Vào một tối Chủ Nhật bình thường ở trung tâm Tp.HCM, những chiếc xe hơi châu Âu và xe máy Nhật chen chúc nhau ra vào bãi đỗ xe của một khu nhà hàng. Những món ăn được phục vụ ở khu này có sushi Nhật, đồ Italy, và bia tươi nhập ngoại… Trên tay thực khách là những chiếc iPhone và điện thoại cao cấp khác.
Tờ báo Nhật Nikkei nói rằng cảnh tượng này phản ánh những gì mà công ty tư vấn Boston Consulting Group (BCG) nói về tầng lớp trung lưu đang phát triển với tốc độ nhanh chóng ở Việt Nam.
Theo BCG, “tầng lớp trung và thượng lưu” với mức thu nhập từ 714 USD/tháng ở Việt Nam sẽ tăng lên mức 33 triệu người trong thời gian 2014-2020.
Trong khi đó, công ty nghiên cứu thị trường Nielson ước tính rằng dân số thuộc tầng lớp trung lưu của Việt Nam sẽ đạt mức 44 triệu người vào năm 2020, và 95 triệu người vào năm 2030.
Tranh thủ cơ hội
Các thương hiệu nước ngoài như Samsung, Starbucks, Dell… vì vậy đang đổ tới Việt Nam để tranh thủ cơ hội này.
Nhấn mạnh về quy mô của thị trường Việt Nam, ông Paul Nguyen, giám đốc điều hành hãng bảo hiểm Manulife, nói: “Cơ hội cho các nhà bảo hiểm nhân thọ là vô hạn ở Việt Nam”.
Ông Paul Nguyen cũng nói Việt Nam là quốc gia có mức độ phủ sóng bảo hiểm thấp nhất ở khu vực Đông Nam Á và hiện có 17 công ty bảo hiểm đang hoạt động tại Việt Nam với nhiều chính sách ưu đãi nhằm thu hút khách hàng.
Anh Nguyen, 25 tuổi, làm việc cho một tổ chức của châu Âu và công ty gia đình, có thu nhập 1.000 USD/tháng. Cô thích ăn các món ăn ngoại và đi du lịch nước ngoài.
“Với số tiền như vậy, tôi không sống xa xỉ nhưng có thể sống thoải mái. Nếu tôi muốn đi du lịch thì điều đó không có gì là khó”, Anh Nguyen nói.
Với mức thu nhập ngày càng tăng, người Việt Nam ngày càng ưa thích các thương hiệu nước ngoài nổi tiếng, chẳng hạn điện thoại thông minh của Apple, Samsung, Sony…
Samsung chiếm 35,6 % thị trường điện thoại di động tại Việt Nam trong năm 2015, Apple chiếm 24% - theo dữ liệu của công ty nghiên cứu thị trường công nghệ IDC.
Các nhà sản xuất smartphone quảng bá sản phẩm rất mạnh tại hai thành phố lớn nhất Việt Nam là Hà Nội và Tp.HCM.
Những công ty có ngân sách hạn hẹp hơn thường cung cấp biển hiệu, trang trí… cho các cửa hiệu bán lẻ đồ điện tử, trong khi các công ty lớn chi đậm cho quảng cáo, khuyến mãi và đại sứ thương hiệu.
Dang Thi Hien, 42 tuổi, làm nghề trợ lý tư pháp, vừa mua một chiếc smartphone Samsung giá 100 USD. “Tôi thực sự không thích hàng Trung Quốc”, bà Hien, người có mức lương hiện tại 5.000 USD/tháng, nói. Theo bà Hien, hàng điện tử và mỹ phẩm Hàn Quốc cũng là sản phẩm được tầng lớp trung lưu Việt Nam ưa thích.
Các công ty bán lẻ nước ngoài không muốn bỏ lỡ cơ hội ở Việt Nam. Tập đoàn Aeon của Nhật mới đây đã khai trương trung tâm mua sắm thứ tư tại Việt Nam.
