Sự thay đổi toàn diện của quân đội Nga (tiếp theo và hết)

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nga Shoigu: Câu hỏi của bạn không đơn giản. Có lẽ nó không thích hợp cho một cuộc phỏng vấn này của chúng ta. Nhưng tôi sẽ cố gắng trả lời. Tôi hy vọng ngày nay không xảy ra một cuộc chiến tranh toàn diện.

Và tất cả những rủi ro và hậu quả mà một cuộc chiến tranh quy mô lớn như vậy sẽ kéo theo là điều hiển nhiên đối với tất cả. Về Thế chiến III, có rất nhiều các tuyên bố khác nhau.

Phần đúng và đầy đủ nhất đối với tôi trong những tuyên bố này là: “Tôi không biết Thế chiến thứ III sẽ như thế nào. Nhưng, tôi biết chắc rằng đó sẽ là cuộc chiến cuối cùng của nhân loại”. Tuy nhiên, nếu nói về số lượng các mối đe dọa đối với đất nước chúng ta thì nó không hề giảm. Mỹ đã rút khỏi 2 hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân lớn.

Cho đến giờ, hiệp ước START-3 vẫn còn hiệu lực nhưng Mỹ đang không muốn gia hạn. Hệ quả của cách tiếp cận này là thế giới ngày càng trở nên khó đoán và kém an toàn hơn. Và với mức độ tin học hóa và tự động hóa như hiện nay, khả năng xảy ra sai sót trong hệ thống điều khiển vũ khí là rất cao.

Đây là lý do tại sao vấn đề đảm bảo an toàn thông tin đang được đặt lên hàng đầu. Khi bạn nhận thức được lỗ hổng bảo mật của mình và quan tâm đến việc duy trì sự cân bằng, bạn sẽ phải suy nghĩ.

Và khi bạn nghĩ rằng cán cân quyền lực đã phát triển theo hướng có lợi cho bạn (và đây là điều mà Mỹ tiếp tục tin theo quán tính), nhiều ý tưởng có thể nảy ra trong đầu bạn, bao gồm cả những ý tưởng không phải là hợp lý nhất. Tình huống này là mối đe dọa chính và không chỉ riêng với Nga.

Tổng thống Nga Vladimir Putin, Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu và Tổng thống Syria Bashar al-Assad tham dự cuộc họp ở Damascus, Syria, ngày 7-1-2020.

Mikhail Rostovsky: Ở Kiev, ngài thường xuyên nghe thấy những lời đe dọa về “những chiếc xe tăng chiến thắng tiến vào Moscow”. Liệu có nguy cơ xảy ra một cuộc đụng độ quân sự trực tiếp giữa quân đội Nga và Ukraine?

Bộ trưởng Shoigu: Tôi thậm chí không muốn nghĩ về điều đó. Tôi thực sự hy vọng rằng người dân và chính quyền Ukraine có đủ ý chí, sức mạnh và kỹ năng để làm dịu những cái đầu nóng kêu gọi những viễn cảnh ngu ngốc và điên rồ này.

Quay lại câu hỏi, Ukraine là một quốc gia anh em. Gia đình mẹ tôi đến từ Ukraine. Ông tôi được chôn cất ở đó. Mẹ tôi đã sống sót ở đó sau Thế chiến II. Ở Ukraine, các anh em của mẹ tôi đã ra trận.

Và, nhân tiện, tôi được rửa tội khi mới 5 tuổi tại một nhà thờ ở thị trấn Stakhanov, vùng Lugansk. Tôi hoàn toàn tin tưởng rằng với người Ukraine, chúng tôi sẽ sống trong hòa bình và là láng giềng tốt. Thời điểm đó sẽ đến, tôi chắc chắn.

Mikhail Rostovsky: Có thể coi quá trình chuyển hóa lực lượng vũ trang của ta đã hoàn thành không? Hay chúng ta vẫn luôn trong tình trạng “cải cách quân đội”?

