Chị Nguyễn Thị Phương trú tại Mỗ Lao, Hà Đông, Hà Nội cho biết từ trước đến nay gia đình chị đều sử dụng nước mắm có độ đạm cao từ 45 độ trở lên.
Chị Phương nghĩ rằng độ đạm cao là tốt cho sức khoẻ thay vì ăn các loại nước mắm có độ đạm thấp. Nhà chị là tín đồ của một loại nước mắm có độ đạm 60 nên khi nghe nước mắm chứa thạch tín chị rất hoang mang.
Mang thông tin kết quả xét nghiệm nước mắm trên đến trao đổi với PGS Nguyễn Duy Thịnh – Viện Công nghệ thực phẩm, đại học Bách Khoa, Hà Nội, PGS Thịnh cho rằng kết quả xét nghiệm trên kia không thể đổ hết cho nước mắm cao đạm là chứa thạch tín được.
Theo PGS Thịnh mối liên hệ giữa thạch tín và nước mắm rất khó trừ trường hợp người ta sử dụng nguồn nước để làm nước mắm có thạch tín.
Hiện nay, tình trạng nước ngầm nhiễm thạch tín ở rất nhiều nơi trong cả nước và hầu như người ta đều sử dụng nước giếng khoan để sinh hoạt và có thể họ dùng để làm nước mắm khi đó không chỉ nước mắm có thạch tín mà nước sinh hoạt, nấu ăn đều có chứa thạch tín. Cần xét nghiệm nước mà họ dùng để làm nước mắm chứ không phải quy cho nước mắm độ đạm cao thì có thạch tín.
Ngoài ra, thạch tín cũng có thể do trong cá. Nếu cá sống môi trường nước nhiễm thạch tín nên chất này có trong cá nhưng ở dư lượng nhỏ, khi ủ cá sản xuất nước mắm thạch tín trong cá tiết ra nên nước mắm bị nhiễm hoặc do muối ở vùng biển nhiễm thạch tín.
PGS Thịnh cho biết để sản xuất nước mắm người ta phải ủ cá để chờ cá phân huỷ rất lâu. Cách làm này là cách làm truyền thống nhưng gần đây người ta đã sử dụng cách làm có thể cho các enzim vào trong quá trình ủ cá để cá nhanh phân huỷ hơn.
Cách này hoàn toàn an toàn được phép sử dụng nên không phải là thạch tín do người sản xuất cho vào. Điều này các cơ quan chức năng cần làm rõ để không ảnh hưởng đến nhà sản xuất cũng như người tiêu dùng.
PGS Thịnh cho biết ngày trước người ta làm nước mắm kiểu truyền thống nên độ đạm thấp, để tiện lợi cho người tiêu dùng được sử dụng loại nước mắm có độ đạm cao các nhà sản xuất đã áp dụng công nghệ mới chiết suất được những giọt nước mắm có độ đạm cao. Nước mắm độ đạm càng cao càng tốt cho sức khoẻ người dùng.
Nói về câu chuyện nước mắm, PGS Thịnh lo ngại nhất đó là việc nước mắm truyền thống mặn trong khi đó ăn mặn không tốt cho sức khoẻ nên người tiêu dùng khi ăn nước mắm cần pha thêm để giảm bớt độ mặn. Ăn mặn chính là nguyên nhân gây ung thư ruột và bệnh tim mạch nên người dân cần chú ý.
Ngoài ra, nếu nhà sản xuất cố tình cho các chất phụ gia cấm vào để bảo quản được lâu hơn hay để tăng độ ngon cho nước mắm cũng rất nguy hiểm.
Cách chọn nước mắm truyền thống với nước mắm công nghiệp được thuỷ phân từ thịt hoặc cá như các doanh nghiệp đang làm hiện nay, PGS Thịnh cho biết người tiêu dùng nên chọn bằng mùi và vị. Nước mắm công nghiệp mùi nhẹ không có mùi đặc trưng của nước mắm truyền thống. Chỉ một giọt nước mắm truyền thống người ta có thể cảm nhận mùi nước mắm vương ra khắp nơi.
Tuỳ vào sở thích của mỗi người, PGS Thịnh cho biết họ có thể chọn cho mình loại nước mắm họ thích.