Hãng máy tính Dell cho biết người Việt Nam ngày càng chuộng những hàng hóa có mức giá cao hơn.
“Người tiêu dùng Việt Nam, chủ yếu là thế hệ trẻ, sành công nghệ hơn, dẫn tới nhu cầu gia tăng đối với các sản phẩm công nghệ cao”, Cuong Thinh Nguyen, một nhà quản lý phát triển kinh doanh của Dell tại Việt Nam, cho biết.
Cuộc đua tăng tốc
Các nhà bán lẻ nước ngoài thường “thử” thị trường Việt Nam bằng cách mở từng cửa hàng một.
Chẳng hạn, hãng bán lẻ Mitra Adiperkasa của Indonesia đã gia nhập thị trường Việt Nam vào tháng 9 vừa rồi thông qua khai trương cửa hiệu nhượng quyền của thương hiệu thời trang Tây Ban Nha Zara. Đây là cửa hiệu Zara đầu tiên tại Việt Nam, đặt tại Tp.HCM, có diện tích 2.400 mét vuông.
Các nhà hàng nước ngoài cũng mọc lên như nấm tại các thành phố lớn của Việt Nam.
“Người Việt Nam rất quan tâm đến vẻ bề ngoài”, ông Oscar Mussons, nhà tư vấn kinh doanh quốc tế thuộc công ty Dezan Shira & Associates, nhận định.
“Nếu bạn vào một ngôi nhà ở Việt Nam, họ có thể không có một cái giường lớn hay một cái bàn lớn, nhưng họ lại có điện thoại di động và xe máy vì đó là những thứ họ có thể ‘khoe’ khi đi ra ngoài”.
Những nhà hàng Nhật và nhà hàng đồ ăn nhanh của Mỹ - nếu sạch sẽ, rộng rãi, và sáng sủa - đều được coi là nhà hàng cao cấp ở Việt Nam.
McDonald’s đã mở 3 cửa hiệu đầu tiên tại Việt Nam vào năm 2014. Tại thời điểm đó, McDonald’s được người Việt Nam coi là một thương hiệu nhà hàng mang tính biểu tượng. Chuỗi nhà hàng đồ ăn nhanh này hy vọng sẽ có 100 cửa hiệu tại Việt Nam vào năm 2024.
Các thương hiệu đồ ăn nhanh khác như Burger King, Dunkin Donuts, Starbucks, và Jollibee đều đang chạy đua ở Việt Nam. Jollibee đã mở cửa hiệu thứ 5 tại Hà Nội vào tháng 8 vừa qua, nâng tổng số cửa hiệu tại Việt Nam lên con số 81.
Kết quả thăm dò do Nielsen tiến hành cho thấy niềm tin của người tiêu dùng Việt Nam ở mức cao thứ 5 trên thế giới vào quý 1/2016. Hãng nghiên cứu này cũng nhấn mạnh 57% người Việt Nam hiện dưới 35 tuổi, và số người ra tốt nghiệp đại học ở Việt Nam đã tăng 60% trong vòng một thập kỷ qua.
Cùng với sự gia tăng của thu nhập, nhu cầu nhà ở cao cấp ở Việt Nam cũng tăng lên.
Nhà nghiên cứu thị trường Aparna Bharadwaj của BCG nói rằng các công ty nước ngoài nên tập trung bán các mặt hàng mỹ phẩm, thiết bị viễn thông, các sản phẩm sữa cao cấp, các sản phẩm vệ sinh, và “trải nghiệm” như du lịch khi vào thị trường Việt Nam.
Chuyên gia này cũng nói rằng người tiêu dùng Việt Nam chuộng những sản phẩm có ích cho cả gia đình.
“Người tiêu dùng Việt Nam rất hướng về gia đình”, bà Bharadwaj nói. “Điều này có ở 10 quốc gia Đông Nam Á, nhưng thể hiện rõ hơn cả ở Việt Nam”.