Bộ trưởng Shoigu: Cải cách quân sự phải luôn là thứ được coi trọng với Nga. Thế giới xung quanh chúng ta luôn thay đổi. Và chúng ta phải rất nhạy bén để nắm bắt những thay đổi này và thay đổi chính mình. Điều sẽ xảy ra nếu chúng ta không tuân theo phương châm này có thể thấy được qua những bài học về lịch sử gần đây của chúng ta.

Khi bắt đầu cuộc trò chuyện giữa chúng ta, bạn đã lưu ý một cách chính xác rằng cho đến gần đây quân đội Nga đang suy yếu. Tại sao điều này xảy ra? Có những lý do trước mắt mà ai cũng biết: cuộc khủng hoảng sâu sắc của xã hội và nhà nước nói chung trong những năm 80-90 của thế kỷ trước, sự rút đi nhanh chóng của quân đội và trang thiết bị khỏi Đông Âu, đến mức mà một số nơi không có trang bị quân sự tối thiểu, thiếu nhà ở, sự đau khổ về đạo đức và những người đột nhiên thấy mình phải đối mặt với sự sụp đổ hoàn toàn các dự định, di cư và thiếu sự bảo vệ của nhà nước.

Nhưng, những gì đã xảy ra có những lý do khác sâu xa hơn. Chúng ta không hiểu những điều này vào thời điểm đó và trong một thời gian dài, chúng ta không biết chuyện gì đang xảy ra xung quanh mình.

Tôi thậm chí sẽ đi xa hơn. Nếu phương Tây tiếp tục hành động như đã làm trong thời Gorbachev, nếu họ giữ mọi lời hứa (không thành lập NATO ngày càng gần biên giới của chúng ta, không mở rộng ảnh hưởng của họ đối với các nước láng giềng, không can thiệp vào công việc nội bộ của nước ta), đối với tôi, dường như họ đã có được thắng lợi trong mọi việc.

Họ có thể đã hoàn thành mục tiêu mà họ đặt ra - nhiệm vụ tiêu diệt và nô dịch đất nước của chúng ta. Điều này hiện đang được thực hiện với "những nước châu Âu trẻ" và các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ.

Mikhail Rostovsky: Vậy theo quan điểm của ngài, phương Tây đã sớm bộc lộ ý định thực sự của họ?

Bộ trưởng Shoigu: Chúng ta đã may mắn vì dừng lại đúng lúc. Quá trình trở lại với lẽ thường, như tôi đã nói, bắt đầu vào năm 1999. Và từ thời điểm đó, bằng nhiều nỗ lực, chúng ta đã đạt đến điểm mà ngày nay thế giới đã không còn nữa, đơn cực. Và điều này, tất nhiên, làm mất lòng phương Tây, vốn đang nỗ lực hết sức để giành lại vị thế độc tôn ảnh hưởng toàn cầu.

Một số người tin rằng sự phản đối công khai trên quy mô lớn của phương Tây đối với Nga chỉ bắt đầu cách đây 5 năm - với các sự kiện ở Ukraine và Crimea. Nhưng, đó là một sai lầm. Chúng tôi có thể giới thiệu chi tiết về những gì đã xảy ra chính xác trong những năm 1990, 2008, 2013.

Điều vô nghĩa đã không được viết và kể về chúng ta khi chúng ta chuẩn bị cho Thế vận hội Olympic ở Sochi! Và điều này đã vượt xa một cuộc chiến thông tin.

Tôi không muốn đào sâu. Nhưng, ý nghĩa của những gì đang diễn ra, theo quan điểm của tôi, là như thế này: Các mô hình về cách lật đổ bất kỳ cơ quan pháp luật nào của mọi quốc gia làm phiền phương Tây đã được tạo ra từ lâu.

Tất nhiên, tất cả điều này được thực hiện dưới ngọn cờ thúc đẩy dân chủ. Ở quốc gia nào mà họ "đặt chân đến thì nền dân chủ đã bén rễ”? Ở Iraq, Afghanistan, Libya? Hay ở Nam Tư cũ nơi mà họ đã cưỡng bức chia thành 6 quốc gia với các vụ “đánh bom dân chủ” năm 1999?

