Cám Châu nằm ở phía nam tỉnh Giang Tây, trong khu vực khí hậu nhiệt đới gió mùa. Mỗi khi hè tới, nơi này thường xuyên hứng mưa to, ngập úng, lũ lụt. Theo truyền thuyết, trong thành có vùng phúc địa rộng 3 triệu mét vuông. Người địa phương cho hay chỉ cần sinh sống ở phú địa thì sẽ không bao giờ gặp lũ.
Sơ đồ hệ thống thoát nước ngầm Phú Thọ Câu trong lòng thành phố Cám Châu. (Ảnh: Sina)
Năm 1998, miền nam Trung Quốc bị lũ lớn tấn công. Giang Tây là một trong những tỉnh bị thiệt hại nặng nề nhất. Tuy nhiên, bên trong phạm vi khu phúc địa ở Cám Châu chỉ bị ảnh hưởng nhỏ. Ngày 3/7/2009, lũ lụt tấn công Cám Châu, 182 thôn xóm thuộc thành phố bị phá hủy, 1,4 triệu người bị ảnh hưởng, 36.000 căn nhà sập, nhưng lũ lụt kinh hoàng không chạm được tới vùng phúc địa.
Người dân ở đây tin vào truyền thuyết Cám Châu có rùa thần tọa trấn, bảo vệ nơi đây nghìn năm yên bình. Thực tế, điều khiến Cám Châu nghìn năm không ngập là hệ thống cống ngầm xây dựng từ thời Bắc Tống có tên Phúc Thọ Câu.
Phúc Thọ Câu khởi công năm 1068, xây bằng đá, chia làm hai bộ phận: Phúc Câu là hệ thống thoát nước ở phía nam, dài 11,6 km; Thọ Câu ở tây bắc, dài 1 km. Toàn hệ thống có 12 cổng thoát nước nối với sông Cám, sông Công và mọi hồ ao trong thành phố.
Bảo tàng cống ngầm Phúc Thọ Câu. (Ảnh: Xinhua)
Mỗi khi trời mưa, nước sông dâng lên 12 cổng thoát nước của Phú Thọ Câu sẽ lợi dụng nước để tự động khóa cổng ngăn ngừa nước sông tràn vào thành phố. Nước mưa bên trong thành phố sẽ chảy vào các hồ chứa. Khi trời ngừng mưa, mực nước sông giảm xuống, lực nước của Phúc Thọ Câu sẽ mở van cửa cống để nước từ các hồ chứa chảy ra sông.
Phúc Thọ Câu từ lúc bắt đầu xây dựng tới nay đã gần 1.000 năm. Do nhiều nguyên nhân, nên hệ thống cống đã rút ngắn chỉ còn 4,5 km. Tuy nhiên, nó vẫn đóng vai trò cống thoát nước cho gần 100.000 hộ dân sinh sống trong khu vực phố cổ của thành phố Cám Châu; đồng thời trở thành di tích lịch sử nổi tiếng của thành phố.
(Nguồn: Pear/Sina)
