Một vụ tấn công khủng bố kinh hoàng nhằm vào sân bay Ataturk của TP Istanbul tối 28-6 khiến ít nhất 41 người thiệt mạng, trong đó có 13 người nước ngoài và 239 người bị thương.
Bước ngoặt chống khủng bố
Theo Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yildirim, 3 kẻ đánh bom liều chết đã xả súng trước khi tự kích hoạt bom mang trên người. Bọn này tới sân bay bằng một chiếc taxi và tìm cách đi qua máy quét an ninh đặt tại cửa ra vào.
Khi bị nhân viên an ninh chặn lại, chúng bắt đầu tấn công. Vài nhân chứng kể rằng lúc đầu, một tay súng nã đạn bừa bãi ở nhà chờ sân bay, làm hành khách hoảng hốt. Lúc sau, 2 kẻ tấn công đánh bom tự sát sau khi bị cảnh sát bắn, còn kẻ thứ 3 tự cho nổ tung ở bãi đậu xe.
“Có một vụ nổ cực lớn. Cảnh tượng bên trong nhà ga thật kinh hoàng, bạn sẽ không thể nhận ra được nó đâu. Thiệt hại rất lớn” - một nhân chứng tên Ali Tekin kể lại. Paul Roos, người định bay về nhà ở Nam Phi, nói với hãng tin Reuters rằng ông trông thấy một trong những kẻ tấn công. “Y mặc toàn màu đen, không che mặt.
Chúng tôi núp sau một quầy nhưng tôi đứng dậy và theo dõi hành động của hắn ta. Hai vụ nổ liên tiếp nhau và lúc này hắn không nổ súng nữa”.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan lập tức lên án vụ tấn công và tuyên bố nó sẽ đánh dấu bước ngoặt trong cuộc chiến toàn cầu chống lại chủ nghĩa khủng bố. “Những quả bom nổ hôm nay có thể sẽ tiếp tục nổ ở bất kỳ sân bay và bất kỳ thành phố nào trên thế giới.
Vụ tấn công ngay trong thời điểm diễn ra tháng lễ Ramadan cho thấy chủ nghĩa khủng bố không màng tới đức tin” - ông Erdogan phát biểu. Vẫn chưa có ai lên tiếng nhận trách nhiệm song Thủ tướng Yildirim cho rằng mọi dấu hiệu đều dẫn đến tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
“Trả thù khốc liệt”
Vụ khủng bố trên một lần nữa nêu bật thực tế là Thổ Nhĩ Kỳ đang đối mặt quá nhiều kẻ thù. IS tăng cường tấn công Thổ Nhĩ Kỳ trong thời gian gần đây, một phần vì Ankara hỗ trợ chiến dịch chống IS của liên quân do Mỹ dẫn đầu ở các nước láng giềng Iraq và Syria.
IS bị nghi gây ra vụ tấn công đẫm máu ở thủ đô Ankara vào tháng 10 năm ngoái, làm ít nhất 95 dân thường thiệt mạng. Ngoài ra, theo đài CNN, bất ổn hiện nay còn xuất phát từ việc chính quyền ông Erdogan nhắm mắt làm ngơ để các tay súng thánh chiến vào Syria từ lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ.
Kẻ thù chính khác của Ankara là Đảng Công nhân người Kurd (PKK) đang đòi ly khai. Sau khi tiến trình hòa bình sụp đổ vào năm ngoái, đụng độ đã leo thang tại một số thị trấn và thành phố miền Đông Nam đất nước. Lực lượng an ninh Thổ Nhĩ Kỳ áp đặt lệnh giới nghiêm gây tranh cãi tại các thành phố có đông người Kurd sinh sống khiến căng thẳng thêm nặng nề.
Càng khiến Thổ Nhĩ Kỳ đau đầu là Đảng Dân chủ Thống nhất người Kurd (PYD) ở Syria và cánh vũ trang Đơn vị Bảo vệ Nhân dân (YPG) - lực lượng được Mỹ hậu thuẫn vì chống IS hiệu quả. Dù vậy, Thổ Nhĩ Kỳ lâu nay vẫn xem PYD là nhóm khủng bố vì có liên hệ với PKK.
Không những thế, PYD và YPG còn tận dụng các cuộc không kích của Nga để mở rộng lãnh thổ kiểm soát ở Syria, đe dọa đến những nhóm đang được Ankara hậu thuẫn. Điều này khiến Thổ Nhĩ Kỳ giận dữ đến nỗi bắt đầu pháo kích khu vực của PYD ở Syria.
Ông John A. Tures, giáo sư khoa học chính trị tại Trường ĐH LaGrange (Mỹ), cho rằng chính sự ám ảnh của Tổng thống Erdogan về việc tiêu diệt người Kurd đã tạo điều kiện cho IS tấn công người Thổ Nhĩ Kỳ.
Đài CNN bình luận vụ tấn công mới nhất đã đánh thẳng vào trái tim của Istanbul. Nếu IS thật sự là thủ phạm, đây sẽ là lời tuyên chiến. Ankara cho đến giờ vẫn chưa thực sự dấn thân vào cuộc chiến chống IS. Thay vào đó, họ ưu tiên cho chống chế độ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad cũng như cản bước tiến của YPG.
Tuy nhiên, sau vụ tấn công táo tợn trên, tiêu diệt IS sẽ là cuộc chiến hàng đầu mà Thổ Nhĩ Kỳ không thể tránh. Ông Soner Cagaptay, Giám đốc Chương trình Nghiên cứu Thổ Nhĩ Kỳ tại Viện Washington về Chính sách Cận Đông (Mỹ), dự báo sự trả thù của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ khốc liệt như “cơn mưa từ địa ngục”.