Khoảng 2 năm trở lại đây, thịt lợn sấy khô hay còn gọi là thịt lợn gác bếp trở thành món đặc sản phổ biến, xuất hiện tại khắp các cửa hàng lớn nhỏ, từ chợ dân sinh đến “chợ mạng".
Theo đó, những miếng thịt sấy khô dai ngon, thơm mùi khói cộng với vị cay, ngọt,... được người tiêu dùng trên khắp cả nước chuộng mua về ăn, biếu tặng vào mỗi dịp cận Tết.
Thời điểm này, trên thị trường xuất hiện tràn ngập thịt lợn sấy khô được quảng cáo là hàng Tây Bắc, Yên Bái, Điện Biên.
Tất cả các đầu mối bán buôn, bán lẻ đều khẳng định, thịt lợn gác bếp được làm bằng thịt lợn tươi giết mổ trong ngày, không phải thịt lợn đông đá. Thịt được sấy bằng củi nên nên có mùi khói rất đặc trưng.
Một đầu mối bán lẻ thịt lợn sấy khô Tây Bắc ở Đại Kim (Hoàng Mai, Hà Nội) tên Nguyễn Ngọc Liên cho biết, thịt lợn sấy khô nhà chị bán 320.000 đồng/kg.
Thịt lợn gác bếp trở thành món ăn khoái khẩu của nhiều gia đình
Đầu mối này cũng khẳng định, thịt sấy được làm từ thịt lợn tươi, đảm bảo lợn sạch. Miếng thịt lợn khô sẽ có màu đỏ nâu bóng mịn, bên trong từng thớ thịt hồng tươi. Khi ăn, xé ra thớ thịt vẫn giữ được màu đỏ bóng.
Trong vai một đầu mối muốn nhập thịt lợn gác bếp với số lượng lớn về để bán hàng Tết, PV. VietNamNet liên hệ với một đầu mối bán thịt lợn sấy Tây Bắc ở Phúc Thọ (Hà Nội) tên Trần Văn Tân và được người này chào mua sỉ thịt lợn sấy với giá chỉ 300.000 đồng/kg.
Anh Tân cho biết, cách đây khoảng 1 tuần, anh bỏ buôn thịt lợn sấy giá chỉ 280.000 đồng/kg. Mấy hôm nay giá đã tăng lên 300.000 đồng/kg.
“Thịt này được làm trên Tây Bắc rồi chuyển xuống Hà Nội. Nếu lấy thì đặt trước khoảng 1-2 ngày. Đầu tạ hoặc vài tạ chỗ tôi đều có”, đầu mối tên Tân cho hay.
Trong khi đó, trên một fanpage chuyên bỏ sỉ các loại trái cây, thực phẩm, giá thịt lợn sấy khô cũng được nhiều người rao bán ở mức 280.000-320.000 đồng/kg tùy loại. Theo quảng cáo, khách lấy tầm 5kg là có giá sỉ, còn lấy số lượng càng lớn giá càng rẻ.
Trao đổi với PV. VietNamNet về tình trạng giá thịt lợn hơi xuất chuồng tăng phi mã lên 70.000-80.000 đồng/kg, thịt lợn ngoài chợ giá cũng tăng vọt lên mức 130.000-180.000 đồng/kg, thậm chí có loại giá đã tăng lên 200.000 đồng/kg, trong khi đó thịt lợn gác bếp đang được rao bán tràn lan với giá rẻ giật mình, chị Lê Thị Thảo, một đầu mối làm thịt lợn gác bếp ở Phú Thọ khẳng định, cơ sở của chị không thể làm được thịt gác bếp và bán với giá rẻ như trên thị trường hiện nay.
Giá thịt lợn đắt đỏ, trong khi thịt lợn gác bếp được rao bán với giá rẻ giật mình khiến đặt ra nghi ngờ về chất lượng của loại đặc sản này
Chị cho biết, thịt lợn gác bếp được làm bằng thịt lợn nái, phần thịt nạc. Bởi, khi làm đảm bảo độ dai và không bị hao hụt như làm bằng phần thịt nạc lợn bột (tức lợn thịt nuôi thương phẩm). Theo đó, 10kg thịt nạc lợn nái đem sấy khô đến lúc ra được thành phẩm thì thu được 3,5kg thịt. Còn sấy thật khô để bảo quản được lâu hơn thì chỉ còn 3kg.
Năm ngoái, giá thịt nạc lợn nái chỉ ở mức 40.000-50.000 đồng/kg, chị đem làm lợn sấy khô, thành phẩm thu được tính ra đã có giá khoảng 250.000 đồng. Bởi, ngoài tiền thịt còn phải tính cả tiền gia vị tẩm ướp, củi đốt sấy, công sức mình bỏ ra.
Năm nay dịch tả châu Phi hoành hành, lợn chết nhiều nên giá lợn tăng cao. Thịt nạc lợn nái giá đã lên tới 100.000 đồng/kg. Theo đó, 1kg lợn sấy khô đã mất khoảng 300.000 đồng tiền nguyên liệu thịt, chưa kể tiền nhân công, gia vị, củi đốt, phần lợi nhuận,... Thế nên, không thể có chuyện giá bán sỉ chỉ 280.000-300.000 đồng/kg như mọi người rao bán được.
Chị Thảo khuyến cáo, giá thịt lợn hiện rất đắt đỏ, nguồn cung khan hiếm, thương nái đi lùng mua từng con để giết thịt hàng ngày. Do đó, với những nguồn thịt giá rẻ, trong đó có thịt lợn sất khô, khi mua cần phải cẩn trọng để tránh mua phải sản phẩm không đảm bảo chất lượng.
Thực tế, thời gian gần đây, cơ quan chức năng bắt giữ khá nhiều vụ vận chuyển, tích trữ thịt lợn bị nhiễm dịch tả lợn châu Phi với khối lượng lớn. Ví như cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai cuối tháng 8 đã bắt giữ hơn 40 tấn thịt lợn tại một cơ sở sản xuất giò chả ở tỉnh này.
Tại Bình Phước, cơ quan chức năng cũng tỉnh đã phát hiện và bắt giữ hơn 2 tấn thịt lợn bệnh dương tính với dịch tả lợn châu Phi tại một cơ sở ở tỉnh hồi đầu tháng 11. Số lượng thịt lợn bệnh này chuẩn bị được đưa ra thị trường tiêu thụ.
Trước đó, vào thời điểm tháng 1/2019, phóng viên VTV24 ghi lại tại một cơ sở sản xuất các món đặc sản Tết như: thịt lợn sấy, lạp xưởng... từ lợn chết khiến nhiều người không khỏi rùng mình.
Những con lợn bệnh bị chết được nhiều người mổ lấy những phần thịt chưa bị thối, sau đó số thịt này được đưa đến một cơ sở làm thịt sấy tại huyện (Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc). Những tảng thịt chuyển đến được nhiều người nhanh chóng lọc bỏ phần gân và mỡ thừa. Sau đó, phần thịt nạc được đem tẩm ướp các gia vị, sau 2 giờ thì đưa vào lò sấy.
Thành phẩm đằng sau quá trình chế biến vô cùng ghê rợn này những miếng thịt sấy "thơm ngon", được bán ra thị trường với giá rẻ bèo.