Thỏa thuận ly hôn ‘bằng miệng’ có giá trị pháp lý không?

Ngày 26/8, mạng xã hội lan truyền những hình ảnh thân mật giữa Shark Bình và nữ diễn viên Phương Oanh “Quỳnh búp bê". Cùng ngày, Phương Oanh xác nhận đang hẹn hò với Shark Bình. Nữ diễn viên khẳng định khi đến với nhau, cô và Shark Bình vẫn độc thân. Từ vụ việc Shark Bình, nhiều bạn đọc thắc mắc, thỏa luận ly hôn "bằng miệng" có giá trị pháp lý hay không?

Nhiều luật sư cho rằng: Hiện chưa có quy định nào công nhận tính pháp lý của việc "ly hôn miệng" cũng như cho phép vợ hoặc chồng có người mới trong thời gian Tòa án thụ lý và giải quyết vụ việc ly hôn.

Theo luật sư Diệp Năng Bình - Trưởng Văn phòng Luật sư Tinh thông luật, tại khoản 1 Điều 213 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015, quyết định công nhận sự thoả thuận của các đương sự có hiệu lực pháp luật ngay sau khi được ban hành và không bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm. “Nếu vợ chồng ly hôn thuận tình, sau khi được ban hành, quyết định ly hôn thuận tình sẽ có hiệu lực pháp luật ngay”, luật sư Diệp Năng Bình cho biết.

Nếu là ly hôn đơn phương, thì hết thời hạn kháng cáo (15 ngày kể từ ngày tuyên án) và hết thời hạn kháng nghị của Viện kiểm sát (15 ngày nếu Viện kiểm sát cùng cấp kháng nghị; 1 tháng nếu Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp kháng nghị) mà không có kháng cáo hoặc kháng nghị thì sẽ chính thức có hiệu lực pháp luật.

Luật sư Diệp Năng Bình nhấn mạnh: Hiện, chưa có quy định nào công nhận tính pháp lý của việc "ly hôn miệng" cũng như cho phép vợ hoặc chồng có người mới trong thời gian Tòa án thụ lý và giải quyết việc, vụ án ly hôn. Như vậy, nếu chỉ thỏa thuận "ly hôn miệng" thì vợ hoặc chồng không được phép có người mới.

“Nếu vợ hoặc chồng chỉ thỏa thuận bằng miệng trong việc ly hôn, ly thân với nhau thì không có giá trị pháp lý. Khi chưa có quyết định ly hôn thuận tình và có hiệu lực pháp luật, chồng hoặc vợ mới không được có mối quan hệ mới. Nguyên tắc hôn nhân "một vợ, một chồng" được khẳng định rất rõ ràng trong Luật. 

Tại khoản 2 Điều 5 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 nghiêm cấm hành vi: Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ”, luật sư Đỗ Minh Hiển - Đoàn luật sư thành phố Hà Nội cho biết.

Luật sư Đặng Văn Cường cho biết: Thủ tục ly hôn duy nhất mà pháp luật quy định là do Tòa án thực hiện theo thủ tục tố tụng dân sự. Để được ly hôn chấm dứt quan hệ hôn nhân các đương sự phải có Đơn yêu cầu tòa án xem xét giải quyết cho ly hôn, kèm theo đó là bản chính đăng ký kết hôn, giấy khai sinh của con và các giấy tờ về tài sản (nếu có yêu cầu chia tài sản).

Sau khi nhận đơn, Tòa án sẽ kiểm tra, xem xét và có thể thụ lý để giải quyết. Thủ tục giải quyết một vụ việc thuận tình ly hôn trong thời hạn 2 tháng, thủ tục giải quyết một vụ án ly hôn có tranh chấp về hôn nhân, về quyền nuôi con hoặc về tài sản là trong thời hạn khoảng 7 tháng.

Theo luật sư Đặng Văn Cường, nếu vụ việc tranh chấp về tài sản phức tạp, thời gian kéo dài có thể hàng năm cũng chưa xong. Khi nào hai bên có được quyết định hoặc bản án của Tòa án có hiệu lực pháp luật cho phép chấm dứt quan hệ hôn nhân, khi đó mới trở thành độc thân, chấm dứt các quyền và nghĩa vụ của vợ, của chồng theo quy định pháp luật.

“Các tuyên bố "ly hôn bằng miệng", sống ly thân nhiều năm, hành vi xé bỏ, đốt giấy đăng ký kết hôn đều không phải là sự kiện pháp lý làm chấm dứt quan hệ hôn nhân và gia đình”, luật sư Đặng Văn Cường cho biết.

Nhiều luật sư cho rằng: Người đang có vợ, có chồng (chưa thực hiện thủ tục ly hôn) mà chung sống như vợ chồng với người khác là hành vi vi phạm pháp luật, người vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính, nếu gây hậu quả nghiêm trọng sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm quy định hôn nhân một vợ một chồng theo quy định của Bộ luật Hình sự. Còn trường hợp ngoại tình nhưng chưa được coi là "chung sống như vợ chồng", hành vi này chỉ vi phạm đạo đức xã hội, bị xã hội cười chê, lên án.

Shark Bình tên đầy đủ là Nguyễn Hòa Bình, sinh năm 1981, là nhà sáng lập kiêm Chủ tịch Tập đoàn NextTech. Ông được đông đảo mọi người biết đến với danh xưng "cá mập" hay Shark Bình khi xuất hiện tại Chương trình "Shark Tank Việt Nam".