Có vẻ như ngày nay tất cả những tổ chức liên quan đến hàng không vũ trị đều mong muốn gửi tàu vũ trụ của đến cực nam của Mặt Trăng. Ấn Độ gần đây đã trở thành quốc gia thứ tư hạ cánh xuống Mặt Trăng, còn Nga thì trong lần phóng tàu vũ trụ gần đây lại không được may mắn như vậy. Hoa Kỳ cũng có kế hoạch đưa phi hành đoàn đến đó vào năm 2025 và Trung Quốc đang tìm kiếm một số địa điểm hạ cánh tương tự cho tàu đổ bộ không có người lái của mình.
Cực nam Mặt Trăng là điểm xa nhất về phía nam trên Mặt Trăng, ở tọa độ 90° nam. Nó có được sự quan tâm đặc biệt của các nhà khoa học bởi sự hiện diện của băng nước ở những khu vực bóng tối vĩnh cửu xung quanh nó. Ảnh: Inverse
Trong nhiều thập kỷ kể từ khi con người cuối cùng đặt chân lên Mặt Trăng, chúng ta đã phát hiện ra nước băng ẩn trong bóng tối của các miệng hố sâu gần cực nam của Mặt Trăng. Thông tin mới đó lại khiến Mặt Trăng trở nên cực kỳ hấp dẫn.
NASA cũng đang nghiêm túc trong việc đưa các phi hành gia lên Sao Hỏa và cơ quan này coi Mặt Trăng là bước đệm quan trọng trên con đường đó - theo cả nghĩa đen và nghĩa bóng. Lên Mặt Trăng và thiết lập sự hiện diện ở đó sẽ giúp phát triển công nghệ và kế hoạch mà các phi hành gia có thể sử dụng trên đường tới Sao Hỏa sau này.
Và trên thực tế, NASA dự kiến sẽ sử dụng Mặt Trăng và trạm vũ trụ trên quỹ đạo Mặt Trăng có tên là Gateway, làm trạm dừng cho các sứ mệnh trong cuộc hành trình dài hơn tới Sao Hỏa.
Các quốc gia khác, đặc biệt là Trung Quốc, Ấn Độ và Nga, cũng đang để mắt tới cực nam Mặt Trăng. Trong một số trường hợp, các cơ quan không gian của họ có tham vọng dài hạn đối với các sứ mệnh mang phi hành đoàn của họ tới Sao Hỏa, nhưng trước mắt, các quốc gia này cũng muốn có được những thành tựu nhất định từ việc đổ bộ lên Mặt Trăng.
Trạm vũ trụ Gateway theo kế hoạch của NASA sẽ quay quanh Mặt Trăng và hoạt động như một căn cứ nghiên cứu khoa học và là trạm cung cấp tài nguyên cho các sứ mệnh tới Sao Hỏa. Ảnh: Inverse
Cực nam của Mặt Trăng có gì?
Vùng cực nam của Mặt Trăng có nhiều miệng núi lửa và địa hình cực kỳ gồ ghề, rất khác với những vùng dung nham nguội, tương đối bằng phẳng mà các phi hành gia Apollo đã khám phá vào những năm 1970. Nhưng các miệng hố sâu xung quanh cực có lẽ nắm giữ 'chìa khóa' cho việc xây dựng những căn cứ Mặt Trăng tự cung tự cấp, đó chính là nước đóng băng ở tầng bị che khuất của các miện hố sâu nhất.
Nếu bạn đang muốn thiết lập căn cứ trên Mặt Trăng, nước đóng băng sẽ đóng một vai trò rất lớn. Tất nhiên, bạn có thể rã đông và uống nó, nhưng bạn cũng có thể tách các phân tử của nó ra để tạo ra hydro và oxy lỏng làm nhiên liệu tên lửa (oxy này cũng có thể giúp bạn hít thở thoải mái hơn).
Tất nhiên, chúng ta có tất cả những thứ đó trên Trái Đất, nhưng nước nói riêng cực kỳ nặng và việc vận chuyển nó ra bên ngoài Trái Đất sẽ tốn kém cả về tiền bạc và nhiên liệu. Việc căn cứ trên Mặt Trăng có thể tự lấy nước, tạo nhiên liệu tên lửa và không khí từ miệng núi lửa bên cạnh sẽ rẻ hơn nhiều so với việc vận chuyển chúng từ Trái Đất. Các sứ mệnh trên Sao Hỏa cũng sẽ được hưởng lợi từ việc có thể lấy đồ tiếp tế tại một trạm quay quanh quỹ đạo như Gateway thay vì phải phóng chúng từ giếng hấp dẫn của Trái SSất.
Các miệng hố bị che khuất ở cực nam Mặt Trăng chứa nước đá, một nguồn tài nguyên hữu ích cho các nhà thám hiểm trong tương lai. Ảnh: Inverse
Các kế hoạch trong tương lai
Tàu đổ bộ Chang'e-6 sắp tới của Trung Quốc sẽ mang theo các thiết bị từ Pháp, Ý, Thụy Điển và Pakistan. Sứ mệnh Mặt Trăng tiếp theo của Ấn Độ sẽ là nỗ lực chung với Nhật Bản. Và NASA đang thực hiện chương trình Artemis của mình với Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA), cùng với các cơ quan vũ trụ của Đức, Israel, Ý và Nhật Bản.
Dòng thời gian của các sứ mệnh trong tương lai:
2024: Các phi hành gia của sẽ quay quanh Mặt Trăng trong sứ mệnh Artemis II của phi hành đoàn NASA. Tàu đổ bộ Chang'e-6 không có người lái của Trung Quốc sẽ mang về các mẫu đá và đá tái sinh từ phía xa của Mặt Ttrăng.
2025: NASA sẽ phóng hai mô-đun đầu tiên của trạm vũ trụ Gateway. Các phi hành gia sẽ hạ cánh gần cực nam của Mặt Trăng trong sứ mệnh Artemis III của phi hành đoàn NASA. 2026: Sứ mệnh Chang'e-7 không có người lái của Trung Quốc sẽ hạ cánh gần cực nam Mặt Trăng bằng một tàu đổ bộ và một máy bay không người lái. 2027: Sứ mệnh Luna-26 của Nga (nếu nó được tiến hành sau vụ tai nạn Luna-25) sẽ quay quanh các cực Mặt Trăng. 2026-2028: Sứ mệnh Chandrayaan-4 không có người lái của Ấn Độ, cùng với Nhật Bản, sẽ hạ cánh một tàu thám hiểm gần cực nam của Mặt Trăng.
2028: Sứ mệnh Chang'e-8 không có người lái của Trung Quốc sẽ hạ cánh gần cực nam Mặt Trăng và thử nghiệm công nghệ xây dựng các tòa nhà in 3D từ đá regolith. Sứ mệnh Artemis IV của phi hành đoàn NASA sẽ đưa nhiều phi hành gia hơn lên Mặt Trăng và chuyển mô-đun môi trường sống chính tới Gateway.
2029: Sứ mệnh Artemis 5 của phi hành đoàn NASA sẽ đưa nhiều phi hành gia và tàu thăm dò Mặt Trăng lên Mặt Trăng. 2029-2031: NASA sẽ cung cấp thêm bốn mô-đun nữa cho Gateway và đưa thêm nhiều phi hành gia lên Mặt Trăng với sứ mệnh Artemis 6 của phi hành đoàn. 2035: Trung Quốc và Nga có kế hoạch thành lập một căn cứ Mặt Trăng chung có phi hành đoàn được gọi là Trạm nghiên cứu Mặt Trăng quốc tế.