Gần đây giới truyền thông đã biết về việc Thụy Điển đang xem xét viện trợ máy bay chiến đấu JAS-39 Gripen cho Ukraine.
Trước tình hình trên, tờ Politico nhấn mạnh, tiêm kích đa năng này linh hoạt hơn F-16 của Mỹ, chúng dễ bảo trì hơn và không yêu cầu các sân bay đặc biệt.
Tính linh hoạt của dòng máy bay được nhấn mạnh bằng chữ JAS - viết tắt của: Jakt (chiến đấu), Attack (tấn công), Spaning (trinh sát). Do vậy Lực lượng vũ trang Ukraine có thể tiếp nhận một tiêm kích hiện đại với mức độ đa năng rất cao.
Mặc dù Gripen chưa bao giờ được sử dụng trong điều kiện chiến đấu thực tế nhưng nó có một số ưu điểm không thể bác bỏ.
JAS-39 được thiết kế đặc biệt để bảo vệ Thụy Điển khỏi máy bay Nga, đồng thời khả năng phát hiện mục tiêu và tác chiến điện tử của nó tập trung vào việc chống lại tiêm kích cũng như hệ thống phòng không của Nga.
Nhà sản xuất cập nhật phần mềm máy bay chiến đấu hai năm một lần, có tính đến những phát triển quân sự mới ở Liên bang Nga và nếu cần, sẽ bổ sung chức năng và thiết bị mới.
Ưu điểm lớn của máy bay Thụy Điển là nó không đòi hỏi hạ tầng phức tạp. Để cất và hạ cánh, một đoạn thẳng của bất kỳ con đường nào rộng 16 m và dài 500 m là đủ. Để bảo dưỡng, chỉ cần một đội gồm một thợ cơ khí và năm trợ lý, thời gian tiếp nhiên liệu và tái vũ trang không quá 20 phút.
 Tiêm kích JAS-39 Gripen có mức độ linh hoạt cao hơn F-16 Fighting Falcon. |
Mặc dù có nhiều ưu điểm nhưng JAS-39 Gripen bị nhận xét sẽ không mang lại cho Ukraine nhiều lợi thế trên không, bởi số lượng là tương đối ít ỏi.
Kyiv chưa thể nhận được nhiều máy bay chiến đấu, hiện tại chúng ta đang nói về một phi đội gồm 16 - 18 chiếc.
Vấn đề đào tạo người vận hành cũng đặt ra bài toán nan giải, vì rất nhiều phi công giàu kinh nghiệm của Lực lượng vũ trang Ukraine đều đã thiệt mạng.
Ngoài ra còn có vấn đề với việc triển khai JAS-39. Sự hiện diện lâu dài của chúng ở một nơi sẽ là không an toàn, vì dễ trở thành mục tiêu của tên lửa Nga.
Quân đội Ukraine sẽ phải thường sơ tán phi đội Gripen, các xe tải chở tên lửa, xe tiếp nhiên liệu dầu và thợ kỹ thuật sẽ phải di chuyển cùng. Rõ ràng điều này sẽ không cho phép JAS-39 được sử dụng với tần suất cao.
Lực lượng vũ trang Nga có đủ phương tiện để tiêu diệt những máy bay như vậy. Radar ngoài đường chân trời Container có thể phát hiện bất kỳ máy bay chiến đấu nào của NATO ở khoảng cách hơn 2 nghìn km khi chúng bay cao.
Bên cạnh đó, những hệ thống phòng không được bố trí dày đặc, đủ các cự ly cũng như tầm cao sẽ tạo ra lưới lửa mà JAS-39 khó lòng xuyên thủng.
Tiêm kích JAS-39 Gripen do Tập đoàn Saab của Thụy Điển sản xuất.