Nước sâm mai rùa là một loại thức uống đặc biệt, được chế biến từ sâm và mai rùa. Hai thành phần chính này mang lại hương vị đặc trưng và có tác dụng bổ dưỡng.
Mai rùa chứa muối canxi, chất béo và chất keo. Vì vậy, nó có vị mặn, tính hàn, tác dụng mạnh gân xương, điều huyết, bổ thận âm, thường được dùng ở dạng cao (cao quy bản) và dạng thuốc phiến.
Tuổi đời hơn 100 năm của tiệm nước sâm mai rùa
Theo Đông y, sau khi mai rùa được phơi khô, chế biến nhiệt độ cao, sau đó đập vỡ ra, nghiền thành bột. Loại này sẽ trở thành một vị thuốc, có tên là cao quy linh. Nó có tác dụng thanh nhiệt, giải độc và tốt cho da. Đặc biệt mai rùa còn được dùng trong chữa suy nhược, sốt rét, ho lâu ngày, thận kém, chân tay đau nhức, trẻ em yếu xương, chậm lớn, chậm biết đi.
Chính vì những lợi ích vốn có của mai rùa, tiệm nước mát Thanh Mã Sơn đã tạo ra loại nước sâm mai rùa mang nhiều công dụng. Trải qua 3 đời, nhờ lưu giữ bí quyết truyền thống, ông bà xưa đã truyền cho người con và đến nay là người cháu phụ trách buôn bán.
Chủ quán chia sẻ, trước kia gia đình buôn bán bắt đầu từ một xe nước bán rong trên đường Nguyễn Trãi. Sau này, khi đến đời thứ 2 – 3, xe nước được nhiều người biết đến và trở nên đắt khách hơn. Đến nay, họ đã mở một cửa tiệm khang trang, nổi danh khắp Sài thành.
Theo thời gian dài tồn tại ở TPHCM, tiệm nước mát Thanh Mã Sơn đã có nhiều thay đổi trong việc lựa chọn nguyên liệu. Trước kia, mai rùa là nguyên liệu chính mà ông bà dùng để chế biến ra loại nước sâm này. Nhưng hiện nay, vì có những chính sách cần bảo vệ động vật nên tiệm đã có phần thay đổi, thay thế mai rùa thành các loại thảo dược.
"Thời xưa ông bà mình dùng hoàn toàn là mai rùa, bây giờ không dùng nữa chỉ dùng các loại thuốc thay thế. Dùng mai rùa thì công dụng 100%, còn giờ thì các loại thảo dược vẫn giữ được công dụng khoảng 70%", chủ quán chia sẻ.
Vừa là thuốc, vừa là nước sâm giải nhiệt
Họ thay thế bằng những dược liệu đông y nhưng vẫn mang công dụng tương đương với mai rùa. "Nước sâm mai rùa như là một loại thuốc, chứ không phải là loại nước sâm bình thường nữa", chủ quán nói thêm.
Tuy nhiên, nước mai rùa không phải là loại thuốc thần kì. Mà thực khách cần phải có thời gian kiên trì sử dụng, thì nó mới phát huy hết tác dụng. Những ai mắc bệnh liên quan đến gan hoặc nóng trong người, nổi mụn,…thì nước mai rùa là một gợi ý tốt. Vì công dụng chính của loại nước này là giải độc trong gan, làm mát cơ thể,…
Ngoài nước sâm mai rùa, tiệm nước mát Thanh Mã Sơn còn bán các loại nước phổ biến khác như nước đắng, nước sâm 24 vị, bông cúc, rong biển la hán quả, mía lau... Mỗi loại sẽ có một công dụng riêng khác nhau như bông cúc sẽ giúp sáng mắt, rong biển giúp làm mát phổi,…
Tại tiệm, nước mát được nấu mỗi ngày và được giữ kỹ trong thùng. Khi khách đến, nước sẽ được chiết ra từng chai nhỏ để bán. Chủ quán còn mách thêm một công thức uống kết hợp nước đắng và sâm mai rùa với nhau. Vị đắng của nước đắng sẽ vô cùng khó uống, thực khách cần uống thêm nước mai rùa để giảm độ đắng.
"Nước đắng là hạ nhiệt hạ quả, khi uống nước đắng xong, bạn uống vào nước mai rùa sẽ làm ngọt vị lại. Nếu kiên trì, nó sẽ giúp thải độc cơ thể, thanh lọc gan của bạn và khó bị nổi mụn. Đây cũng như vừa là thuốc vừa là nước sâm giải nhiệt", chủ quán chia sẻ về cách uống phổ biến và hiệu quả.
Giữ vững nghề gia truyền được hơn 3 đời, đến nay tiệm nước mát Thanh Mã Sơn đã được nhiều thực khách gần xa biết đến và giữ được lượng khách quen cố định. Một phần là tại đây có loại nước sâm mai rùa mà không nơi nào có bán, phần còn lại là công dụng tốt cho sức khỏe của các loại nước mang lại.
"Mỗi lần tiện đường là mình ghé vào mua nước mai rùa. Chủ quán là người Hoa nên nấu vị đặc sệt rất truyền thống, uống rất vừa vị và tốt cho sức khỏe", một vị khách chia sẻ.
Khách quen chỉ cần đến, là chủ tiệm sẽ biết ngay khách dùng loại nước gì. Còn những vị khách lạ, khi đến đều được chủ tiệm tận tình giải đáp công dụng của từng loại nước mang lại, đặc biệt là nước sâm mai rùa.
"Nhà mình uống nước ở đây lâu lắm rồi, từ thời trẻ của ông nội. Nay ông cũng 60 tuổi rồi, nhưng vẫn còn uống", một khách quen chia sẻ.