Các đồng nghiệp phương Tây muốn cáo buộc Nga tiến hành một số loại "chiến tranh lai". Nhưng, tôi phải nói rằng chính phương Tây đang tiến hành các cuộc chiến tranh hỗn hợp thực sự. Ví dụ, bây giờ, để Afghanistan trong tình trạng bị tàn phá, người Mỹ đang đổ xô đến làm phiền ở Venezuela - tất nhiên cũng nhân danh dân chủ!

Mikhail Rostovsky: Ngân sách quân sự của Mỹ lớn gấp 10 lần của Nga. Trong những điều kiện này, liệu Nga có thể đối đầu hiệu quả với Mỹ?

Bộ trưởng Shoigu: Tổng tư lệnh tối cao của chúng ta đã trả lời đầy đủ và hợp lý câu hỏi này. Không chỉ có thể mà Nga còn chống lại Mỹ khá hiệu quả. Chúng ta kháng cự nhờ vào khoa học, ngành công nghiệp và sự phát triển đổi mới của chúng ta. Và bên cạnh đó, chúng ta không cố gắng cạnh tranh với họ trên mọi mặt trận.

Nếu bạn nhìn vào ngân sách quân sự của Mỹ, bạn sẽ hiểu: họ đã chi rất lớn cho nhiều căn cứ nằm rải rác trên thế giới. Mỹ có 170 căn cứ như vậy. Riêng chi tiêu của Mỹ cho Afghanistan gần như bằng ngân sách quốc phòng hằng năm của chúng ta. Một số tiền khổng lồ được Mỹ chi cho các công ty quân sự tư nhân, cho các tàu sân bay.

Nhưng, liệu Nga có thực sự cần 5 hoặc 10 hàng không mẫu hạm nếu chúng ta không tấn công bất cứ ai? Chúng ta cần những nguồn lực có thể được sử dụng để chống lại kẻ thù như vậy trong trường hợp xâm lược đất nước của chúng ta. Điều này là rẻ hơn và hiệu quả vô song!

Tôi chỉ cung cấp cho bạn một vài sự kiện riêng biệt. Nhưng, với suy nghĩ đó, rõ ràng là chúng ta không cần phải so sánh ngân sách quốc phòng của mình với ngân sách của Mỹ. Xét về quy mô ngân sách quốc phòng, chúng ta chỉ đứng ở vị trí thứ 7.

Saudi Arabia và Nhật Bản dẫn trước chúng ta về chỉ số này. Vấn đề chính là chúng ta khá hiệu quả trong chi tiêu quân sự, khoản chi tiêu rất chính xác và được kiểm soát chặt chẽ bởi Tư lệnh tối cao.

Mikhail Rostovsky: Trong những năm gần đây, Nga và Mỹ đã không thể thiết lập một cuộc đối thoại ở cấp độ chính trị cao nhất. Vậy làm thế nào để những người lính chuyên nghiệp của hai quốc gia này xoay xở tìm được tiếng nói chung?

Bộ trưởng Shoigu: Ở những nơi cần thiết - ví dụ như ở Syria - chúng tôi vẫn liên lạc hằng ngày. Và chúng tôi hiểu nhau hoàn toàn rõ ràng và chúng tôi không vượt qua ranh giới mà chúng tôi đã đặt ra cho nhau. Nhân tiện, ở Syria, chúng tôi liên lạc thường xuyên không chỉ với quân đội Mỹ mà còn với quân đội ở Thổ Nhĩ Kỳ và Israel. Và mọi thứ đang diễn ra suôn sẻ.

Chúng tôi cũng có liên lạc với quân đội Mỹ ở cấp Tổng chỉ huy. Những liên hệ này tốt và nhìn chung là khá xây dựng. Tôi thực sự hy vọng chúng ta có thể đạt được mức độ liên lạc cao hơn với Lầu Năm Góc. Tất nhiên, bạn phải tính đến những thay đổi trong các bộ quốc phòng của họ và các đồng minh. Để tạo mối quan hệ thân thiết trong công việc, điều này gây ra những khó khăn nhất định.

Mikhail Rostovsky: Đồng nghiệp cũ của ngài trong chính phủ và hiện là người đứng đầu Tòa Kiểm toán, Alexei Kudrin, thường xuyên tuyên bố rằng mức chi tiêu hiện tại cho quốc phòng và công nghiệp quốc phòng là gánh nặng quá lớn đối với nền kinh tế Nga. Ngài nghĩ sao?

