Thất bại tới bốn bàn không gỡ tại Allianz Arena khiến cho Barcelona chỉ có thể hi vọng vào một điều thần kỳ. Với người xem bóng đá, hầu như không ai trông chờ vào sự bất ngờ nữa, nhưng họ vẫn chờ đợi sự cống hiến của Barcelona giống như cách Real Madrid đã làm vào đêm hôm trước.
Chỉ có điều, mọi hi vọng dù lớn hay nhỏ cũng trở thành thất vọng khi Barca thể hiện một bộ mặt như thể mượn của ai khác. Công cùn thủ kém, họ để cho Hùm Xám Bavaria ghi tới ba bàn để bước vào chung kết một cách oai hùng.
Cần khẳng định, Bayern vẫn tiếp tục sử dụng một lối chơi giống như lượt đi với một hàng tiền vệ cơ động, áp sát nhanh, tắc bóng hiệu quả. Vậy còn La Blaugrana? Hãy cùng nhìn lại những gì họ đã làm được trong 90 phút trên sân Nou Camp.
Đó không phải là tiqui-taca!
Đây là kết luận đến từ rất nhiều chuyên gia phân tích bóng đá nổi tiếng. Lý do đầu tiên để dẫn tới nhận định này nằm ở các yếu tố sau:
- Barcelona không thể tung ra những đường chọc khe “sát thủ” để tìm kiếm cơ hội ghi bàn mà chỉ có thể luân chuyển bóng giữa các vị trí nhằm giữ quyền kiểm soát bóng.
- Họ không thể thoát khỏi sự kiềm tỏa trung tuyến của đối thủ, dẫn đến việc thường xuyên sử dụng những pha tạt cánh bổng (chủ yếu từ Daniel Alves) và tất nhiên đây là một lựa chọn thiếu hiệu quả.
Vậy vì sao Barca lại rơi vào tình trạng này? Có một chi tiết rất đáng để quan tâm: Sergio Busquets và Lionel Messi đều vắng mặt. Chuyên gia Jonathan Wilson, tác giả của rất nhiều cuốn sách về chiến thuật bóng đá từng nhận định rằng: “Ở Barcelona, vai trò của Messi và Busquets là rất quan trọng. Họ giống như hai đỉnh của viên kim cương, với hai cạnh bên là Xavi – Iniesta”.
Thật vậy, tầm quan trọng của cả hai lên lối chơi của Barca giờ đây là không thể bàn cãi. Nếu coi Xavi và Iniesta là hai nhà tổ chức thì Messi cũng là mũi nhọn khoan phá hàng thủ đối phương, còn Busquets cũng quan trọng không kém – anh như chất xúc tác để cả hệ thống vận hành tốt với nhiệm vụ luân chuyển bóng giữa các mắt xích của tiqui-taca.
Alexandre Song không làm tốt nhiệm vụ của mình
HLV Tito Vilanova sử dụng Alexandre Song để trám vào vị trí tiền vệ trụ, nhưng rõ ràng những gì cựu cầu thủ của Arsenal đã thể hiện là rất đáng thất vọng. Anh không có được khả năng liên tục chọn vị trí thuận lợi để nhận bóng giống như Busquets, và Song cũng không tìm được mối liên hệ với bộ đôi Xavi – Iniesta. Đã có những lúc Gerard Pique phải dâng rất cao để thực hiện việc này, dẫn đến kết quả anh là người chuyền bóng nhiều nhất bên phía Barca với 86 đường chuyền, nhưng những nỗ lực ấy vẫn là chưa đủ, bởi anh không thể cùng lúc cáng đáng cả hai nhiệm vụ phòng thủ - luân chuyển bóng. Bản thân Xavi và Iniesta cũng chỉ lần lượt có 51 và 48 đường chuyền trong trận này.
