Bảo tàng Phòng không - Không quân được thành lập ngày 22/10/1963, có tổng diện tích trưng bày là 19.200m2. Từ ngày 01/4/1979 đến nay, bảo tàng mở cửa đón khách tham quan tại 173c Trường Chinh, phường Khương Mai, quận Thanh Xuân, Hà Nội.
Đây là Bảo tàng chuyên ngành lịch sử quân sự nằm trong hệ thống các Bảo tàng lực lượng vũ trang, xếp hạng hai trong hệ thống Bảo tàng quốc gia Việt Nam. Đây là nơi nghiên cứu, sưu tầm, lưu giữ, bảo quản và trưng bày các tư liệu, hiện vật quân sự từ những bộ quần áo của phi công cho đến những chiếc tên lửa, máy bay chiến đấu, trực thăng...
Trực thăng Mi-4 số 151D là một trong những hiện vật đang được trưng bày và lưu giữ trong khuôn viên Bảo tàng Phòng không - Không quân. Đây là chiếc trực thăng mang nhiều ý nghĩa lịch sử.
Mi-4 được thiết kế với chiều dài 16,8m, chiều cao 4,4m, trọng lượng rỗng 5,1 tấn, trọng lượng cất cánh tối đa trên 7,5 tấn. Mi-4 được trang bị động cơ 1675 mã lực cho phép máy bay đạt vận tốc cực đại lên đến 185km/h, tầm bay 500km, trần bay 5,000m.
Mi-4 là máy bay trực thăng vận tải hạng nặng quân sự và dân sự của Liên Xô, xuất hiện lần đầu vào năm 1952. Máy bay có kíp lái 2 người, được đưa vào phục vụ trong lực lượng không quân nhiều nước trên thế giới.
Theo các tài liệu, Mi-4 là một trong những loại trực thăng thành công nhất trong lịch sử phát triển phương tiện bay độc đáo này ở Liên Xô. Nó do nhà máy Mil Moscow thiết kế phát triển, sản xuất số lượng lớn đến 4.000 chiếc từ năm 1951-1979.
Trực thăng Mi-4 số hiệu 151D được trưng bày tại đây do phi công Trần Ngọc Bích và tổ bay phụ trách từ tháng 2 năm 1959 đến tháng 3 năm 1969. Sau khi đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình, chiếc Mi-4 đã được đưa về trưng bày tại bảo tàng Phòng không - Không quân.
Năm 1959, bộ đội trực thăng được thành lập với 4 chiếc Mi-4 ban đầu, sau đó đã phát triển lớn mạnh, hoàn thành tốt nhiệm vụ quân sự, chính trị, kinh tế được giao.
Từ năm 1960 chiếc trực thăng Mi-4 luôn bám sát chiến trường nhằm kịp thời phục vụ và trực tiếp tham gia chiến đấu, góp phần cùng các đơn vị bạn tiêu diệt nhiều sinh lực địch. Ngày nay, sau nhiều năm được trưng bày tại bảo tàng, chiếc Mi-4 huyền thoại đã xuống cấp khá nhiều, các bánh xe bị hết hơi, bẹp dí.
Trước kia, chiếc Mi-4 được trưng bày ngoài trời nhưng sau đó, bảo tàng đã làm mái che để giảm sự xuống cấp theo thời gian của hiện vật lịch sử này - Ảnh: AirHistory
Chiếc trực thăng này cũng đã từng vinh dự khi được sử dụng để đưa Chủ tịch Hồ Chí Minh đi rất nhiều chuyến công tác. Từ thăm đồng bào Tây Bắc, thăm huyện Móng Cái (Quảng Ninh), thăm nông trường Đông Hiếu (Nghệ An), hợp tác xã Thạch Thành (Thanh Hóa) hay những chuyến công tác tại căn cứ địa của Trung ương thuộc địa phận Đá Chông (Ba Vì - Hà Tây)… từ năm 1959 tới năm 1969, trước khi Người qua đời - Ảnh tư liệu: Kiến thức
Ngoài chiếc Mi-4, chiếc máy bay IL-14 số hiệu VN-C482 cũng là quà của Chính phủ Liên Xô tặng năm 1958 được Trung đoàn không quân 919 sử dụng làm chuyên cơ chở Bác Hồ và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đi công tác trong những năm 1960 - 1964. Hiện tại đang được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam - Ảnh: Dân Việt
Trực thăng Mi-4 ngoài vai trò vận tải còn có khả năng đảm nhiệm nhiều vai trò khác ví dụ như: cứu hộ cứu nạn; chữa cháy; chi viện hỏa lực; tác chiến chống ngầm; trinh sát; nghiên cứu khoa học; chỉ thị mục tiêu và chỉ huy trên không... Mi-4 có thể vận chuyển 16 binh sĩ cùng đầy đủ vũ khí hoặc một khẩu pháo nhỏ và được vận hành từ 1-2 phi công - Trực thăng Mi-4 của Liên Xô bay gần những chiếc T-54 của lục quân nước này - Ảnh: Mi-4 của Liên Xô