Bàn thắng nâng tỉ số lên 3-1 của Man United trước Southampton là một tuyệt phẩm của tinh thần đồng đội, sau pha phối hợp bao gồm 45 đường chuyền.

Nhưng xem lại pha quay chậm, chúng ta thấy nó được đạo diễn bởi cầu thủ vào sân từ ghế dự bị, Bastian Schweinsteiger.

Từ thủ lĩnh Schweinsteiger

Schweinsteiger khởi xướng, chuyền đường quyết định và là người chỉ huy. Vừa di chuyển, tay anh vừa chỉ trỏ đồng đội phải chuyền sang bên này, chạy sang bên kia. Cầu thủ người Đức là một mẫu HLV trên sân.

Chỉ vào sân từ khoảng phút 60 nhưng dấu ấn của Schweinsteiger là rất rõ nét. Chơi lệch trái, anh giúp Manchester United chuyển từ hệ thống 4-4-1-1 sang 4-3-3, gia tăng khả năng cầm bóng của Quỷ đỏ.

Dù mục tiêu của Van Gaal là giúp Man United kiểm soát bóng để phòng ngự trong thế dẫn bàn, nhưng 30 phút Schweinsteiger có mặt trên sân hóa ra lại trở thành 30 phút hay nhất của Man United từ đầu mùa.

Họ kiểm soát được cuộc chơi, đá đủng đỉnh nhưng mãn nhãn, bên cạnh khả năng dứt điểm hiệu quả.

Xem những cầu thủ như Schweinsteiger, Carrick hoặc Morgan Schneiderlin thi đấu, chúng ta mới hiểu tại sao Louis van Gaal bỏ qua tiền sử chấn thương khiếp đảm của tiền vệ người Đức, thúc giục Ed Woodward mang anh về.

Từ thời đại của Roy Keane, Man United thiếu vắng các mẫu tiền vệ biết chỉ trỏ như vậy trên sân: Không hẳn là quát tháo đồng đội để lên gân, mà chỉ mềm mại như Schweinsteiger làm.

Giai đoạn thành công cùng Cristiano Ronaldo gắn với một hàng công siêu khủng, và hàng thủ của Rio Ferdinand, Nemanja Vidic, với tuyến tiền vệ chỉ gồm Michael Carrick, Paul Scholes (phần nào là Ryan Giggs) thuộc mẫu chơi đầu óc.

Hàng tiền vệ ấy thất bại trước Barcelona ở chung kết Champions League 2009 tại Roma, mà HLV Ferguson sau đó nói về những Iniesta, Xavi: “Họ hủy diệt chúng tôi”.

Thiếu thủ lĩnh hàng thủ

Không chỉ ở hàng tiền vệ mà việc thiếu những nhân vật có tính cách thủ lĩnh (leadership) còn hành hạ Man United ở hàng thủ.

Hai bàn thua ở St Mary’s đều phản ánh sự rối loạn của tuyến dưới khi Southampton gây sức ép. Ở những pha giãn biên tốc độ, dường như những Smalling, Blind và sau đó Mc Nair không chấn chỉnh nổi để đối phó.

Họ chỉ chạy về rất uể oải trong bàn thứ nhất và những “cây sào” cao gần 2 mét là Smalling và Mc Nair đã để mặc Pelle đánh đầu trong bàn thứ hai. Lẽ ra phải có người nào đó chỉ huy việc kèm người.

Đó là vấn đề “chất Roy Keane” mà thủ lĩnh quá khứ Paul Ince đã chỉ ra từ thời ông David Moyes. Cựu hậu vệ Gary Neville nói vào tháng 1:

“Những gì tôi luôn yêu cầu ở các hậu vệ là khả năng kiểm soát và sự bình tĩnh. Họ phải biết vai trò của mình, không phải lúc nào cũng kèm đối thủ từ phía sau. Ferdinand, Vidic, Steve Bruve, Gary Pallister có yếu tố ấy”.

Cựu hậu vệ Danny Higginbotham của Man United nhận xét: “Man United có nhiều hậu vệ, nhưng mà anh nào cũng giống nhau”.

Rõ ràng là hàng thủ của Quỷ đỏ thiếu một “Schweinsteiger” biết chỉ trỏ để không hoảng loạn, khi David De Gea là thủ môn xuất sắc nhưng không phải mẫu người sẵn sàng hét đến bay tóc đồng đội như huyền thoại Peter Schmeichel.

Van der Sar rất trầm tĩnh nhưng đồng đội cùng thời kì với anh là Rio Ferdinand và Nemanja Vidic, cũng là những mẫu thủ lĩnh thực thụ mà Alex Ferguson từng đánh giá là cặp trung vệ xuất sắc nhất trong 28 năm làm việc với “Quỷ đỏ”.

Đó là chưa kể Daley Blind rất yếu bóng vía khi bị Pelle càn quét, và ngay cả khi di chuyển sang cánh trái lúc Mc Nair vào sân, anh cũng không cản được những quả tạt.

“Tính thủ lĩnh” rõ ràng là yếu tố ông Van Gaal phải lo ngại đến trước nhất, sau khi đã xoa đầu hứng chí với Martial.