Mùa hoa anh đào rực rỡ ở Kyoto, Nhật Bản đã làm nức lòng người xem từ nhiều năm nay. Nhưng năm nay, khách du lịch có thể sẽ bị lỡ cơ hội ngắm mua hoa nở tuyệt đẹp này khi thời điểm những cánh hoa nở rộ nhất lại đến vào tuần trước – sớm nhất trong vòng 1.200 năm nay. Nguyên nhân không gì khác ngoài hiện tượng biến đổi khí hậu đang tác động lên toàn cầu.
Cơ quan Khí tượng Nhật Bản đã ghi nhận số lượng hoa nở cao kỷ lục trên khắp cả nước. Họ làm được điều này bằng cách theo dõi số lượng hoa nở trên các cây "tiêu chuẩn", tính từ năm 1953 đến nay. Theo cơ quan này, ngày hoa nở rộ nhất tại Kyoto trong năm nay là 26 tháng Ba – sớm hơn 10 ngày so với trung bình 30 năm nay.
Nhưng dữ liệu về những cây này còn được thể hiện dưới dạng tài liệu lịch sử, nhật ký, các bài thơ và các ghi chép khác trong cung đình tính từ những năm 800 sau Công Nguyên trở về đây (khoảng 1.200 năm trước).
Yasuyuki Aono, nhà khoa học môi trường tại Đại học Quận Osaka, đã xem xét các hồ sơ này và phát hành chúng dưới dạng trực tuyến. Đối với văn hóa Nhật Bản, thời điểm các cây anh đào nở hoa được xem là một thời điểm quan trọng – trong lịch sử đã ghi nhận nhiều bữa tiệc và lễ hội diễn ra vào thời điểm này. Đó là lý do các nhà sử học có thể lần theo những lúc đỉnh điểm của mùa hoa nở trong các tài liệu lịch sử.
Dù hồ sơ của ông Aono vẫn thiếu hụt một vài năm, nhưng theo các ghi nhận của lịch sử, mùa hoa nở sớm gần đây nhất đến từ năm 1409 – vào năm đó, hoa anh đào nở rộ nhất vào ngày 27 tháng Ba, vẫn muộn hơn năm nay một ngày.
Ngay cả như vậy, việc mùa hoa nở sớm năm nay cũng không quá bất thường, khi dữ liệu lịch sử những năm gần đây cho thấy các bông hoa anh đào đang nở ngày một sớm hơn. Nhiệt độ trung bình của Kyoto vào tháng Ba năm ngoái đạt mức 10,6 độ C, một mức tăng lớn so với nhiệt độ trung bình chỉ 8,6 độ C của năm 1953.
Hoa anh đào là loài hoa rất nhạy cảm với các thay đổi của nhiệt độ - loại cây này chỉ nở hoa trong vòng 2 tuần mỗi năm – điều này cũng có nghĩa loại cây này đang trở thành một "phong vũ biểu" quan trọng cho thấy sự thay đổi của khí hậu toàn cầu đang tác động đến chúng như thế nào.
Tình trạng hoa nở đặc biệt sớm không chỉ diễn ra ở Kyoto. Trên toàn Nhật Bản, các cây hoa anh đào đang nở ngày một sớm hơn. Trong số 58 cây "tiêu chuẩn" của Cơ quan Khí tượng Nhật Bản, đã có 40 cây hoa nở rộ ở mức đỉnh điểm – 14 cây trong số đó còn đạt số lượng hoa cao kỷ lục từ trước đến nay.
Shunji Anbe, quan chức của bộ phận quan sát trong Cơ quan Khí tượng Nhật Bản, cho biết: "Chúng tôi có thể nói nhiều khả năng điều này là vì tác động của hiện tượng nóng lên trên toàn cầu."
Không chỉ ở Nhật Bản, hơn 3.000 cây hoa anh đào được Nhật trồng tặng Mỹ từ năm 1912 như một biểu tượng cho tình hữu nghị giữa hai nước, cũng đang nở rộ hoa sớm hơn mọi năm khi nhiệt độ thành phố đang ngày càng cao hơn.
Một tài liệu phát hành năm 2011 dự báo rằng, loài cây nhạy cảm với nhiệt độ này sẽ nở hoa sớm hơn trung bình 5 ngày vào năm 2050 và sớm hơn 10 ngày vào năm 2080 theo các kịch bản phát thải trung bình hiện nay – và có thể còn sớm hơn từ 13 ngày đến 28 ngày tương ứng theo kịch bản phát thải xấu nhất.