Thế giới bàng hoàng trước sự ra đi của huyền thoại Opera có giọng ca “đẹp lộng lẫy”

Chiều nay (10/6), cả thế giới bàng hoàng trước tin danh ca Montserrat Caballe qua đời ở tuổi 85. Đây là một mất mát lớn với người yêu nhạc thế giới, vì Montserrat Caballe được xem là một trong số ít huyền thoại Opera cuối cùng của thế kỉ XX còn tồn tại.

Diva Opera làn hơi khủng khiếp tới 1 phút 45 giây nhờ tập điền kinh

Montserrat Caballe là giọng nữ cao trữ tình nổi tiếng người Tây Ban Nha. Bà sở hữu chất giọng đẹp lộng lẫy và thấm đượm cảm xúc, hiếm ai có được.

Giọng hát của Caballe có âm sắc đặc biệt dễ nhận biết, nhưng không quá khác lạ tới mức kì dị như Maria Callas hay Leontyne Price. Tức là, dù chỉ cần nghe một lần là đủ nhận ra giọng Caballe, nhưng công chúng vẫn cảm thấy dễ chịu, thư thái chứ không bị ấn tượng chói lóa, khía sâu vào tai như các ca sĩ khác.

Đó là chất giọng đẹp thuần Ý, với âm sắc ấm áp, đầy đặn, lúc thì lộng lẫy như ánh pha lê trong cung điện, lúc lại bình dân, gần gũi như hơi thở của một người hát rong. Nhờ đó, bà đạt tới đỉnh cao của nghệ thuật Bel Canto (nghệ thuật hát Đẹp của trường phái Opera Ý).

Maria Callas vốn là một ca sĩ khó tính, hiếm khi khen ai, nhưng khi Caballe tìm đến đàn chị để hỏi xem có nên hát các vở kịch tính của Wagner không, bà đã khuyên:

“Ồ em gái ơi, giọng em mà hát thứ nhạc đó chẳng khác nào đem pha lê hạng nhất bỏ vào chiếc hộp rồi xóc mạnh lên vậy”.

Qua câu nói này, đủ để hiểu giọng hát của Caballe đẹp tới cỡ nào.

Bẩm sinh Caballe sở hữu giọng full lirico soprano (nữ cao trữ tình đầy đặn) nên rất dày, uy lực, có thể phát huy âm lượng lớn, bão tố ở những đoạn cao trào, nhưng vẫn mềm mại, ngọt ngào và nhỏ nhẹ tựa làn gió heo may.

Caballe hát quãng trầm khá tối, quãng trung dày nhưng lên cao lại sáng rực rỡ như tung cả trăm cánh chim ra ngoài. Bà là ca sĩ hiếm hoi có kĩ thuật và nhạc cảm chuẩn mực nhất nền Opera Bel Canto.

Nhờ chăm chỉ tập luyện điền kinh, bơi lội nên Caballe có được thể lực tốt và buồng phổi lớn, giúp kiểm soát hơi thở đạt tới ngưỡng bậc thầy.

Theo nhiều tài liệu ghi nhận, bà đã từng giữ một chuỗi note dài 32 giây trong vở Don Carlos. Chính Domingo sau này đã từng thán phục khả năng điều khiển hơi thở tuyệt luân của Caballe: "Caballe đã từng giữ một hơi thở khi nhạc công chơi xong ba trang nhạc và thậm chí có thể giữ được lâu hơn thế!".

Tận khi đã cao tuổi, Caballe vẫn luyện tập hít thở hàng ngày với mỗi làn hơi không dưới 1 phút 45 giây.

Với khả năng điều khiển hơi thở thượng thừa, Caballe đã đạt đến đỉnh của nghệ thuật pianissimo (hát nhỏ). Bà có thể điều khiển âm lượng một cách vi diệu từ to sang nhỏ tới nhỏ li ti rồi to dần trong hàng chục giây. Hát to đã khó, hát nhỏ còn khó hơn gấp bội, vậy mà Caballe có thể thực hiện một cách dễ dàng, không đổi cao độ hay đứt quãng.

