Giới quân sự Mỹ và phương Tây đã không còn lạ khi Nga phóng tên lửa Kalibr từ tàu ngầm hay tàu mặt nước hoặc tên lửa 101 từ TU-95MS…, nhưng kể từ khi bắt đầu chiến dịch giải phóng Deir Ezzor thì họ lại bất ngờ khi Nga sử dụng lực lượng trực thăng trong chiến dịch này.
Lần đầu tiên Nga sử dụng 3 loại trực thăng mới nhất, Ka-52 "Alligator", Mi-8AMTSh "Terminator" và Mi-28N "Night Hunter" là lực lượng tấn công đường không chính cho chiến dịch nhưng có hiệu suất rất cao.
Lần đầu tiên Nga tác chiến trực thăng trong điều kiện ban đêm nhưng đã tỏ ra rất lợi hại khi các hệ thống tác chiến đêm trang bị trên các máy bay trực thăng phát huy tác dụng tuyệt vời… khiến cho tư duy tác chiến trực thăng thay đổi mang tính toàn cầu.
Có thể nói, các đòn tấn công của trực thăng là một cơn ác mộng kinh hoàng cho phiến quân IS từ trước đến nay, là một yếu tố đóng vai trò quyết định cho sự thành công của chiến dịch giải phóng Deir Ezzor.
Trực thăng Nga hoạt động ở Syria. Ảnh minh họa.
"Máy bay mặt đất"- cơn ác mộng của quân đội Syria
Kỹ năng, kỹ thuật hay nghệ thuật tác chiến của lực lượng IS không phải là chuyện đùa.
Do khả năng cơ động lực lượng bằng các hình thức phân tán, tập trung và vận động tấn công của IS là rất cao, cho nên, Quân đội Syria (SAA) được sự hỗ trợ của Không quân Nga (VKS Nga) tuyệt đối nhưng vẫn không chiếm được ưu thế tác chiến với IS, họ dứt điểm chậm và ít có trận tiêu diệt nhiều sinh lực của IS.
Chiến thuật của IS lúc thì áp sát, lúc thì phân tán nhanh theo nhóm nhỏ, cho nên, các loại máy bay cường kích bom của Nga như Su-24, Su-25 của VKS Nga không kích như "dùng búa đập ruồi", thường phá hủy được các căn cứ, trung tâm chỉ huy… nhưng tiêu diệt sinh lực IS thì hạn chế.
Khác với chiến thuật của IS, thì Hayat Tahrlr al-Sham (HTS) trong trận Bắc Hama bao vây 29 Cảnh sát Nga vừa qua đã bị 2 chiếc Su-25 VKS Nga cùng các lực lượng khác quần cho tơi tả khiến 850 lính thiệt mạng, 11 xe tăng, 4 xe bọc thép, 46 xe bán tải gắn súng máy hạng nặng (còn được gọi là tachanok)…
Điều này chứng tỏ rằng trên chiến trường Syria, nếu "đôi công" với VKS Nga-SAA khi không làm chủ vùng trời như HTS là tự sát. IS thì không như vậy, IS sử dụng chiến thuật đột kích bằng "tachanok bay" đã tạo ra một "cơn ác mộng kinh hoàng cho SAA" nhưng lại tránh được VKS Nga.
Nguyên tắc hoạt động của "tachanok" hay "Jihad-Mobile" đơn giản như sau: "Nó là chiếc xe bán tải mà trên đó được gắn các súng máy cỡ lớn, mang theo các chiến binh trang bị súng không giật, tên lửa chống tăng… với đặc trưng bởi tốc độ cao, tính cơ động cực nhanh ở vùng sa mạc.
Vừa vận động nhanh vừa tấn công với hỏa lực mạnh, những Jihad-Mobile này như nhưng chiếc "máy bay mặt đất" của IS, kết hợp với yếu tố bất ngờ tấn công vào sườn, làm đối phương không kịp trở tay… là lối đánh sở trường, lợi hại của IS".
Tại Iraq, Jihad-Mobile đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho lực lượng an ninh Iraq được trang bị xe tăng M1 Abrams.
Xe bán tải gắn súng máy hạng nặng (còn được gọi là tachanok) của IS ở Syria. Ảnh minh họa.
Ở Syia, Bộ tham mưu Nga-Syria đang tìm cách hạn chế chiến thuật này của IS bằng cách trang bị một hệ thống hỏa lực để ngăn chặn xe bom, Jihad-Mobile từ vòng ngoài nhưng không hiệu quả. SAA cũng khốn đốn, Jihad-Mobile và xe bom đã tạo ra cho SAA những cơn ác mộng kinh hoàng.
