Nếu sự việc diễn ra đúng như báo chí Anh đưa tin, Man United sẽ có Juan Mata với mức phí chuyển nhượng 37 triệu bảng, phá vỡ kỷ lục 30,7 triệu bảng mua Dimitar Berbatov từ Tottenham vào năm 2008. Nhưng tiền vệ người TBN có phải là người mà họ cần?
Mata đến Chelsea vào tháng 8/2011 với giá 23,5 triệu bảng và đã hai lần giành giải thưởng Cầu thủ của năm, cùng một lần có tên trong đội hình tiêu biểu của Hiệp hội cầu thủ chuyên nghiệp mùa 2012-2013. Nhưng anh không phù hợp với lối chơi thiên về phòng ngự của Jose Mourinho.
“Mata không phù hợp, nhưng Man United cần”
Đó là nhận xét rất thẳng thắn của cựu danh thủ Gary Neville về thương vụ này: “Sẽ tốn nhiều tiền, nhưng họ cần phải mua Mata. Cậu ta có phù hợp với lối chơi đặc trưng của Man United không ư? Tôi sẽ nói không.” – Neville phân tích: “Câu hỏi đầu tiên là anh ta sẽ chơi ở đâu? Rooney và van Persie chơi cao nhất, và họ sẽ đẩy anh ta sang cánh phải hay cánh trái? Bởi anh ta không thể chơi ở trung tâm.”
Neville đề xuất: “Có thể là họ sẽ phải thay đổi triết lý của họ và đó là điều David Moyes cần phải tính đến, hoặc thu hẹp cự ly chiều ngang đội hình, hoặc chơi với ba người ở giữa sân. Họ cần phải thay đổi để Juan Mata có thể thích nghi.” Lý do? “Anh ta là một cầu thủ tuyệt vời và không nghi ngờ gì nữa, David Moyes và Man United cần phải ký hợp đồng với một cầu thủ lớn, họ cần tạo tiếng vang” – Neville nhấn mạnh.
Mata là một cầu thủ chơi cánh có khả năng điều tiết lối chơi và sáng tạo, nhưng lối chơi truyền thống của Man United không cần mẫu cầu thủ như thế. Họ cần những người biết chiến đấu, chơi hợp lý và không phung phí bóng. Cầu thủ sáng tạo nhất mà HLV David Moyes từng sử dụng là… Mikel Arteta, giờ đang đá trụ ở Arsenal.
Sir Alex đã từng thất bại với canh bạc sáng tạo
Sau trận chung kết Champions League mùa 2010-2011, Man United thua Barcelona 1-3, Sir Alex Ferguson không nói về Lionel Messi, mà dành những lời có cánh cho Xavi và Iniesta: “Tôi không nghĩ rằng họ từng mất bóng trong đời. Họ đưa bạn vào vòng quay ngựa gỗ và làm bạn xây xẩm mặt mày”.
Trận ấy, những chàng Quỷ lùn của Barca đã chiếm lĩnh hoàn toàn tuyến giữa quá chậm chạp và thiếu sự sáng tạo của Man United. Sir Alex có lẽ hiểu được rằng Man United thiếu những gì, nhưng thực tế là ông hiếm khi đặt vấn đề mua một cầu thủ sáng tạo.
Ngay cả Paul Scholes, người được coi là tiền vệ coi thoi vĩ đại bậc nhất trong lịch sử bóng đá Anh, cũng không hẳn là một chuyên gia sáng tạo. Điểm mạnh nhất của anh là những cú “chặt” mở bóng dài ra hai biên và những pha sút bóng sống.
Lần duy nhất Ferguson có ý định sử dụng một cầu thủ sáng tạo là trường hợp mua Juan Veron với giá 28,1 triệu bảng vào năm 2001. Khi cánh phóng viên hỏi những câu xách mé về Veron, Sir Alex đã văng tục: “Cậu ta là một cầu thủ tuyệt vời đ** tả được, còn lũ các anh là một bọn ngu si đ** tả được”.
Nhưng thương vụ đó là một thất bại lớn. Hệ thống của Man United không dung nạp thói quen giữ bóng lâu và những đường chuyền khác người của Veron. Sir Alex đã sử dụng anh ở mọi vị trí trên hàng tiền vệ, từ hộ công, tiền vệ trung tâm, thậm chí điều anh ra chơi ở cánh, nhưng Veron hiếm khi tỏa sáng. Anh bị lạc nhịp trong một hệ thống chú trọng sự bài bản và chính xác hơn là sáng tạo.
Lịch sử của Man United được tạo nên bằng những cầu thủ chạy cánh thuần túy, như David Beckham, Andrei Kanchelskis, Ryan Giggs.v.v Những số 10 không có đất diễn ở đây.
Nhưng mua Mata dù là một canh bạc mạo hiểm đến nhường ấy, thì David Moyes có lẽ vẫn sẽ phải đặt cược. Khi lối chơi của Man United trở nên cũ kỹ và quá thiếu sự đột phá, thì một cầu thủ như Mata có thể thay đổi tất cả. Nhưng HLV người Scotland có thể sẽ phải động chạm đến cả một vấn đề mà Sir Alex Ferguson đã từng bó tay.