Tháng 2 vừa qua Ấn Độ và Pakistan trải qua một đợt căng thẳng lớn quanh khu vực vùng Kashmir tranh chấp ở biên giới.
Căng thẳng bắt đầu từ việc xảy ra một vụ đánh bom tự sát nhằm vào đoàn xe của lực lượng bán quân đội Ấn Độ ở vùng Kashmir do Ấn Độ kiểm soát là 40 thành viên đoàn xe thiệt mạng. Nhóm phiến quân Hồi giáo Jaish-e-Mohammed ở Pakistan nhận trách nhiệm.
Ấn Độ phản ứng bằng cách triển khai máy bay bay sang phần đất Kashmir phía Pakistan thực hiện không kích trại huấn luyện của nhóm Jaish-e-Mohammed. Pakistan triển khai máy bay đánh chặn các máy bay Ấn Độ vi phạm biên giới.
Ấn Độ nói MiG 21 Bison của mình bắn rơi F-16 của Pakistan
Thông tin xuất hiện thời điểm vừa xảy ra cuộc giao chiến là Pakistan đã bắn rơi 2 chiếc máy bay của Không quân Ấn Độ.
Một chiếc là MiG 21 Bison do Nga sản xuất bị bắn rơi trên phần đất Kashmir do Pakistan kiểm soát. Viên phi công nhảy dù và bị phía Pakistan bắt sau đó trao trả lại cho Ấn Độ ngày 1-3. Pakistan có công bố hình ảnh bắt phi công và các hình ảnh chiếc MiG 21 Bison của Ấn Độ bị phá hủy.
Chiếc thứ hai rơi trên phần đất Kashmir do Ấn Độ kiểm soát và phi công bị thiệt mạng – thông tin này không được Ấn Độ xác nhận. Theo báo Newsweek, chiếc thứ hai này là do phía Ấn Độ bắn nhầm. Báo The Economic Times cuối tháng 3 dẫn nguồn điều tra nội bộ cho rằng chiếc máy bay thứ hai của Ấn Độ đã bị hệ thống phòng không của chính Ấn Độ bắn trúng.
Phần mình, Ấn Độ cho biết trong trận giao chiến trên không ngày 27-2 lực lượng vũ trang của mình đã bắn rơi một máy bay chiến đấu F-16 của Không quân Pakistan (do Mỹ cung cấp). Chiếc F-16 của Pakistan bị chính chiếc MiG 21 Bison Ấn Độ bắn rơi trước khi bị một tên lửa Pakisstan bắn trúng.
Ấn Độ còn nói máy bay F-16 của Pakistan đã sử dụng tên lửa không đối không tầm trung tiên tiến AIM-120 trong trận không chiến, như một bằng chứng nữa cho thấy Pakistan đã dùng F-16 trong vụ việc vừa rồi với Ấn Độ.
Phần mình Pakistan bác bỏ chuyện mình có dùng F-16 trong trận không chiến này – một việc vi phạm điều khoản hợp đồng cung cấp F-16 với Mỹ.
Mỹ kiểm kê không thấy Pakistan thiếu chiếc F-16 nào
Sau khi có thông tin Pakistan dùng F-16 trong không chiến với Ấn Độ, phía Mỹ đã vào cuộc tìm hiểu.
Foreign Policy ngày 4-4 dẫn hai nguồn tin quan chức Mỹ không nêu tên cho biết phía Pakistan đã mời phía Mỹ tới đếm số máy bay F-16 mà Mỹ đã chuyển giao cho Pakistan sau trận không chiến với Ấn Độ, và không thấy có sự thất thoát.
“Tiến trình mất vài tuần, nhưng khi hoàn tất thì mọi máy bay đều hiện diện đủ” – một quan chức Mỹ nói với Foreign Policy.
Máy bay F-16 trong buổi diễn tập ở Islamabad 15-3 cho lễ diễu binh mừng ngày Quốc khánh Pakistan (23-3). Ảnh: AFP
Pakistan trước sau vẫn nói thông tin Ấn Độ đưa ra về trận không kích hai bên không xác thực. Sau bài viết của Foreign Policy phía Pakistan làm mạnh thêm vụ này.
“Việc Không quân Ấn Độ nói đã bắn F-16 bằng chiếc MiG 21 của họ trước khi bị Không quân Pakistan bắn hạ đã bị bóc mẽ. Tất cả 4 đầu đạn dò tìm của 4 tên lửa được thu thập từ hiện trường chiếc MiG 21 bị phá hủy và được lưu giữ.
Pakistan và lực lượng vũ trang chuyên nghiệp của mình vẫn khiêm tốn không khua trống. Chúng tôi còn có thêm nhiều sự thật để chia sẻ” – Thiếu tướng Asif Ghafoor - người phát ngôn Không quân Pakistan viết trên Twitter ngày 5-4, cùng hình ảnh 2 tên lửa không đối không R-77 và R-73.
Một chiếc F-16 của Pakistan trong một buổi diễu binh mừng ngày Quốc khánh Pakistan tháng 3-2017. Ảnh: AP
Thiếu Tướng Gharoof đề nghị Ấn Độ nói sự thực về những gì đã xảy ra hồi tháng 2: “Đây là tất cả những gì Pakistan vẫn nói, đó là sự thực. Đã đến lúc Ấn Độ nói ra sự thực”.
Nhận định về diễn biến này, Phó Giáo sư về khoa học chính trị Vipin Narang tại Viện Công nghệ Massachusetts nói với Foreign Policy: “Cùng với sự xuất hiện của các chi tiết, có vẻ tình hình thêm tệ hơn với Ấn Độ”.
Ấn Độ vẫn khăng khăng đã bắn rơi F-16 của Pakistan
Bất kể bác bỏ của Mỹ, Ấn Độ ngày 5-4 vẫn khẳng định việc mình bắn rơi một chiếc F-16 của Pakistan là sự thật.
“Không quân Ấn Độ khẳng định đã nhìn thấy hai tình huống nhảy dù ra khỏi máy bay bị bắn ở hai địa điểm khác nhau trong ngày đó. Hai tình huống này xảy ra ở cách nhau ít nhất 8-10km.
Một chiếc là máy bay MiG 21 Bison của Không quân Ấn Độ, và chiếc kia là của Không quân Pakistan. Các dấu hiệu điện tử thu thập được cho chúng tôi biết đó chiếc máy bay của Không quân Ấn Độ là F-16” – đài NDTV của Ấn Độ dẫn tuyên bố từ quân đội Ấn Độ.
Máy bay chiến đấu MiG 21 Bison của Không quân Ấn Độ. Ảnh: WIKIPEDIA
Một chi tiết khác, Ấn Độ nói rằng mình đã tiêu diệt khoảng 300 tên khủng bố khi thả gần 1.000kg bom xuống trại huấn luyện của nhóm phiến quân Hồi giáo Jaish-e-Mohammed, nhưng hình ảnh vệ tinh cho thấy thông tin phía Ấn Độ khả năng lớn không chính xác.
“Đúng là có một trận không kích xuống vùng phụ cận trại huấn luyện, nhưng có vẻ mục tiêu đã bị lỡ” – nhà phân tích quân sự Omar Lamrani tại công ty tư vấn địa chính trị Straifor nói với trang Business Insider hồi tháng 3.
Hai quốc gia hạt nhân Ấn Độ và Pakistan luôn trong tình trạng căng thẳng kể từ khi độc lập khỏi Anh năm 1947. Hai bên đã từng trải qua 4 cuộc xung đột quân sự lớn và rất nhiều cuộc đụng độ quy mô nhỏ hơn ở khu vực Kashmir tranh chấp.