Đại diện cơ sở chế biến Thực phẩm Việt - Vietfoods (Bình Dương) cho biết Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội đã trả lô hàng 2,2 tấn xúc xích bị tạm giữ nhưng không hề có một lời xin lỗi.
Thông tin nêu trên được công bố trong buổi họp báo công bố “sản phẩm Vietfoods an toàn với người tiêu dùng” tổ chức tại TP.HCM ngày 29-5.
Theo đại diện doanh nghiệp, đơn vị đã chuẩn bị tất cả bằng chứng, giấy tờ pháp lý để thực hiện việc khởi kiện nếu Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) Hà Nội tiếp tục dây dưa, không thừa nhận sai phạm.
Không có quyết định hủy bỏ biên bản vi phạm hành chính
Mở đầu họp báo, ông Nguyễn Văn Đức - luật sư đại diện Vietfoods - đọc quyết định trả tang vật tạm giữ của Chi cục QLTT Hà Nội, biên bản được ký ngày 23-5.
Theo đó, toàn bộ tang vật gồm hơn 2,2 tấn xúc xích do đội QLTT 14 tạm giữ được trả lại cho Công ty TNHH thương mại Hùng Anh (Q.Hoàng Mai, Hà Nội).
Quyết định này nêu rõ lý do: “Doanh nghiệp không có hành vi vi phạm hành chính như nội dung ghi trong biên bản vi phạm hành chính ngày 26-4...”.
Như vậy, sau hơn một tháng bị tạm giữ, toàn bộ số hàng hóa được trao trả lại cho doanh nghiệp, trong đó phần lớn sản phẩm đã hết và gần hết hạn sử dụng.
Tuy nhiên bà Huỳnh Vũ Thị Minh Loan - đại diện chủ cơ sở Vietfoods - cho biết sau khi kiểm tra Công ty Hùng Anh, QLTT lập hai biên bản vi phạm hành chính: một với Công ty Hùng Anh và một với Vietfoods.
Đến thời điểm này, QLTT Hà Nội vẫn chưa có bất cứ quyết định gì về việc hủy bỏ biên bản vi phạm hành chính đối với Vietfoods.
“Khi tiến hành kiểm tra, QLTT làm rốt ráo, công bố thông tin rầm rộ trên các phương tiện truyền thông.
Nhưng khi trả hàng họ làm âm thầm như chưa có chuyện gì xảy ra, cũng như không một lời xin lỗi, thậm chí vẫn khẳng định họ làm... đúng quy trình” - bà Loan bức xúc.
Theo bà Loan, thời điểm này cơ sở bắt đầu cho công nhân sản xuất trở lại.
Tuy nhiên, sản lượng đưa ra thị trường chỉ bằng 1/10 thời điểm chưa bị QLTT kiểm tra do hệ thống phân phối, niềm tin của người tiêu dùng chưa thể phục hồi.
Trước sự chậm trễ trong xử lý của QLTT Hà Nội cùng sự thiệt hại do việc bị thu giữ hàng, đại diện Vietfoods cho biết trong 10 ngày nữa nếu QLTT Hà Nội không hủy biên bản vi phạm hành chính với Vietfoods, không thừa nhận sai và xin lỗi thì doanh nghiệp sẽ khởi kiện.
“Chúng tôi đã lập vi bằng các bài báo đưa thông tin từ phát biểu của đại diện QLTT, thống kê các thiệt hại và chuẩn bị hồ sơ để tiến hành việc khởi kiện...
Theo vi bằng được lập, có gần 500 bài báo đăng thông tin sản phẩm Vietfoods chứa chất cấm, gây ung thư” - luật sư Đức bày tỏ.
Vạ lây
Không chỉ Vietfoods là nạn nhân chịu ảnh hưởng, tại buổi họp báo nhiều doanh nghiệp cung ứng nguyên liệu, sản xuất xúc xích, thịt đóng hộp cũng bị vạ lây do tâm lý lo ngại của người tiêu dùng.
“Hầu hết các sản phẩm chế biến từ thịt của công ty bị giảm sản lượng.
Đặc biệt, đối với sản phẩm xúc xích tiệt trùng giảm khoảng 30% sản lượng” - ông Nguyễn Thành Chánh, trưởng phòng kinh doanh Công ty CP đồ hộp Hạ Long, cho hay.
Trong khi đó, các công ty phân phối nguyên liệu thực phẩm cho sản xuất chế biến thịt như Behn Meyer (Đức), Connell Bros (Mỹ) khẳng định 50% sản lượng thịt cung ứng thị trường bị sụt giảm sau sự cố này.