Tuy nhiên khi Nga sử dụng chiến thuật mới bằng trực thăng tại Deir Ezzor thì lối đánh này của IS bị phá sản.
Trực thăng VKS Nga triệt tiêu lối đánh sở trường của IS
Deir Ezzor là một khu vực chủ yếu là sa mạc và bán sa mạc bao quanh và xen kẻ trong các mỏ dầu. Vì thế hoạt động ban đêm là yếu tố sống còn của lực lượng IS.
Khi Nga tăng cường hoạt động của 3 loại trực thăng Ka-52 "Alligator", Mi-8AMTSh "Terminator" và Mi-28N "Night Hunter" thì gần như mọi hoạt động của IS về cơ động lực lượng bị trực thăng Nga giám sát và tấn công.
Chiến thuật trực thăng Nga tại Deir Ezzor hay nói cách khác trực thăng phải có nhiệm vụ sau là:
1. Tuần tra chiến đấu, giám sát khu vực sa mạc quanh địa bàn, phá hủy tất cả các phương tiện quân sự của IS, sự di chuyển của IS (ngăn chặn chuyển quân, tiếp viện, vận tải đạn dược, lượng thực…), đặc biệt là săn tìm các Jihad-Mobile, xe bom, xe chiến đấu bộ binh…
Nếu thực hiện tốt nhiệm vụ này, có nghĩa là trực trực Nga đã triệt tiêu tính cơ động nhanh của IS, buộc IS phải cố thủ bị động… Rõ ràng, IS bị bao vây, chia cắt, nhưng không phải bằng lực lượng mặt đất mà bằng lực lượng không quân mà cụ thể là trực thăng.
2. Máy bay không người lái UAV, các trinh sát mặt đất sau khi phát hiện mục tiêu, lập tức trực thăng bay đến khu vực. Mi-35 và Mi-28 sử dụng phức hợp tên lửa Ataka, và Ka-52 sử dụng tên lửa Vikhr mới nhất. Các cuộc tấn công từ khoảng cách 4-6 km, khi IS còn chưa nghe thấy trực thăng.
Trực thăng Mi-28 Nga hoạt động ở Syria. Ảnh minh họa.
Điều đặc biệt là tác chiến trực thăng của Nga chủ yếu trong điều kiện ban đêm. Ban đêm, như đã nói với IS, khi luôn trong tình trạng bị VKS Nga "săn" thì hoạt động ban đêm là yếu tố sống còn. Tuy nhiên, trực thăng Nga lại có rất nhiều lợi thế khi tác chiến đêm… Cụ thể:
Máy bay trực thăng tấn công ngày dễ bị MANPADS, nhưng vào ban đêm, nhờ phức hợp quang-điện tử hiện đại và tên lửa điều khiển tầm xa, họ có thể phát hiện và tấn công vào các mục tiêu ở tầm xa.
Ngoài ra, tại Deir Ezzor là địa hình sa mạc cho nên khi về đêm trời lạnh khiến cho các chiến binh thiếu nơi ẩn nấp che giấu trong khi cần phải làm ấm cơ thể và không chỉ chiến binh mà ngay các phương tiện hoạt động đều phải tỏa nhiệt.
Một "khối nhiệt" di động khác thường trong đêm là mục tiêu lý tưởng cho trực thăng Nga được trang bị công nghệ tác chiến đêm hiện đại phát hiện và "thử nghiệm" vũ khí.
Có thể nói, Ka-52 "Alligator", Mi-8AMTSh "Terminator" và Mi-28N "Night Hunter" trong chiến dịch Deir Ezzor gần như chỉ tác chiến vào ban đêm và chiếm gần 70% hoạt động tấn công của các lực lượng tham gia chiến dịch.
Lần đầu tiên, tại Deir Ezzor, số lần xuất kích của trực thăng trong các chiến dịch quân sự tại Syria lại vượt hẳn số lần xuất kích của máy bay ném bom và tiêm kích của VKS Nga.
Trực thăng Nga vừa tiêu diệt các phương tiện tấn công nguy hiểm của IS, tước bỏ lối đánh sở trường của IS, vừa tạo thế bao vây, chia cắt IS buộc IS rơi vào thế phòng ngự bị động…, tạo điều kiện cho lực lượng pháo binh, tên lửa hành trình và tiêm kích bom tiêu diệt khi địch co cụm phòng ngự.
Điều đó cho thấy trực thăng Nga, chiến thuật tác chiến trực thăng của Bộ tham mưu Nga-Syria đóng một vai trò quyết định cho chiến thắng tại chiến dịch Deir Ezzor.