Làm sao để biết thận của bạn khỏe hay yếu, chăm sóc thận đúng cách thế nào?
Thận được xem là chiếc máy lọc máu của cơ thể, mỗi ngày có nhiệm vụ lọc khoảng 200 lít máu, loại bỏ chất cặn bã ra ngoài, chọn lọc những thứ có ích giữ lại cho cơ thể.
Thận cũng được xem là một nhà máy, có nhiệm vụ sản xuất nội tiết tố, chuyển hóa các chất, giúp điều chỉnh huyết áp, duy trì chức năng xương, sản xuất các tế bào hồng cầu…
Mặc dù là một bộ phận đặc biệt, có sức mạnh lớn nhưng có lúc thận lại rất "mong manh, yếu đuối". Thống kê cho thấy, tỷ lệ mắc bệnh thận mãn tính tăng dần qua các năm, vì vậy chúng ta cần chú ý đến sức khỏe của thận, "sửa chữa" cỗ máy này ngay tức thì khi nó gửi đến những tín hiệu cảnh báo.
5 tiêu chí thận khỏe của Đông y
Theo nghiên cứu Đông y truyền thống, thận là nguồn gốc của sự sống, là cơ quan nội tạng quan trọng, có trọng trách phát dục và duy trì chức năng sinh lý. Vì vậy, hiểu rõ sức khỏe của thận là nhiệm vụ quan trọng của mỗi người. Sau đây là 5 tiêu chí được xem là thận khỏe.
1. Thính lực tốt, khả năng nghe rõ ràng
Theo Giáo sư Lý Dược Hoa, Trung tâm Bệnh lão khoa, Bệnh viện Tây Uyển thuộc Học viện trung y khoa Trung Quốc, thính giác và chức năng thận có liên quan chặt chẽ với sự thăng trầm của nhau. Tai nghe rõ thì thận tốt và ngược lại.
Nếu hay bị ù tai, khó chịu, triệu chứng lúc nghe rõ lúc không xuất hiện, thì bạn nên cân nhắc về chức năng thận để kiểm tra kịp thời.
2. Làn da sáng bóng, mịn màng
Giáo sư Dương Lực, Bệnh viện Tây Uyển thuộc Học viện trung y khoa Trung Quốc thì cho rằng, người có thận tốt mới duy trì được vẻ ngoài trẻ trung thanh xuân, làn da lão hóa chậm.
Người thận kém thì nhìn vẻ ngoài cũ kỹ, da dẻ nhợt nhạt, sắc da tối, kết cấu da lỏng lẻo, hốc mắt đen, bọng mắt nổi rõ ràng.
3. Tóc đen
Thận chứa tinh, thể hiện ra màu tóc. Dinh dưỡng dành cho tóc được lấy từ máu, nguồn gốc của máu lại đi từ thận như một vòng tròn. Nếu thận không tốt, tóc sẽ sớm bạc, mất đi độ trơn bóng, nhanh rụng và xơ xác. Cùng với tuổi tác, thận khỏe hay yếu thể hiện rõ trên mái tóc mỗi người.
4. Xương chắc khỏe
Theo y học Trung Quốc, thận chủ cốt, cốt dựa vào tinh lực, thận có tốt thì xương mới chắc khỏe. Thận yếu hay tổn thương thì xương sẽ sinh vấn đề, loãng, gãy, bệnh. Khi bạn bỗng nhiên đau lưng mỏi xương, thậm chí là răng lung lay gãy rụng, cũng là lúc nên xem lại sức khỏe của thận.
5. Trí nhớ tốt
Thận tốt tinh lực dồi dào sẽ dưỡng não bộ ổn định. Khi thận kém đi, trí nhớ cũng xuống dốc. Bạn sẽ bị rơi vào tình trạng nhớ nhớ quên quên, phản ứng chậm hoặc thi thoảng bị "đơ" không nhớ đang làm gì.
4 tiêu chí thận khỏe của Tây y
Theo nghiên cứu Tây y hiện đại, khi thận bất ổn sẽ xuất hiện các bệnh như viêm thận, sỏi thận, suy thận và các bệnh khác, thậm chí có thể đe dọa tính mạng. 4 tiêu chuẩn sau đây có thể bước đầu xác định sức khỏe của thận.
1. Nước tiểu trong, ít bọt
Theo giáo sư Chương Hữu Khang, Khoa Nội, Bệnh viện Số 1, Đại học Bắc Kinh (TQ), nếu khi đi tiểu mà nhìn thấy nước tiểu có nhiều bong bóng nổi lên bất thường, lâu vỡ, có thể xem bạn đang có vấn đề về bài tiết nước tiểu protein nhiều hơn bình thường.