Tại họp báo, ông Nguyễn Thành Danh - phó chi cục trưởng QLTT Bình Dương - cho biết địa phương đã lập đoàn liên ngành kiểm tra cơ sở sản xuất của doanh nghiệp sau thông tin nghi ngờ doanh nghiệp sử dụng chất cấm.
Kết luận sau khi kiểm tra khẳng định cơ sở này không có vi phạm.
Ông Danh còn nói theo quy định hiện hành, xúc xích thuộc trách nhiệm thanh tra của cục, chi cục quản lý chất lượng nông lâm thủy hải sản thực hiện.
Nếu QLTT tiến hành kiểm tra sản phẩm xúc xích thì cần có sự phối hợp liên ngành cũng như sự tham vấn chuyên môn của đơn vị phụ trách.
Diễn biến vụ việc
* Ngày 20-4, đội QLTT 14 - Chi cục QLTT Hà Nội tiến hành kiểm tra Công ty TNHH TM Hùng Anh (Q.Hoàng Mai, Hà Nội), tạm giữ hơn 2,2 tấn xúc xích do cơ sở Vietfoods (Bình Dương) sản xuất với lý do nghi vấn chứa chất cấm.
* Ngày 22-4, kết quả kiểm nghiệm cho thấy những mẫu xúc xích này chứa chất sodium nitrate-251 với hàm lượng từ 55 - 100mg/kg.
* Ngày 26-4, QLTT Hà Nội mời đại diện Công ty Hùng Anh, cơ sở Vietfoods làm việc và lập biên bản vi phạm hành chính với nội dung: "Đã có hành vi vi phạm hành chính: sản xuất, bán ra thị trường thực phẩm không phù hợp an toàn thực phẩm...".
* Ngày 17-5, buổi họp liên ngành giữa Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế và đại diện Chi cục QLTT Hà Nội liên quan đến sản phẩm xúc xích của Công ty Vietfoods được diễn ra. Cục khẳng định Vietfoods không sai, trong khi đó Chi cục QLTT Hà Nội vẫn cho rằng "làm đúng quy trình", đồng thời cho biết chờ ý kiến trả lời của Bộ Y tế để xử lý.
* Ngày 23-5, Bộ Y tế có công văn tham vấn gửi Chi cục QLTT Hà Nội. Văn bản tiếp tục khẳng định Vietfoods không sai, các sản phẩm an toàn cho người sử dụng.
Chiều cùng ngày, Chi cục QLTT Hà Nội ra quyết định trả lại tang vật tạm giữ cho Công ty Hùng Anh. Quyết định nêu rõ lý do trả hàng: "doanh nghiệp không có hành vi vi phạm hành chính như nội dung ghi trong biên bản vi phạm hành chính ngày 26-4".
Đủ cơ sở để thắng kiện
Theo dõi diễn tiến vụ việc từ đầu đến nay, tôi cho rằng Vietfoods hoàn toàn đủ cơ sở để khởi kiện QLTT Hà Nội với hai nội dung chính: công bố thông tin không đúng, gây thiệt hại cho doanh nghiệp; có dấu hiệu sai thẩm quyền trong quá trình kiểm tra.
Về việc công bố thông tin, theo Luật an toàn thực phẩm, Luật xử lý vi phạm hành chính thì việc công bố thông tin chỉ được thực hiện khi đã xác định có hành vi vi phạm, quyết định xử phạt, hình thức xử phạt.
Trong trường hợp của Vietfoods và Công ty Hùng Anh, đội QLTT số 14 vừa mới thực hiện việc kiểm tra chấp hành pháp luật (chưa kiểm đếm hàng hóa xong, chưa lấy mẫu, chưa có văn bản tham vấn của cơ quan chuyên môn, chưa có kết quả kiểm định...) nhưng ông Hoàng Đại Nghĩa - đội trưởng đội QLTT số 14 Hà Nội - đã vội vã trả lời và cung cấp thông tin cho báo chí ngay tại hiện trường với nội dung: "Sản phẩm xúc xích của Vietfoods có chứa chất cấm, chất gây ung thư".
Về thẩm quyền, việc kiểm tra doanh nghiệp của đội QLTT 14 chứa đựng nhiều sai phạm. Cụ thể, quyết định kiểm tra Công ty Hùng Anh ngày 20-4-2016 do ông Lê Đức Thanh ký không có nội dung về an toàn thực phẩm hay kiểm tra chất lượng hàng hóa nhưng đội QLTT số 14 lại tiến hành tạm giữ hàng hóa, lấy mẫu xét nghiệm.
Việc làm này là vượt quá nội dung và phạm vi quyết định kiểm tra ban đầu.
Luật sư PHẠM QUỲNH NHƯ (Đoàn luật sư TP.HCM)