Ông Hor Namhong bình luận trên Tân Hoa Xã, sau nhiều năm đàm phán nghiêm túc, các quốc gia ASEAN và Trung Quốc đến nay đang làm việc về dự thảo Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở biển Đông (COC), nhằm thúc đẩy hợp tác giữa các bên liên quan trực tiếp để xử lý những bất đồng liên quan. Ông nói thêm rằng các nước bên ngoài khu vực nên khích lệ ASEAN và Trung Quốc tiến đến đạt được thỏa thuận về COC.
Phó Thủ tướng Campuchia cho rằng trong khi ASEAN-Trung Quốc đang trong tiến trình dàn xếp những khác biệt một cách trực tiếp và hòa bình thông qua COC, thì các thế lực bên ngoài nên đóng góp cho hòa bình khu vực và tránh châm ngòi cho mâu thuẫn.
Ông Namhong nhắc lại việc Campuchia thúc đẩy thành công ký kết Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) giữa Trung Quốc và ASEAN năm 2002, khi nước này giữ vai trò chủ tịch ASEAN.
Theo Tân Hoa Xã, ông Hor Namhong cũng hoan nghênh tuyên bố của chính phủ Trung Quốc vào tháng 7/2016, nói rằng "Trung Quốc sẵn sàng tiếp tục giải quyết những bất đồng liên quan [ở biển Đông] một cách hòa bình thông qua đối thoại và tham vấn với các nước trực tiếp liên quan, trên nền tảng tôn trọng thực tế lịch sử và tuân thủ luật pháp quốc tế".
"Tôi cho rằng cần đề cao Tuyên bố năm 2016 này, trong đó chính phủ Trung Quốc cam kết tôn trọng và gìn giữ quyền tự do hàng hải và hàng không của tất cả các nước theo luật pháp quốc tế ở biển Đông," ông Namhong nói.
Văn kiện được đề cập trong bản tin kể trên của Tân Hoa Xã là "Thông cáo của Bộ ngoại giao Trung Quốc về phán quyết ngày 12/7/2016 của Tòa trọng tài trong vụ kiện biển Đông theo yêu cầu của Philippines".
Thông cáo này là phản ứng chính thức của chính phủ Trung Quốc đối với phán quyết của Tòa trọng tài thường trực (PCA) - bác bỏ hoàn toàn tính pháp lý của "Đường chín đoạn" mà Bắc Kinh đưa ra nhằm áp đặt yêu sách chủ quyền trên biển Đông, cũng như cái gọi là "chủ quyền lịch sử" mà Trung Quốc tuyên bố đối với vùng biển này.
Trong thông cáo ngày 12/7/2016 - cùng ngày PCA công bố phán quyết, Bắc Kinh "tuyên bố phán quyết vô hiệu và không có tính ràng buộc", đồng thời nhấn mạnh Trung Quốc "không chấp nhận hay công nhận" phán quyết.
Nước này cũng tuyên bố các quyền hàng hải và lợi ích của Bắc Kinh trên biển Đông "sẽ không bị ảnh hưởng bởi những phán quyết đó trong bất kỳ trường hợp nào".
Từ sau phán quyết của PCA năm 2016, Trung Quốc đã tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động cải tạo và quân sự hóa trái phép trên các thực thể mà nước này chiếm đóng phi pháp ở biển Đông.
Thông điệp của Phó Thủ tướng Hor Namhong trên Tân Hoa Xã xuất hiện giữa bối cảnh những nghi vấn về quan hệ hợp tác giữa Campuchia với Trung Quốc tại quân cảng chiến lược Ream (Campuchia) tiếp tục nổi lên trong những ngày qua, sau khi hình ảnh vệ tinh ngày 1/10 do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), Mỹ, công bố cho thấy tòa nhà Trụ sở chỉ huy chiến thuật của Ủy ban quốc gia về an ninh hàng hải Campuchia - do Mỹ tài trợ xây dựng - nằm trong căn cứ Ream đã bị phá hủy.
Bộ Quốc phòng Mỹ ngày 2/10 cho biết họ "lo ngại rằng việc phá dỡ cơ sở quân sự này có thể gắn liền với kế hoạch của chính phủ Campuchia về việc lưu trữ các tài sản và nhân viên quân sự của Trung Quốc" tại căn cứ Ream.
Tuy nhiên, Phnom Penh bác bỏ cáo buộc này, và khẳng định việc phá hủy cơ sở này chỉ là một phần trong kế hoạch nâng cấp hạ tầng tại căn cứ đã được hoạch định từ trước.
Mời độc giả theo dõi chúng tôi trên MXH Lotus