năm thì các nhà thiên văn học xác định rằng Phaethon là nguồn gốc.
Một khả năng khác là Phaethon là một sao chổi không hoạt động, hay sao chổi biến thành một tiểu hành tinh theo thời gian. "Nếu nó là nguồn gốc ở một thời điểm nào đó trong quá khứ, có lẽ nó đã làm mưa sao băng theo cách bình thường và để lại những mảnh vụn sao chổi ... nhưng kể từ đó, nó được nung và tắt và nó trông giống như một tảng đá," Kareta nói .
Phaethon có thể trông giống một tiểu hành tinh hơn là sao chổi, nhưng nó thể hiện tính chất của cả hai loại vật thể.
Nó không bụi hỗn hợp và đuôi giống như sao chổi, nhưng nó phát ra "một cái đuôi bụi nhỏ khi nó gần Mặt trời nhất trong một quá trình được cho là tương tự như một lòng sông khô nứt trong cái nóng buổi chiều", các nhà nghiên cứu của Đại học Arizona cho biết trong một tuyên bố.
DESTINY + sẽ bay qua Phaethon và các vật thể gần Trái Đất khác để nghiên cứu cách bụi phát ra từ các vật thể này. Điều này sẽ giúp giải thích đuôi bụi nhỏ của Phaethon. DESTINY + có thể giúp các nhà khoa học tìm ra liệu Phaethon là một tiểu hành tinh, sao chổi hay một cái gì đó khác.
Nguồn: Livescience