Thượng viện Mỹ đã bỏ phiếu hôm 11/7 để tìm kiếm vai trò của Quốc hội Mỹ trong một số quyết định về thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Tỷ lệ 88 phiếu ủng hộ và 11 phiếu chống cho thấy đảng Cộng hòa của ông Trump đang ngày càng lo ngại hơn về cuộc chiến thương mại của ông Trump.
Theo đó, biện pháp không ràng buộc khẳng định "vai trò của Quốc hội" khi ông Trump sử dụng lý do an ninh quốc gia để áp thuế nhật khẩu lên nhôm và thép từ Canada, Mexico và Liên minh châu Âu.
Dù không thực sự có tính bắt buộc nhưng nó đại diện cho bước đi đầu tiên của đảng Cộng hòa hướng tới việc tái thiết một trương trình nghị sự kéo dài suốt hàng thập kỷ qua về hỗ trợ Tự do thương mại.
Nhiều tháng qua, đảng Cộng hòa, với phe đa số trong Quốc hội Mỹ, đã không có bất cứ động thái nào trước việc Chính quyền Tổng thống Trump tiến hành các động thái Chiến tranh Thương mại. Dù có sự phản đối nhưng thực sự người Cộng hòa chẳng có hành động nào để ngăn chặn nó.
Một ngày trước đó, Thượng viện Mỹ cũng đã bỏ phiếu với tỷ lệ 97 đồng thuận, 2 phản đối để nhắc lại sự ủng hộ của họ với Khối Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Sự kiện này diễn ra ngay trước khi ông Trump tới Brussels để gặp gỡ lãnh đạo các nước thành viên của tổ chức này. Ông Trump thường chỉ trích các nước khác trong NATO, làm dấy lên câu hỏi về những cam kết của Mỹ.
Thượng nghị sĩ Bob Corker, Chủ tịch Ủy ban đối ngoại Thượng viện Mỹ, gọi đây là "bước đi nhỏ" nhưng sẽ giúp Quốc hội khẳng định lại quyền lực hợp pháp của mình về các vấn đề thương mại.
Trong quá khứ, Quốc hội Mỹ luôn có quyền này. Tuy nhiên, khi ông Trump sử dụng lý do an ninh quốc gia để tiến hành các biện pháp đánh thuế, Nhà Trắng không cần đến cái gật đầu của cơ quan lập pháp Mỹ.
Tuy nhiên, động thái mới nhất của Thượng viện Mỹ không đủ sức để hạ nhiện cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, vốn trở lên trầm trọng hơn sau khi ông Trump tiếp tục cho ra danh sách đánh thuế bổ sung lượng hàng hóa nhập khẩu trị giá hơn 200 tỷ USD từ Trung Quốc vài ngày trước.
Cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới không chỉ gây tổn hại cho cả Mỹ và Trung Quốc mà còn đe dọa hủy hoại nền kinh tế toàn cầu.
Nhiều người kỳ vọng ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ ngồi lại với nhau để tìm giải pháp. Tuy nhiên, ngày hôm qua, cả phía Mỹ và Trung Quốc đều cho biết họ không có kế hoạch cho các cuộc đàm phán thương mại thời gian tới.