Tôn Ngộ Không được xây dựng là nhân vật có bản lĩnh phi phàm, pháp lực thuộc hàng bậc nhất Tam Giới. Tôn Ngộ Không còn gọi là Tề Thiên Đại Thánh, Mĩ Hầu Vương… là một trong những nhân vật chính của tiểu thuyết Tây du ký .
Trong tiểu thuyết, Tôn Ngộ Không là một con khỉ được sinh ra từ một hòn đá, sau đó Ngộ Không theo Bồ Đề Tổ Sư học phép thuật, được truyền 72 phép biến hóa và Cân đẩu vân nên đã đạt những quyền năng phép thuật siêu nhiên.
Tôn Ngộ Không là một trong những nhân vật chính của tiểu thuyết Tây du ký.
Ở thời kỳ đỉnh cao, Tôn Ngộ Không từng đại náo Long cung, sửa sổ sinh tử - đại náo Địa phủ và đỉnh điểm là đại náo Thiên đình. Trong cuộc đại náo Thiên đình Ngộ Không đã liên tiếp đánh lui 10 vạn thiên binh, tứ đại thiên vương và Na Tra khi đó Tôn Ngộ Không đã ngông cuồng muốn thay thế Ngọc Hoàng làm chủ tam giới nếu không có Phật Tổ Như Lai can thiệp suýt nữa Tôn Ngộ Không đã phá nát Thiên Cung.
Kể từ đó, Tôn Ngộ Không bị đè dưới núi 500 năm cho đến khi gặp Đường Tăng hay còn gọi Đường Tam Tạng đi sang Tây Thiên thỉnh kinh. Đường Tam Tạng đánh lừa Ngộ Không đội một "vòng kim cô" để mình có thể khống chế. Chỉ cần đọc một câu thần chú thì vòng kim cô có thể siết chặt đầu Ngộ Không, gây đau đớn khủng khiếp.
Tôn Ngộ Không sở hữu nhiều phép thuật thần bí.
Trên chặng đường còn lại, Ngộ Không bảo vệ sư phụ trên đường thỉnh kinh. Họ gặp được Trư Bát Giới và Sa Tăng, hai vị tiên đã bị đày xuống trần gian và cũng chấp nhận theo phò Đường Tăng để chuộc tội. Con ngựa chở Tam Tạng cũng là một vị thần.
Trên con đường phò tá Đường Tăng đi thỉnh kinh, Tôn Ngộ Không cũng liên tục lập công và được Phật Tổ phong làm Đấu Chiến Thắng Phật.
Trong phim Tây du ký 1986, chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy, Tôn Ngộ Không thường vẽ một vòng tròn rồi kêu Đường Tăng vào trong đó. Cụ thể, trong phần 3 lần đánh Bạch Cốt Tinh, Tôn Ngộ Không đã vẽ một vòng tròn xung quanh Đường Tăng khiến cho yêu quái không thể lại gần.
Cảnh trong phim Tây du ký.
Thực chất đây là một phép thuật trong 72 phép biến hoa thần thông Tôn Ngộ Không học được ở chỗ Bồ Đề Tổ Sư có tên là pháp Bố trận, đây chính là thuật pháp ngăn cách và xua đuổi yêu quái khỏi giới hạn được đặt ra.
Tuy nhiên, phép thuật này chỉ có thể đối phó với những yêu quái có pháp lực bình thường, chứ gặp phải những đại yêu quái thì không hề có tác dụng.