Đối đầu hải quân Mỹ - Trung: Trung Quốc đang nắm "con Át chủ bài"?
Theo nhận định của nhiều chuyên gia trên tờ Business Insider, các tàu chiến mặt nước của Hải quân Trung Quốc (PLAN) có thể tấn công xa hơn tàu chiến Hải quân Mỹ và đây được đánh giá là khả năng sẽ "giữ vai trò quyết định" trong một cuộc xung đột tiềm ẩn trên biển giữa hai nước.
Trung Quốc hiện đang trang bị cho các tàu chiến mặt nước của họ các tên lửa hành trình chống hạm siêu thanh với tầm bắn lớn hơn nhiều so với các tên lửa cận âm thời Chiến tranh Lạnh mà Hải quân Mỹ có trong kho vũ khí của mình.
Các tàu khu trục tiên tiến Type 052 và Type 055 của Hải quân Trung Quốc được trang bị loại tên lửa hành trình YJ-18 có tầm tấn công lên tới 540 km.
Trong khi đó, các tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường lớp Arleigh Burke và các tàu tuần dương lớp Ticonderoga của Mỹ chỉ được biên chế tên lửa tầm ngắn, như tên lửa chống hạm Harpoon và SM-6 với khả năng tấn công hải đối hải khoảng 240 km.
Nanchang - tàu khu trục Type 055 của Hải quân Trung Quốc. Ảnh: TASS
"Đó là một khoảng cách rất lớn", Robert Haddick, cựu sĩ quan Thủy quân lục chiến đồng thời là nghiên cứu viên cao cấp của Viện Nghiên cứu Hàng không - Vũ trụ Mitchell chia sẻ với hãng tin Reuters trong tuần này. "Các khả năng của tên lửa chống hạm Trung Quốc vượt xa tên lửa của Mỹ về cả tầm bắn, tốc độ và hiệu suất cảm biến".
Một số chuyên gia khác thì cho rằng, các tên lửa của Mỹ và Trung Quốc đều có khả năng sống sót và sát thương như nhau nhưng xét về tầm bắn, tên lửa Trung Quốc chắc chắn có lợi thế hơn.
Tuy nhiên, ưu điểm vượt trội của Hải quân Mỹ lại chính là các khả năng của tên lửa mà lực lượng này sở hữu.
Các tàu khu trục Type 052 và Type 055 của PLAN, mỗi lớp tương ứng có 64 và 112 ống phóng thẳng đứng (VLS). Trong khi các tàu khu trục và tàu tuần dương của Hải quân Mỹ có hệ thống phóng tương ứng là 96 và 122 ống. Hơn nữa, lực lượng tàu chiến mặt nước Trung Quốc hiện không có nhiều phương tiện tấn công hạng nặng.
Khu trục hạm Hải quân Mỹ trình diễn phóng tên lửa
"Hệ thống phóng thẳng đứng của PLAN chỉ bằng khoảng 1/10 so với Hải quân Mỹ cho dù họ có số lượng tàu chiến mặt nước tương đương", Bryan Clark, cựu sĩ quan Hải quân và là chuyên gia về hải quân tại Trung tâm Đánh giá Chiến lược và Ngân sách phát biểu trên Business Insider.
Tuy nhiên, cũng theo Bryan Clark, khoảng cách này của PLAN có thể sẽ sớm được thu hẹp bởi Trung Quốc đang đầu tư nhiều nguồn lực hơn cho vũ khí tấn công.
Tomahawk phiên bản trên biển - cứu cánh của Hải quân Mỹ?
Trong một trận hải chiến tàu đối tàu thì tầm bắn, khả năng và năng lực tác chiến là những yếu tố giữ vai trò nòng cốt và dường như Trung Quốc đang giữ lợi thế trong ít nhất một, nếu không muốn nói là hai, yếu tố quyết định này.
Tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Bainbridge (DDG 96) lớp Arleigh Burke (phải) và tàu tuần dương USS Leyte Gulf (CG 55) lớp Ticonderoga của Hải quân Mỹ
Trong một kịch bản xung đột hải quân giả định mà mỗi bên đều trang bị chủng loại và số lượng tàu chiến tương tự, Mỹ chắc chắn sẽ có khả năng lớn hơn nhưng nếu phía Trung Quốc có thể tấn công ở tầm xa hơn thì khi đó các tên lửa trên tàu chiến Mỹ sẽ chẳng phát huy tác dụng nếu Trung Quốc khai hỏa trước, từ bên ngoài phạm vi phòng thủ của các tàu chiến Mỹ.
"Tàu chiến Mỹ có thể làm được gì để đáp trả?" Clark đặt câu hỏi. "Ở tầm tấn công mà chúng ta đang nói tới, thì chẳng làm được gì cả."
"Ngay bây giờ, chúng ta không có bất cứ thứ gì đạt tới tầm xa đó, và do vậy nhược điểm về tầm bắn sẽ "kết liễu" ưu thế. Bạn sẽ không bao giờ có được cơ hội khai thác lợi thế năng lực của mình. Khả năng tốt hơn cũng không đủ bù đắp nếu Trung Quốc phát động tấn công trước".
Tất nhiên, trong một cuộc xung đột ở quy mô lớn hơn, tổng sức mạnh vũ khí sẽ giúp Mỹ giành được lợi thế quân sự nhưng bất lợi về tầm bắn vẫn tiếp tục là một vấn đề nghiêm trọng. Đây là lý do tại sao Hải quân Mỹ đang cải tiến tên lửa hành trình Tomahawk thành biến thể tấn công trên biển. Đó chính là nỗ lực gia tăng tầm tấn công.
Clark giải thích: "Ý tưởng ở đây là nếu bạn sở hữu được tên lửa Tomahawk phiên bản tấn công trên biển thì bạn sẽ có thể đe dọa được Hải quân Trung Quốc ở các phạm vi mà lực lượng này có thể đe dọa bạn".