Theo Reuters, tuyên bố trên của ông Duterte báo hiệu Manila sẽ theo đuổi một chính sách độc lập hơn với Washington trong việc đối phó với Trung Quốc ở biển Đông.
“Chúng tôi sẽ không phụ thuộc vào nước Mỹ. Và cùng với đó, chúng tôi cũng không định làm vừa lòng bất cứ ai, ngoài lợi ích của người Philippines” – chính trị gia vừa giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống hôm 9-5 của Philippines cho biết khi được hỏi về việc liệu ông có đẩy mạnh đối thoại song phương với Trung Quốc hay không.
Trong cuộc họp báo cùng ngày của Bộ Ngoại giao Mỹ, bình luận về phát ngôn nói trên của vị tổng thống mới của Philippines, ông Daniel Russel - Trợ lý ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương - khẳng định Mỹ không thấy có vấn đề gì với bất cứ cuộc thảo luận song phương nào giữa các bên tuyên bố chủ quyền ở biển Đông.
Tuy nhiên, ông Russel cũng cho rằng một số tranh chấp ở biển Đông về bản chất là câu chuyện đa phương và không thể giải quyết trên cơ sở song phương.
Ông Duterte đưa ra bình luận nói trên trong cuộc họp báo tại TP Davao, phía nam Philippines, để công bố các bộ trưởng trong nội các mới. Davao chính là nơi ông làm thị trưởng trong hơn 20 năm trước khi chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống ngày 9-5.
Khi được hỏi về việc Chủ tịch Trung Quốc đã gởi lời chúc mừng khi ông giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vừa qua, vị tổng thống mới của Philippines - vốn từng bị chê trách vì thiếu kinh nghiệm ngoại giao - đã đưa ra câu trả lời khiến nhiều người sững sờ bởi ông thậm chí còn không chắc về chức vụ của ông Tập. “Tôi rất vinh dự nhận được thông điệp chúc mừng từ một vị chủ tịch vĩ đại, hay vị thủ tướng vĩ đại” – ông Duterte nói.
Trong danh sách đề cử nội các vừa công bố, ông Duterte đã đề cử bạn học cùng lớp Carlos Dominguez làm Bộ trưởng Tài chính, giáo sư kinh tế Ernesto Pernia làm Bộ trưởng Kế hoạch Kinh tế và một người lãnh đạo cuộc đảo chính trước đây làm người đứng đầu Cục Hải quan
. Động thái này được đưa ra chỉ một ngày sau khi Quốc hội Philippines chính thức công bố ông Duterte là người giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống hôm 9-5.