Được NASA phóng lên vũ trụ vào năm 1977, Voyager 1 và Voyager 2 là 2 con tàu vũ trụ đang hoạt động ở khoảng cách xa nhất Trái Đất hiện nay. Năm 2012, Voyager 1 trở thành vật thể nhân tạo đầu tiên tiếp cận thành công không gian giữa các vì sao. Tới cuối năm 2018, Voyager 2 tiếp bước Voyager 1 tái lập kỳ tích này.
Đáng chú ý, các tàu thăm dò của Voyager chỉ được thiết kế để tồn tại trong 5 năm với mục đích nghiên cứu Sao Mộc và Sao Thổ. Tuy nhiên, chúng vẫn bền bỉ tồn tại để thực hiện cuộc hành trình xa nhất trong lịch sử thám hiểm vũ trụ của nhân loại, tiếp tục tìm hiểu các bí ẩn của Hệt Mặt trời.
Mới đây nhất, cả Voyager 1 và 2 vẫn tiếp tục gửi về Trái Đất những khám phá đầy kinh ngạc. Theo đó, dữ liệu thu được từ các thiết bị thăm dò trang bị trên Voyager 1 và 2 cho thấy một loại vụ nổ electron hoàn toàn mới ở vùng không gian liên sao - không gian nằm giữa các ngôi sao nơi chỉ có các đám khí gas và các hạt rắn cực nhỏ.
Tàu Voyager 1 và 2 hiện đang tiến vào vùng không gian liên sao
Vụ nổ xảy ra khi các electron tia vũ trụ (các hạt có tốc độ chuyển động nhanh, vượt xa ngoài hệ Mặt trời) được gia tốc bởi các đợt sóng xung kích, vốn sinh ra từ các vụ phun trào lớn trên vành nhật hoa Mặt Trời. Điều này giúp các electron di chuyển với tốc độ gần bằng tốc độ ánh sáng, nhanh hơn gần 670 lần so với tốc độ sóng xung kích, vốn di chuyển với tốc độ khoảng 1,6 triệu km / giờ.
"Khi sóng xung kích tiếp xúc với đường sức từ trong không gian liên sao, nó phản xạ và làm tăng tốc một số electron tia vũ trụ, gây ra các vụ nổ. Đây là một cơ chế mới", Giáo sư vật lý thiên văn Don Gurnett từ Đại học Iowa, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.
Trước đây, các nhà khoa học đã quan sát được các hiện tượng sóng xung kích gia tốc các hạt ở khu vực xung quanh Trái đất và các hành tinh láng giềng của chúng ta. Tuy nhiên, chúng ta chưa bao giờ ghi nhận hiện tượng tương tự tại tại vùng không gian có mật độ vật chất "loãng" đến kinh ngạc.
Phát hiện mới nhất có thể giúp tạo ra các đột phá mới trong hiểu biết của chúng ta về môi trường liên sao. Các nhà khoa học cũng hy vọng khám phá này có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sóng xung kích và bức xạ vũ trụ - vốn được coi là những yếu tố cản trở kế hoạch chính phục Mặt trăng và sao Hỏa trong thời gian tới.
Kết quả nghiên cứu được xuất bản trên tạp chí khoa học The Astronomical Journal, số 1, Vol 161, công bố ngày 3/12/2020.
Tham khảo Space.com