Thổ Nhĩ Kỳ hôm qua (8/10) khẳng định đã sẵn sàng cho một chiến dịch quân sự quy mô mới tại Syria nhằm truy quét các tay súng nổi dậy người Kurd. Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng ngày tuyên bố, sẽ không bỏ rơi lực lượng vốn được nước này xem là nòng cốt trong trong cuộc chiến chống nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS). Những phát biểu có phần cứng rắn của Thổ Nhĩ Kỳ, cũng như lập trường chưa rõ ràng của Tổng thống Donald Trump liên quan tới chiến dịch của Thổ Nhĩ Kỳ đã một lần nữa khiến “chảo lửa” Syria sục sôi.
Trong dòng tweet mới nhất đăng tải hôm qua (8/10), Tổng thống Donald Trump viết: “Mỹ đang rời khỏi Syria, song tuyệt đối không bỏ rơi người Kurd. Chúng tôi đang hỗ trợ người Kurd về cả tài chính và vũ khí”.
Trước đó một ngày, nhà lãnh đạo Mỹ cảnh báo sẽ phá hủy nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ nếu nước này vẫn kiên quyết “vượt biên giới”:
“Đây là một khu vực nhỏ và chỉ có khoảng 50 binh sĩ Mỹ. Tôi đã nói với Tổng thống Tayyip Erdogan rằng, không được làm tổn thương bất kỳ người nào của chúng tôi hoặc các bạn sẽ đối mặt với vấn đề lớn", ông Trump nói.
Tuy nhiên, mặt khác, ông chủ Nhà trắng cũng nhấn mạnh, Thổ Nhĩ Kỳ là một đối tác thương mại quan trọng và thông báo sẽ tiếp đón người đồng cấp Tayyip Erdogan tại Washington vào ngày 13/11 tới.
Đây được xem là một sự định hướng lại những phát biểu trước đó của nhà lãnh đạo Mỹ. Căng thẳng tại Đông Bắc Syria leo thang sau thông báo cuối tuần trước của Nhà Trắng về việc rút các lực lượng Mỹ đồn trú tại khu vực, mở đường cho một chiến dịch của Thổ Nhĩ Kỳ. Đáng chú ý thông báo đưa ra ngay sau cuộc điện đàm giữa Tổng thống Donald Trump và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan.
Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ hôm qua (8/10) cho biết, mọi công tác chuẩn bị cho một chiến dịch quân sự đã hoàn tất, làm củng cố hơn nữa khả năng về một trận chiến đổ máu mới tại quốc gia láng giềng Syria. Theo nhật báo Hurriyet, một chiến dịch có thể bắt đầu trong những ngày tới và bộ chỉ huy tham mưu quân sự Thổ Nhĩ Kỳ đang chờ đợi Mỹ hoàn tất việc rút quân.
Thổ Nhĩ Kỳ có ý định thiết lập một vùng an toàn nhằm tạo điều kiện cho một phần trong số 3, 6 triệu người tị nạn Syria tại nước này trở về nước và tách biệt biên giới Thổ Nhĩ Kỳ với những vùng lãnh thổ mà nhóm nổi dậy người Kurd đang chiếm giữ tại Syria.
Tuy nhiên, một một quan chức Mỹ cho rằng, đây là một ý tưởng “điên rồ”. Nếu như các nước phương Tây luôn đề cao vai trò của lực lượng người Kurd trong cuộc chiến chống nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) tại Syria, thì Thổ Nhĩ Kỳ lại coi đây là những phần tử khủng bố.
Những phát biểu có phần cứng rắn từ Thổ Nhĩ Kỳ, cũng như sự không rõ ràng trong cách tiếp cận của chính quyền Tổng thống Donald Trump đã khiến cộng đồng quốc tế lo ngại. Trong khi Liên Hợp Quốc cho biết đang chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất trong trường hợp xảy ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo mới tại Syria, thì Chính phủ Nga hôm qua tỏ ra thận trọng khi tuyên bố đang theo theo dõi rất sát tình hình.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết: “Không ai có thể dự báo được về kế hoạch rút quân của Mỹ khỏi Syria, không thể biết chính xác lực lượng nào sẽ được rút đi, số lượng là bao nhiêu. Đã có rất nhiều tuyên bố rút quân tại nhiều khu vực trên thế giới, song sau đó đều không được tiến hành. Chúng tôi đang theo dõi rất sát tình hình”.
Một vấn đề gây lo ngại lớn trong trường hợp Thổ Nhĩ Kỳ phát động tấn công chính là số phận của các tay súng thánh chiến cực đoan, đặc biệt là những tay súng đến từ châu Âu đang bị các lực lượng người Kurd giam giữ. Lực lượng này đã cáo buộc Mỹ phá vỡ niềm tin và cảnh báo một chiến dịch của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ dẫn tới sự trở lại của IS.
Về phần mình, chính phủ Syria đã kêu gọi người Kurd trở về nơi thuộc về mình và tuyên bố sẽ bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ của Syria, sẽ không chấp nhận bất kỳ sự xâm chiếm nào của nước ngoài./.