Chiều tối Mùng 5 Tết, chúng tôi lên đò chèo tay từ từ rời bến Yến vào Thiên Trù. Lượng đò tập trung ở bến Yến không nhiều, bởi chia ra hai luồng ra vào Thiên Trù.
Đường dẫn vào chùa Hương năm nay khá thông thoáng, tuy thế BTC cho hay tính đến hết mùng 5 Tết khu thắng cảnh Hương Sơn đón khoảng 15 vạn du khách chứ không ít.
Tính từ Mùng 3 Tết, khoảng 11 vạn khách trẩy hội chùa Hương (ba ngày 30, Mùng 1 và Mùng 2 Tết BQL khu di tích và thắng cảnh Hương Sơn không thu vé nên không đếm số khách).
Hàng quán ở Chùa Hương vẫn để thịt động vật quý hiếm bày bán ảnh: Như Ý
Đầu giờ tối 29/1, khách vẫn lần lượt bước lên bến Thiên Trù. Tuy nhiên lượng khách ngủ lại đêm tại khu vực chùa Thiên Trù giảm khá nhiều so với các năm trước. Khoảng hơn 2 nghìn khách đăng ký nghỉ trọ đêm tại đây.
Các nhà trọ bình dân chào giá 50 nghìn/người nghỉ đêm, có màn và đệm với điều kiện vệ sinh tương đối sạch sẽ so với giá tiền.
Anh Nguyễn Ngọc Tú (Mỹ Đình) cho biết, vào mùa lễ hội gần đây anh luôn chủ trì cho đoàn các bà, các cô trong họ từ Hà Nội về chùa Hương lễ đêm.
Đoàn xuất phát gần nửa đêm, ngồi đò vào Thiên Trù và lên Hương Tích lễ rạng sáng. Giao thông thuận lợi nên nhiều du khách không còn phải vạ vật qua đêm ở chùa Hương. Khách nườm nượp ra vào, trắng đêm trên suối Yến để hành hương lễ Phật.
Khoảng 20h tối 29/1, hàng nghìn đò tập trung ken đặc hai bên bờ suối Yến gần bến Đục. Những chiếc đò gối đầu lên nhau san sát chờ chở khách sáng khai hội Mùng 6.
Nhiều đoạn suối phủ kín đò, những chiếc đò tràn ra suối Yến khiến các phương tiện chở khách gặp khó khăn, nhiều đoạn chủ đò và khách phải thay nhau đẩy các mũi đò dạt ra để lấy lối đi. Có lúc mũi đò lù lù đập vào tay và người khách.
Ngay những ngày đầu mở hội chùa Hương, nhiều người dân phản ánh hiện tượng cò chèo kéo khách suốt hàng chục cây số dẫn vào chùa Hương.
Chiều 29/1, khi xe ô tô của chúng tôi dừng tại khu vực Tế Tiêu liền có người chạy xe ôm ấn vào tay tấm giấy ép plastic ghi tên nhà đò, dặn với theo rằng xin gửi thẻ vào bến Yến và có gì cần thì gọi người nhà lái đò đưa khách.
Hiện tượng chèo kéo không hiếm, ngay khu vực dẫn xuống bến Yến.
Trước lễ hội, BTC cam đoan xử lý các xuồng máy chở khách, chở hàng chạy trên suối Yến. Tuy nhiên, cả chục chiếc xuồng máy chạy vè vè dọc suối Yến. Phương tiện chở khách, chở hàng có động cơ gia tăng hoạt động khi đêm về.
Theo quy định, ngoài phương tiện hỗ trợ công tác tổ chức và quản lý của BTC lễ hội, các xuồng máy này không được phép hoạt động trên suối Yến. Đại diện BTC cho biết, ngày Mùng 3 Tết hơn 30 xuồng máy bị xử lý do hoạt động sai quy định.
Ban tổ chức lễ hội chùa Hương năm nay nỗ lực đổi mới. Theo đó, phần lễ được rút gọn thời gian hơn, tăng cường tuyên truyền lễ hội văn minh, không đốt vàng mã, không đặt lễ Phật tại các ban thờ.
Ngay khu vực bến Thiên Trù, nhiều sọt rác đặt dọc đường đi và lượng rác liên tục được thu gom. Nhiều nhân viên vớt rác hoạt động tích cực trên suối Yến, nhất là gần khu vực bến Thiên Trù.
Hàng ăn và hàng bán thịt tươi sống được quy hoạch tốt hơn, đưa ra khỏi khu vực chùa Thiên Trù, hàng quán bày bán có quy củ hơn. Dọc đường vào khu di tích và trong khu vực Thiên Trù, xuất hiện nhiều nhà vệ sinh công cộng miễn phí dành cho du khách hơn.