Danh ca Domingo kể rằng, ông đã từng choáng ngợp trước kĩ thuật pianissimo của Caballe trong lần diễn chung vở Don Carlos tại Arena di Verona năm 1969, khi bà tung ra những pianissimo nhỏ li ti nhưng vẫn bay khắp cả sân khấu: "Khoảng cách có thể từ 20 đến 30 mét - không gì có thể chuyển tải được cảm giác chia cách mạnh mẽ và hiệu quả hơn!". 

Legato (kĩ năng hát liền tiếng) của Caballe cũng được xếp vào hàng bậc nhất, khi nó mềm mại, uyển chuyển và đẹp đến mê hồn như một dòng suối, không chút gợn.

Và hiển nhiên, khả năng cộng hưởng của Caballe đã lên tới mức huyền thoại. Dù giọng hát bẩm sinh không quá to, nhưng nhờ support tốt và tìm được ví trí âm thanh chuẩn mực nên Caballe đã đạt tới độ rền tối đa, tạo âm thần thánh như bom nổ.

Không ai có thể quên được khoảnh khắc Caballe tung cú head B5 rền khắp sân khấu ngoài trời Arena Di Verona dù không dùng mic, nghe như tiếng gọi của thần linh.

Tính cách thánh thiện và tài năng rộng lớn

Trong khi các diva Opera khác thường đồng bóng, chanh chua, thì Montserrar Caballe lại hiền lành, nhẹ nhàng và luôn nhường nhịn người khác. Bà luôn vui tính, chan hòa với mọi người nên ai cũng quý mến.

Bởi vậy Caballe là diva Opera hiếm hoi có đời sống gia đình hạnh phúc. Đến một người khó chiều như Maria Callas cũng thân thiết với bà.

Caballe có đời sống hôn nhân hạnh phúc

Caballe cũng nổi tiếng là người chịu khó rèn luyện, học hành. Bà tự thú nhận, khả năng cảm nhạc của bà là do khổ luyện mà có, chứ không phải bẩm sinh như nhiều người.

Caballe còn rất khiêm tốn và luôn biết học hỏi mọi thứ xung quanh mình, chứ không có thái độ phân biệt hay tự cao.

“Hồi còn sinh viên, tôi đã phải tích từng đồng một chỉ để mua vé tới xem Maria Callas biểu diễn và học hỏi được rất nhiều trong những lần ngồi ghế khán giả như vậy. Tới tận bây giờ, dù không còn đi hát, tôi vẫn tập luyện mỗi ngày và tiếp thu nhiều hơn.

Không chỉ nhạc cổ điển, tôi còn phải học hỏi từ rất nhiều ca sĩ đại chúng, nhạc Rock khác. Họ có những điều mà ca sĩ cổ điển không có được”.

Nhờ đó, Caballe đã từng bước vươn tới kịch mục rộng lớn không kém gì Maria Callas. Dù chỉ là một giọng trữ tình, nhưng nhờ kĩ thuật vô biên cùng sự khôn ngoan trong xử lí, bà đã hát được cả những vai dành cho giọng màu sắc, spinto và thậm chí là kịch tính mà không hề bị mất giọng.

Cùng với Callas (kịch tính), Sutherland (màu sắc), Caballe (trữ tình) đã tạo ra trụ thứ ba trong thế kiềng ba chân để xây dựng nên đế chế Bel Canto vững mạnh tới tận ngày nay.

Montserrat Caballe được biết đến rộng rãi với chùm ca khúc song ca cùng huyền thoại nhạc Rock Freddie Mecury. Bà là đại danh ca cuối cùng của nền Opera thế kỉ XX. Bởi vậy, sự ra đi của bà khiến mọi người không khỏi thương tiếc.