Những con số kỷ lục đang "ẩn mình"
Bloomberg dẫn thông tin cho biết một số thành phố của quốc gia Nam Á này ghi nhận những con số gây sốc về tình trạng thi thể chất đống chờ tới lượt hỏa thiêu. Được bọc trong các túi xác, những người mà bệnh viện xác nhận là tử vong liên quan đến virus vẫn tiếp tục nằm ngoài môi trường nhiều giờ tại các địa điểm an táng.
Với những số liệu mà Bloomberg thu thập được ở ít nhất 5 thành phố của Ấn Độ, họ nhận thấy số ca tử vong thực sự của Covid-19 có thể cao hơn đáng kể so với số ca tử vong mà giới chức y tế các địa phương báo cáo. Điều khủng khiếp này góp phần kéo ngược nỗ lực phục hồi mà quốc gia đông dân thứ 2 thế giới có được vài tuần trước.
Hôm 22/4, Ấn Độ phá kỷ lục toàn cầu về số ca nhiễm mới trong 1 ngày với 314.835 người mắc Covid-19 được xác nhận. Hiện tại, Ấn Độ có 16 triệu người mắc Covid-19 và trở thành ổ dịch lớn thứ 2 thế giới chỉ sau Mỹ. Đại dịch tái bùng phát ở nền kinh tế lớn thú 3 châu Á không chỉ gây rủi ro cho sự phục hồi kinh tế mong manh mà còn đe dọa cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 trên toàn cầu.
Thực tế, số nạn nhân Covid-19 ở Ấn Độ có thể còn cao hơn thế. Ngay cả trước đợt bùng phát dịch lần này, phần lớn các trường hợp tử vong, đặc biệt là ở các làng quê nông thôn, diễn ra tại nhà và thường không được báo cáo. Đối với nhiều trường hợp, các ca tử vong được kết luận do các bệnh về tim mạch hoặc bệnh lý khác. Các chuyên gia ước tính rằng chỉ có 20-30% số ca tử vong ở Ấn Độ có chứng nhận y tế.
Báo chí Ấn Độ cho rằng sự kết hợp giữa khả năng xét nghiệm kém cùng sự quá tải trong các bệnh viện khiến việc xác định số ca tử vong trở nên sai lệch. Chính vì thế, một cuộc khủng hoảng y tế cộng đồng có thể đã xảy ra và kéo dài suốt từ thời điểm dịch bệnh bùng lên hồi đầu năm 2020.
Himanshu Sikka, một quan chức phụ trách chiến lược và sức khỏe tại IPE Global, nói rằng: "Không nắm bắt chính xác dữ liệu tử vọng ‘tạo ra quan niệm sau lầm trên truyền thông rằng dịch bệnh chỉ mang tính giai đoạn và tình hình đã được kiểm soát. Điều này làm tổn hại đến việc chuẩn bị cho làn sóng Covid-19 tiếp theo có thể ập đến".
Đi tìm sự thật ở lò hỏa táng
Tại Lucknow, thành phố thủ phủ bang đông dân nhất Ấn Độ Uttar Pradesh, số người chết chính thức vì Covid-19 trong ngày 11/4 đến 16/4 là 145 người. Tuy nhiên, chỉ hai trong số các lò hoả táng chính của thành phố, số tử thi được ghi nhận là 430. Con số này chưa tính đến các lò hỏa thiêu nhỏ và các phương pháp mai táng khác.
Một người dân giấu tên ở Lucknow đến điểm hỏa táng chính để hỏa thiêu thi thể một người bạn vào một buổi sáng thứ 2. Những người quản lý cho phép họ dựng đài hỏa thiêu ở bất cứ chỗ trống nào họ tìm thấy. Tuy nhiên, phải mất tới 4 giờ để tìm được một vị trí đủ xa để không bị ảnh hưởng bởi sức nóng từ các giàn hỏa thiêu bên cạnh.
Họ không được phép sử dụng lò hỏa thiêu điện bởi phương pháp này chỉ dành để cho những người tử vong vì Covid-19 được xác nhận. Người bạn này qua đời không có kết quả xét nghiệm dương tính dù được bác sĩ điều trị bằng đơn thuốc dành cho các bệnh nhân Covid-19. Không người thân nào của anh ta có thể tham dự tang lễ vì họ đều dương tính và đang bị cách ly tại nhà.
Sau khi bệnh nhân qua đời tại một bệnh viện của thành phố, các nhân viên đã bọc thi thể trong bộ đồ chuyên dụng dành cho các nạn nahan Covid-19. Phần lớn trong số gần 50 thi thể mà người đàn ông giấu tên này nhìn thấy trong khoảng 4 giờ có mặt tại lò hỏa táng đều trong tình trạng tương tự nhưng không được hỏa táng trong lò điện vì không có kết luận mắc Covid-19.
Tại thành phố công nghiệp Surat, thuộc bang Gujarat, quê hương của Thủ tướng Narendra Modi, người đứng đầu một tổ chức tín thác điều hành các lò hỏa thiêu cho biết tối thiểu 100 thi thể được đưa tới hỏa thiêu mỗi ngày trong suốt 10 ngày qua. Họ được bọc trong những túi xác chuyên dụng dành cho người mắc Covid-19. Tuy nhiên, Chính quyền thành phố này hôm 19/4 cho biết họ chỉ có 28 trường hợp tử vong vì Covid-19.
"Cấu trúc lò, chẳng hạn như khung kim loại và ống khói, đang tan chảy và vỡ ra. Sửa chữa và giữ chúng tiếp tục hoạt động là thách thức. Tuy nhiên, chúng tôi chẳng còn các nào khác. Các thi thể phải được xử lý càng nhanh càng tốt", Kamlesh Sailor, người phụ trách các lò hỏa thiêu, cho biết.
Bản thân nhà chức trách bang Uttar Pradesh cũng thừa nhận xác định chính xác số người tử vong do Covid-19 là rất khó. Ông này cũng nhấn mạnh không người Ấn Độ nào muốn che giấu số ca tử vong vì Covid-19 nhưng những sai số vẫn luôn tồn tại.
"Một số trường hợp tử vong ở Lucknow được xác định là do Covid-19 nhưng thực sự là do nguyên nhân khác. Đó là điều dẫn đến sai số", Navneet Sehgal, thư ký Chính quyền bang Uttar Pradesh, cho biết.
Thực tế, việc đại dịch bùng phát quá nhanh khiến ngay cả những nước có nền y tế tiên tiến nhất thế giới cũng không thể xác định chính xác số người thiệt mạng. Ngoài ra, những bệnh nhân có bệnh lý nền trở nên dễ bị tổn thương hơn trước Covid-19, điều khiến việc xác định nguyên nhân dẫn tới tử vong càng khó khăn hơn.
Khi số dụng cụ xét nghiệm còn chưa đủ dùng cho người sống, người ta sẽ không ưu tiên đi tìm nguyên nhân tử vong của những người xấu số.