Nếu quan sát thấy màu sắc nước tiểu thay đổi, như trà đặc, hoặc nâu, hoặc đục như nước gạo thì cần đặc biệt chú ý. Khi thấy đi tiểu khác lạ, đau buốt khi tiểu thì đã đến lúc bạn phải đi khám ngay tức thì.
2. Cơ thể không bị sưng phù sau khi ngủ dậy
Thận là cơ quan trao đổi chất của con người và điều hòa lượng nước. Khi thận không tốt, lượng nước sẽ bị tích lũy lại các bộ phận trên cơ thể. Theo Bác sĩ Phó Văn Tĩnh, Phó trưởng khoa Thận, bệnh viện Tuyên Vũ, Đại học y khoa Thủ đô (TQ), nếu ngủ dậy có các dấu hiệu chân, đùi sưng hoặc tích nước, bạn nên đi kiểm tra chức năng thận.
Thận khỏe mạnh là khi bạn không hề cảm thấy người nặng trịch và mọng nước sau khi ngủ dậy.
3. Tinh thần sung mãn
Người thận tốt luôn có tinh thần sung mãn, thái độ vui vẻ, hoạt bát. Khi chức năng thận có vấn đề, các chất cặn bã trong cơ thể sẽ khó được bài tiết ra ngoài, tích tụ lại làm cho cơ thể nặng nề. Khi thấy cơ thể thiếu năng lượng, mệt mỏi, cảm thấy ốm yếu, là chức năng thận đang có vấn đề, cần sự quan tâm của bạn.
4. Huyết áp bình thường
Chức năng thận tốt sẽ duy trì được các chỉ số huyết áp ổn định. Khi thận suy giảm, các triệu chứng huyết áp sẽ xuất hiện, làm tăng tổn thương thận mỗi lần bị tăng huyết áp.
Theo bác sĩ Phó Văn Tĩnh, người mắc bệnh cao huyết áp khi xuất hiện triệu chứng tiểu đêm nhiều, người mắc tiểu đường bị protein niệu hoặc phù nề chi dưới có thể coi là dấu hiệu cho thấy thận đã bị hư hỏng.
Những người thi thoảng mới cảm thấy các dấu hiệu này thì không có vấn đề gì đáng lo, chỉ cần duy trì giấc ngủ tốt là phong độ sẽ ổn định trở lại.
Nhưng nếu triệu chứng này xuất hiện liên tục trong vòng 1 tuần, thì bạn cần phải đến cơ sở y tế để được thăm khám.
Bí quyết bảo vệ thận hiệu quả
Muốn bảo vệ thận tốt, chẳng có cách nào đơn giản bằng việc tiết chế ăn uống và điều chỉnh lịch sinh hoạt lành mạnh. Sau đây là một số thói quen cần tránh.
1. Không ăn quá mặn
Giáo sư Chương Hữu Khang lưu ý rằng, 95% lượng muối trong khẩu phần hàng ngày mà chúng ta ăn vào do thận chuyển hóa. Việc ăn quá nhiều muối gây ra gánh nặng lớn cho thận, tăng huyết áp, từ đó gây ra bệnh thận.
2. Không nhịn tiểu
Bác sĩ Phó Văn Tĩnh cho rằng, nhịn tiểu trong thời gian dài sẽ làm tăng trưởng vi khuẩn trong bàng quang, từ đó vi khuẩn ngược dòng qua niệu quản vào thận, dẫn đến nhiễm trùng đường tiết niệu và viêm bể thận. Khi chứng viêm tái phát lặp đi lặp lại sẽ làm giảm chức năng thận.
3. Ăn thịt cá vô độ, uống rượu bia nhiều
Ăn quá nhiều thực phẩm chứa protein làm sản xuất ra quá nhiều acid uric và urê nitơ, làm tăng gánh nặng cho thận trong quá trình trao đổi chất. Uống nhiều rượu dễ dẫn đến tăng acid uric trong máu, những thói quen này có thể dẫn đến cholesterol cao và các bệnh chuyển hóa khác, gây ra bệnh thận.
4. Không uống nước quá ít
Nếu một thời gian dài mà không uống nước, lượng nước tiểu sẽ bị giảm, nồng độ chất độc trong nước tiểu sẽ tăng lên, dễ dẫn đến bệnh sỏi thận. Muốn chăm sóc thận đúng, nên uống ít nhất 1,2-1,5 lít nước/ngày.
Theo các chuyên gia, muốn có thận khỏe mạnh, bạn cần phải "bỏ công" chăm sóc, không nên bỏ mặc sẽ khiến thận rơi vào tình trạng xuống cấp nhanh chóng. Ngoài ra, bạn nên đi khám sức khỏe định kỳ, ăn các món ăn bổ thận như hạt tiêu đỏ, lòng trắng trứng, súp lơ, bắp cải, cá, nước ép việt quất…
*Theo Health/SN