Bộ trưởng Shoigu: Vào thời Xôviết, có một cụm từ của Mikhal Mikhailovich Zhventsky. Tôi không nhớ chính xác từng từ nhưng về cơ bản nói rằng chúng ta có ít xúc xích và rất nhiều miệng. Chúng ta có ít quần nhưng rất nhiều chân. Chúng ta không có đủ xà phòng nhưng rất nhiều bàn tay để rửa. Kết luận, chúng ta nên ít hơn.

Theo tôi, những lời than thở rằng chúng ta có ngân sách quốc phòng quá lớn được dựa theo một logic tương tự. Chúng ta không nên sợ những khoản chi phí lớn mà chỉ sợ những khoản thu nhập nhỏ và đây là điều mà các nhà kinh tế học của chúng ta nên nghiên cứu.

Cách đây một thời gian, người ta rất hay nói rằng nền nông nghiệp của chúng ta là một “hố đen” hút tiền đầu tư vào đó nhưng không thu được gì.

Hiện nay, vì một số lý do, chúng ta không còn nói về "lỗ đen" này nữa. Và ai cũng tự hào vì chúng ta có những cánh đồng rộng lớn nuôi được đất nước. Nhưng, điều này có xảy ra nếu không có các khoản đầu tư đáng kể vào nông nghiệp?

Hãy quay trở lại quân đội của chúng ta. Lực lượng vũ trang của chúng ta đã bị cắt giảm một nửa. Tất nhiên, cần tiết kiệm tiền nhà nước. Ngay sau khi tôi được bổ nhiệm làm Bộ trưởng, chúng tôi bắt đầu rà soát lại lĩnh vực nhà ở cho quân nhân và các dịch vụ chung của quân đội.

Ngay sau khi 120.000 thiết bị đo lường chi tiêu công được lắp đặt, chi tiêu cho nhà ở và các dịch vụ thông thường đã giảm đáng kể. Tại sao chưa từng có nhà kinh tế, thương mại hay tài chính nào nói với chúng ta điều này trước đây: không có thiết bị đo lường nào trong quân đội.

Tôi có thể đưa ra nhiều ví dụ khác về tiết kiệm trong chi tiêu chính phủ, bắt đầu với một ví dụ có vẻ sơ đẳng.

Tại sao một người khi đi nghĩa vụ quân sự trong 1 năm sẽ được phát đồng phục nghi lễ bao gồm: áo khoác len, mũ, một bộ áo sơ mi và ủng, trong khi bộ này anh ta chỉ mặc một lần trước khi xuất ngũ. Những bộ đồng phục như vậy được cung cấp cho hơn nửa triệu binh lính mỗi năm, vì vậy chúng tôi đã hủy bỏ thủ tục này.

Vì vậy, tôi đề nghị không thảo luận về những luận điểm chung chung giả tạo này mà là về những mục tiêu và trường hợp cụ thể, cấp bách.

Mikhail Rostovsky: Mùa thu này đánh dấu năm thứ 7 ông được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng. Ông có nhớ những suy nghĩ và cảm xúc của mình khi được Tổng thống đề bạt cho chức vụ này không?

Bộ trưởng Shoigu: Tất nhiên là tôi nhớ điều đó. Vào thời điểm đó, tôi là thống đốc của vùng Moscow.

Tôi đã chuẩn bị tinh thần cho một công việc có thể cho tôi khả năng tạo và thực hiện các dự án đã nằm trong đầu tôi từ lâu, bao gồm cả thông qua Hiệp hội Địa lý Nga. Và tôi cũng cảm thấy một gánh nặng trách nhiệm rất lớn. Tôi hiểu rằng tổng thống rất tin tưởng vào tôi, điều mà tôi phải cố gắng để đạt được.

Mikhail Rostovsky: Cảm ơn ngài Bộ trưởng về cuộc trao đổi này và chúc ngài có sức khỏe dồi dào nhân dịp năm mới 2021.