Động thái trên diễn ra sau khi Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto có cuộc gặp với ông Erdogan. Cả Phần Lan và Thụy Điển đã nộp đơn xin gia nhập NATO 10 tháng trước sau khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào tháng 2-2022.
Tổng thống Erdogan phát biểu tại buổi họp báo sau cuộc gặp với ông Niinisto: "Chúng tôi đánh giá rằng rằng Phần Lan đã có những hành động thực chất và chắc chắn trong việc thực hiện các cam kết được nêu tại bản ghi nhớ 3 bên".
Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan bắt tay sau cuộc gặp hôm 16-3. Ảnh: EPA-EFE
Với sự đồng ý của ông Erdogan, đơn xin gia nhập NATO của Phần Lan sẽ được chuyển đến Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ, nơi đảng của tổng thống đang giữ thế đa số, để được phê duyệt. Việc thông qua đơn xin gia nhập của Phần Lan dự kiến diễn ra trước khi Thổ Nhĩ Kỳ tổ chức bầu cử tổng thống và bầu cử Quốc hội vào ngày 14-5.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã khen ngợi quyết định của Thổ Nhĩ Kỳ trong việc phê chuẩn Phần Lan trở thành thành viên của liên minh quân sự và cho biết ông tin rằng Thụy Điển cũng sẽ sớm gia nhập. Trong khi đó, Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson cho biết Thụy Điển hy vọng về "một tiến trình phê chuẩn nhanh chóng" sau cuộc bầu cử ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg. Ảnh: Reuters
Theo AP, Thổ Nhĩ Kỳ, Phần Lan và Thụy Điển vào tháng 6-2022 đã ký một thỏa thuận nhằm giải quyết những bất đồng trong quá trình gia nhập NATO của 2 quốc gia Bắc Âu. Bình luận về việc Thổ Nhĩ Kỳ xem xét phê chuẩn cho Thụy Điển gia nhập NATO, ông Erdogan cho biết điều đó sẽ "phụ thuộc vào các bước đi vững chắc mà Thụy Điển sẽ thực hiện".
Giải thích về sự khác biệt giữa hai nước Bắc Âu, Thổ Nhĩ Kỳ đã cáo buộc Thụy Điển bảo vệ cho những nhóm mà nước này xem là tổ chức khủng bố, bao gồm những nhóm người Kurd. Tuy nhiên, Ankara cho biết không có quá nhiều điểm bất đồng với Phần Lan.
Trước đó, NATO yêu cầu cả 30 thành viên của khối phải nhất trí trong các quyết định mở rộng liên minh quân sự. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary là 2 quốc gia chưa phê duyệt đơn xin gia nhập của hai nước Bắc Âu này.
Thủ tướng Hungary Viktor Orban và các nhà lập pháp đã cam kết sẽ phê chuẩn đơn xin gia nhập NATO của hai nước Bắc Âu. Nhưng quốc hội nước này đã nhiều lần hoãn cuộc bỏ phiếu phê chuẩn.