Những cỗ máy chuyền bóng ở trung lộ đã bị hóa giải, La Blaugrana chỉ còn một cách là thường xuyên phất bóng dài ra hai biên (thường là biên phải) và lật cánh, tìm kiếm cơ hội. Bài bản theo kiểu Anh Quốc ấy chắc chắn không hiệu quả, bởi ưu thế thể hình của những Daniel Van Buyten hay Jerome Boateng so với Cesc Fabregas, David Villa là quá lớn.
Những thay đổi của Vilanova và sự nhạy bén của Heynckes
Đã có rất nhiều ý kiến tỏ ra không đồng tình với quyết định đưa cả Xavi lẫn Iniesta ra khỏi sân ngay đầu hiệp hai của HLV Tito Vilanova, nhưng cần hiểu rằng Vilanova có những lý do riêng của ông. Sau bàn thắng của Arjen Robben, mọi thứ coi như đã sụp đổ, và nếu chỉ khư khư với phương pháp của hiệp một, chắc chắn sẽ không có một phép màu nào cả. Ông đã chơi một canh bạc, và dù kết quả cuối cùng vẫn là thất bại, thì đây là một điều cần được làm.
Trước tiên, Alexis Sanchez được đưa vào thay cho Xavi, Fabregas được kéo về vị trí tiền vệ, còn Villa di chuyển vào trung lộ trong vai trò trung phong. Tiếp đó, Iniesta rời sân nhường chỗ cho Thiago Alcantara. Những sự thay đổi này thực chất chỉ nhắm vào việc làm mới hàng tiền vệ, cũng như thay đổi phong cách chơi bóng.
Thiago và Fabregas là những cầu thủ trẻ với nền tảng thể lực tốt hơn các bậc đàn anh, phù hợp với việc đột phá cá nhân, cũng như có khát khao thể hiện. Trong khoảng 30 phút có mặt trên sân, Thiago đã liên tiếp rê dắt đột phá cá nhân để tìm kiếm cơ hội, và dù chưa hiệu quả, nó cũng đã thay đổi phần nào diện mạo hàng công của Barca.
Kéo theo việc thay đổi nhân sự trung tuyến, Vilanova cho phép các hậu vệ biên dâng lên rất cao, đặc biệt là Adriano - người thường giữ vị trí thấp ở hiệp một nhằm theo kèm Robben. Tiếc rằng sự điều chỉnh này không thực sự hiệu quả bởi đôi cánh “Robbery” đã hỗ trợ phòng ngự cực kỳ hiệu quả (họ thực hiện tổng cộng 3 pha tắc bóng, 3 lần cắt bóng thành công).
Máy quay đã bắt được hình ảnh Heynckes gọi Ribery ra chỉ đạo, và cũng từ thời điểm đó, hầu hết các đường bóng phản công của Bayern đều nhắm vào hai cánh của Barca, vừa để tận dụng tốc độ của “Robbery”, vừa để khai thác khoảng trống mà các hậu vệ biên đối thủ để lại khi tham gia tấn công.
Ngay cả Mario Mandzukic cũng thường xuyên di chuyển ra hai cánh để làm tường. Hiệu quả đã rõ: Họ tránh được khả năng tranh chấp tốt ở trung tuyến Barca với Pique và Song, đồng thời có được hai bàn thắng từ những pha “khoan” biên của Ribery. Theo thống kê cuối trận, có đến 82% các pha bóng tấn công của Bayern nhằm vào hai bên cánh đối thủ. Có trung hợp hay không?
Kết luận
Barcelona đã không thể hiện được những điểm mạnh của bản thân, còn những thay đổi thậm chí bị đối thủ khai thác tối đa. Họ sẽ cần có những thay đổi từ mùa bóng sau để giữ gìn những tinh hoa của đội bóng.
Hùm Xám xứng đáng có mặt ở chung kết, thậm chí rất xứng đáng cho chức vô địch. Từ vòng loại đầu tiên cho tới nay, họ đã bước qua những đối thủ sừng sỏ nhất (Arsenal, Juventus, Barcelona) theo những cách rất thuyết phục.
Liệu trận chung kết Champions League năm nay có đánh dấu một kỷ nguyên mới của người Đức tại châu Âu nói riêng và thế giới nói chung?
