Hàn Quốc nổi tiếng có nhiều nhà xuất khẩu hàng loạt sản phẩm từ thép, hoá dầu tới dệt may và hàng mỹ phẩm. Tuy nhiên, thời điểm này họ lại đang gặp khó khăn trong việc cạnh tranh với các sản phẩm tới từ những đối thủ Trung Quốc. Đây là hậu quả của việc dư thừa sản xuất và nhu cầu trong nước chậm lại.
Đáng nói, ngay cả những nhà sản xuất kim chi của Hàn Quốc – món ăn mang tính biểu tượng của quốc gia này cũng đang cảm thấy áp lực. Hàn Quốc đã nhập khẩu nhiều kim chi hơn trong nửa đầu năm 2024 – hầu hết từ Trung Quốc, lớn hơn cả lượng họ xuất khẩu. Nguyên nhân do sự cạnh tranh gay gắt tới từ những sản phẩm kim chi giá rẻ hơn tới 6 lần so với sản phẩm tương tự tại hàn Quốc.
Hàn Quốc từng được dự đoán là quốc gia hưởng lợi trong bối cảnh gia tăng căng thẳng thương mại giữa Trung Quốc và phương tây khi Mỹ và châu Âu tiếp tục áp thuế và ngăn cản Trung Quốc tiếp cận những công nghệ thế hệ mới tiếp theo, từ đó thu hút người mua tới các công ty Hàn Quốc. Giá trị xuất khẩu của Hàn Quốc đã tăng sau mỗi tháng kể từ tháng 10 năm ngoái.
Nhưng, các chuyên gia thương mại cho biết phần lớn mức tăng đó là do nhu cầu tăng cao đối với chip nhớ - mặt hàng xuất khẩu hàng đầu của Hàn Quốc. Trong khi đó, ở các lĩnh vực khác, các nhà xuất khẩu Hàn Quốc vốn đang mất thị phần vào tay các đối thủ cạnh tranh có chi phí thấp hơn từ Trung Quốc.
Yeo Han-koo, cựu bộ trưởng thương mại Hàn Quốc hiện làm việc tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson ở Washington cho biết: "Nhiều câu chuyện về tình trạng dư thừa năng lực sản xuất của Trung Quốc tập trung chủ yếu vào các tranh chấp thương mại của Trung Quốc với phương Tây, cũng như vào xe điện, năng lượng mặt trời và pin".
“Nhưng đây là vấn đề đang tác động đến toàn bộ nền kinh tế toàn cầu và rộng hơn nhiều so với chỉ riêng lĩnh vực công nghiệp xanh”.
Theo một cuộc khảo sát các công ty sản xuất do Phòng Thương mại và Công nghiệp Hàn Quốc công bố vào tháng trước, 70% các công ty cho biết họ đã cảm thấy hoặc đang dự tính những thiệt hại cho hoạt động kinh doanh của mình do hàng xuất khẩu của Trung Quốc.
Phần lớn sự cạnh tranh đó diễn ra ở các thị trường như Đông Nam Á, Trung Đông, Trung Á và Mỹ Latinh, nơi các nhà xuất khẩu Trung Quốc đang tìm kiếm sự tăng trưởng để ứng phó với tình trạng dư thừa công suất và nhu cầu chậm chạp tại Trung Quốc.
Theo dữ liệu từ Hiệp hội Thương mại Quốc tế Hàn Quốc, giá trung bình hàng xuất khẩu của Trung Quốc trên toàn cầu đã giảm hàng tháng trong giai đoạn từ tháng 1/2023 đến tháng 4 năm nay, giảm 10,2% tổng thể, trong khi giá xuất khẩu của Hàn Quốc chỉ giảm 0,1% trong cùng kỳ.
Giá trung bình hàng xuất khẩu của Trung Quốc trên toàn cầu đã giảm hàng tháng trong giai đoạn từ tháng 1/2023 đến tháng 4 năm nay.
"Việc Trung Quốc chuyển hướng xuất khẩu khỏi Mỹ và châu Âu giống như một con dao hai lưỡi đối với chúng tôi", Do Won-bin, một nhà nghiên cứu tại KITA cho biết.
"Chúng tôi có nhiều cơ hội xuất khẩu sang Mỹ hơn vì Trung Quốc không có mặt ở đó, nhưng xuất khẩu của Trung Quốc sang các nước như Ả Rập Xê Út, Brazil và Kazakhstan đã tăng đáng kể trong năm nay, đặt ra thách thức cho các công ty Hàn Quốc tại các thị trường đó".
Các nhà sản xuất thép Hàn Quốc đã phải chịu một đòn đánh đặc biệt nghiêm trọng khi sự cạnh tranh ngày càng tăng của Trung Quốc diễn ra đồng thời với sự chậm lại của ngành xây dựng trong nước.
Hyundai Steel báo cáo lợi nhuận hoạt động giảm 78,9% so với cùng kỳ năm trước trong quý 2, trong khi bộ phận thép của Posco báo cáo mức giảm 50,3% và Dongkuk Steel, mức giảm 23%. Theo Hiệp hội Sắt thép Hàn Quốc, giá thép Trung Quốc trung bình là 863 USD một tấn, so với giá 2.570 USD một tấn của thép Hàn Quốc.
Các công ty hóa dầu hàng đầu của Hàn Quốc cũng đang gặp khó khăn khi một số phải dừng sản xuất, rút khỏi liên doanh và hoãn kế hoạch mở rộng do thua lỗ ngày càng tăng trong các hoạt động kinh doanh cốt lõi.
Ông Do cho biết các công ty Hàn Quốc cần phải phản ứng bằng cách “phân biệt sản phẩm của họ thông qua chất lượng”.
Nhưng cuộc khảo sát của KCCI phát hiện ra rằng các nhà sản xuất Hàn Quốc cũng đang mất niềm tin vào khả năng duy trì ưu thế của họ. Chỉ có 26,2% các công ty cho biết họ đã duy trì lợi thế về công nghệ và chất lượng nhất quán so với các đối thủ cạnh tranh Trung Quốc trong năm năm qua và 73,3% hiện đang có sự ngang bằng hoặc vượt trội về công nghệ cho biết họ dự kiến sẽ bị vượt qua trong năm năm tới.
Các công ty Hàn Quốc ngày càng tăng cường phản công bằng pháp lý, đẩy mạnh khiếu nại chống bán phá giá và vi phạm bằng sáng chế đối với các đối thủ Trung Quốc.
Theo Bộ Công nghiệp Hàn Quốc, các công ty Hàn Quốc - dẫn đầu là ngành thép, hóa dầu và pin - đang trên đà ghi nhận số vụ kiện chống bán phá giá cao nhất đối với các đối thủ cạnh tranh Trung Quốc kể từ năm 2002, năm sau khi Bắc Kinh gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới. Trung Quốc chiếm 10 trong số 12 vụ rò rỉ công nghệ quan trọng do Cơ quan Cảnh sát Quốc gia Hàn Quốc ghi nhận trong năm nay.
“Cho đến gần đây, Hàn Quốc vẫn thoải mái với đầu tư của Trung Quốc mặc dù có nguy cơ rò rỉ công nghệ”, Choi Byung-il, chuyên gia thương mại và giáo sư danh dự tại Đại học Ewha Womans cho biết. “Nhưng hiện tại, đất nước này cần các biện pháp tinh vi hơn cho an ninh kinh tế của mình - cần có vai trò tích cực hơn của chính phủ để tạo ra một sân chơi bình đẳng”.
