Em là du học sinh Nga. Dạo này em rất lo khi thấy trong người có nhiều triệu chứng lạ như: nổi hạch ở nách và hàm, sốt nhẹ, đau rát cổ họng, người nổi nhiều nốt mụn đỏ. Khi tìm hiểu trên mạng, em thấy những triệu chứng này rất giống với HIV giai đoạn đầu nên em rất lo lắng.
Khi đi khám ở bệnh viện Nga, bác sĩ bảo em bị cảm lạnh nên đau họng và nổi hạch là bình thường. Rồi bác sĩ cho em uống thuốc, dùng thuốc xịt họng... Sau vài ngày tình trạng đau họng đã khỏi nhưng hạch và mụn vẫn nổi liên tục.
Nhiều lần em tự suy xét thì thấy mình không có hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV. Xung quanh nơi em ở cũng không có ai bị bệnh này. Em và bạn trai có quan hệ tình dục nhưng bạn ấy hoàn toàn khỏe mạnh, không có dấu hiệu gì của HIV cả.
Ảnh minh họa: meyeucon.
Chỉ có duy nhất một lần em về Việt Nam thăm gia đình. Anh trai của em lúc đó vừa đi cai nghiện về. Mẹ có mua cho hai anh em hai chiếc bàn chải đánh răng, có thể em đã dùng lộn bàn chải của anh. Trong khi em rất hay bị chảy máu khi đánh răng. Vậy liệu có nguy cơ lây nhiễm bệnh nếu anh trai em bị HIV không?
Em đã gọi điện về hỏi bố mẹ thì biết là anh của em vẫn còn nghiện nhưng không nhiễm HIV nhưng em vẫn lo lắng. Em mất ăn mất ngủ suốt từ đó đến nay.
(Thiens...)
Trả lời:
Đầu tiên tôi xin chia sẻ nỗi lo lắng với bạn. Nghe bạn kể, chắc hẳn bạn đang rất lo lắng và bối rối. Vậy tôi xin tháo gỡ dần từng khúc mắc mà bạn đang gặp phải.
Về triệu chứng đang hiện diện trên cơ thể của bạn, theo tôi, không thể xem là chỉ điểm của nhiễm HIV.
Nhiễm HIV chia thành 3 giai đoạn xét theo biểu hiện và sinh lý bệnh. Giai đoạn đầu của nhiễm HIV cũng tương tự như bất kỳ tình trạng nhiễm siêu vi nào khác.
Đây gọi là giai đoạn nhiễm retrovirus cấp tính với các biểu hiện tương tự cúm: Trong 2-8 tuần sau khi nhiễm HIV, bất kỳ qua con đường nào, 20% bệnh nhân có biểu hiện của một nhiễm trùng cấp với sốt (38-40 độ C), đau cơ, đau khớp, vã mồ hôi, mệt mỏi, chán ăn, nôn ói, tiêu chảy, viêm họng, phát ban đỏ ngoài da (xuất hiện ở 50% bệnh nhân), nổi hạch to...
Bên cạnh đó, một số bệnh nhân còn có các biểu hiện thần kinh như: viêm não, viêm màng não, viêm dây thần kinh ngoại biên… Các triệu chứng này hiện diện trong vòng 5-10 ngày và tự khỏi hoàn toàn. Còn lại, hầu hết những người nhiễm HIV không có biểu hiện gì khi mới nhiễm.
Như vậy, tôi đồng ý với nhận định của vị bác sĩ Nga đã thăm khám cho bạn. Triệu chứng mà bạn nói không đáng lo lắng. Hạch to xuất hiện đơn lẻ, đau nhức khớp mà bạn nói rất có thể chỉ là biểu hiện của một tình trạng nhiễm trùng nào đó mà mỗi chúng ta đều có thể mắc phải.
Về hành vi nguy cơ mà bạn nhắc đến. Đúng như bạn nói, sử dụng chung bàn chải đánh răng được xem là hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV, song tỉ lệ rất thấp. Mặc dù tỉ lệ nhiễm HIV rất cao trong nhóm tiêm chích ma tuý, nhưng nếu dựa vào đó mà phán xét và quả quyết về tình trạng HIV là không khoa học. Hơn nữa anh trai của bạn đang được theo dõi sát về tình trạng HIV và hiện chưa phát hiện dương tính với virus này.
Tôi cho rằng bạn và gia đình nên ở bên cạnh và tiếp tục ủng hộ anh bạn cai nghiện thành công. Nếu anh bạn dừng hành vi tiêm chích thì rất có thể vẫn giữ được tình trạng huyết thanh âm tính.
Với nhận định của riêng mình, tôi nghĩ và tin rằng bạn nằm trong nhóm có nguy cơ thấp, thậm chí rất thấp. Nếu bạn vẫn lo lắng, hãy mạnh dạn đi đến cơ sở y tế để làm xét nghiệm HIV.
Mặt khác, tôi có lời khuyên cho bạn rằng dù có bị nhiễm HIV hay không, bạn cần có thái độ đúng với căn bệnh này. Thái độ đúng đối với HIV là xây dựng dựa trên sự thận trong với các hành vi nguy cơ, hiểu biết và cảm thông bởi lẽ HIV không phản ánh giá trị của một con người.
Chúc bạn thành công trong học tập và thành đạt trong tương lai. Thân ái!
Bác sĩ Nguyễn Tấn Thủ - Trung tâm Nghiên cứu Ứng dụng Sức khoẻ Nam giới
