Với tâm lý níu kéo hy vọng về sự sống và tin vào những lời quảng cáo “có cánh” ở một số group trên mạng xã hội, rất nhiều bệnh nhân ung thư đã tìm đến “thần dược” nano vàng với giá rất cao, nhưng cuối cùng tiền mất mà bệnh không thuyên giảm.
Vấn đề là ai đã tiếp tay cho loại “thần dược” này và cơ quan chức năng ở đâu khi có một bộ phận, trong đó có lực lượng một số nhà khoa học đang kinh doanh trên nỗi đau bệnh nhân ung thư.
Tận cùng nỗi đau
Chị Đào Thu T, trú tại phường Xuân Hòa, TP. Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc (chúng tôi xin giấu tên bệnh nhân - PV) phát hiện ung thư cổ tử cung từ năm 2016. Hơn 2 năm chữa trị tiêu tốn của chị T mất gần 1 tỉ đồng, chị thậm chí phải bán cả nhà để có tiền chi trả.
Trong lúc đang vật lộn với những cơn đau để kéo dài hy vọng sống, chị T được một người trong Câu lạc bộ Cuộc chiến chống ung thư giới thiệu về vật liệu nano vàng - một “thần dược” đối với bệnh nhân ung thư.
Đang tuyệt vọng bỗng nhiên thấy “ánh sáng cuối đường hầm” chị T đã gom góp những đồng tiền cuối cùng có thể vay mượn được để mua vật liệu nano vàng với giá 15 triệu đồng/chai.
Tháng 12.2017, chị T đã uống 3 chai vật liệu nano vàng “Sau khi sử dụng lần thứ 1 thì tôi thấy cơn đau giảm đi, tầm 3 đến 5 ngày. Và tôi lại tiếp tục hy vọng, tiếp tục chạy vạy, vay mượn tiền để mua chai thứ 2” - chị T. nói. Nhưng sau vài ba ngày, sức khỏe chị T. sụt giảm nhanh chóng.
“Lúc đó tôi mới nhận ra đó là sự lừa dối giữa con người và con người với nhau. Họ đã lợi dụng thân xác của người bệnh. Đó là một nỗi đau rất lớn, phải là bệnh nhân như chúng tôi mới có thể hiểu được. Chính vì thế mà tôi cảm thấy mất lòng tin với xã hội. Khi đau khổ nhất thì tôi đã tìm đến cửa chùa” - chị Đào Thu T chia sẻ với các phóng viên vào tháng 12.2017.
Đến tháng 3.2018, chị đã không thể ngồi lâu do quá yếu, cơ thể sưng phù và nhập viện Lao phổi Trung ương 74 trong tình trạng phổi, thận tổn thương nghiêm trọng vì hoá chất. Nhưng hoá chất đó là gì thì chính các bác sĩ ở đây cũng không xác định được. Cho đến tháng 7.2018, chị T đã ra đi ở tuổi 36.
Người nhà một bệnh nhân giới thiệu dung dịch chứa nano vàng quảng cáo là chữa được ung thư.
Tương tự là câu chuyện của chị Mai H, vợ anh Phan Ngọc T. (trú tại khu đô thị Phú Mỹ Hưng, quận 7). Chị H phát hiện ung thư tủy đã từng điều trị tại Singapore. Tuy nhiên, sau khi được quảng cáo về “thần dược” nano vàng, anh T đã đưa vợ về nước và bay ra Hà Nội để bắt đầu dùng nano vàng từ tháng 9.2017.
“Vợ tôi dùng tất cả 6 chai nano vàng. Và sau đó đi kiểm tra thì thấy chỉ số CA tăng lên rất kinh khủng, đặc biệt là gan bị nhiễm độc. Bác sĩ tại bệnh viện Mediplatex gọi tôi lên gấp: Tôi không biết là bệnh nhân đang dùng cái gì, nhưng hiện nay gan của bệnh nhân đang bị nhiễm độc nên phải xem xét lại đang dùng hóa chất gì” - anh T nói.
Anh quyết định gửi chai nano vàng mà chị H chưa kịp sử dụng sang Singapore xét nghiệm. Kết quả, vật liệu nano vàng mà anh chị đặt trọn niềm tin những ngày cuối đời có kích thước quá lớn.
“Cái nano mình đi phân tích ấy, nó có kích thước tới 0,8nm, nó chỉ có thể đi đến gan và gan giữ lại chứ không đủ nhỏ để đi vào tế bào ung thư. Khi gan giữ lại quá mức thì bị nhiễm độc. Nó gọi là nhiễm độc kim loại” - anh T giải thích thêm.
Hơn 5 tháng kể từ khi bắt đầu dùng nano vàng, chị H đã qua đời ở tuổi 50 trong tình trạng gan bị nhiễm độc hóa chất.
Mới thử trên chuột bạch đã bán cho người
Ngày 19.7.2018, Bộ Y tế đã lên tiếng về việc quảng cáo nano vàng có giá từ 10 - 14 triệu đồng/chai, được quảng cáo có thể “diệt” ung thư khiến nhiều người bệnh tin tưởng mua dùng.
Theo đó, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đã có công văn gửi Bộ Thông tin và Truyền thông có biện pháp chấm dứt hoạt động của trang mạng đăng tải thông tin với nội dung quảng cáo nano vàng như một dạng thuốc chữa ung thư.
Ông Vũ Tuấn Cường - Cục trưởng Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) cho biết: Hiện nay, trên trang https://www.facebook.com/hathang.doan.3 có giới thiệu và quảng cáo sản phẩm nano vàng như một dạng thuốc chữa ung thư, kèm theo một video clip với tiêu đề: “Thành công bước đầu trong quá trình thử nghiệm nano vàng” trong đó có nội dung nano vàng sạch vẫn đang trong quá trình thử nghiệm chuyên sâu tế bào trên chuột bạch.
Qua kiểm tra, xác minh, Cục Quản lý Dược khẳng định: Đơn vị này chưa cấp phép lưu hành cho sản phẩm nano vàng chữa ung thư.
Theo quy định tại Điều 6, Luật Dược năm 2016: Các hành vi bị cấm trong kinh doanh dược: Kinh doanh thuốc thử lâm sàng; kinh doanh thuốc chưa được phép lưu hành.
Các hành vi bị cấm trong quảng cáo thuốc: Sử dụng kết quả nghiên cứu lâm sàng, kết quả nghiên cứu tiền lâm sàng, kết quả kiểm nghiệm, kết quả thử tương đương sinh học chưa được Bộ Y tế công nhận để quảng cáo thuốc.
Thần dược hay thuốc độc?
Cũng trên trang facebook của vị cán bộ kia cũng dẫn khá nhiều bài báo nói về công dụng của nano vàng, theo đó: “Vật liệu nano vàng sẽ rút ngắn con đường điều trị bệnh ung thư. Nano vàng là vật liệu tiên tiến không gây độc cho cơ thể khi có kích thước từ 2 đến hàng trăm nano met, khi tiêm vào khối u, vật liệu vàng sử dụng rất ít nên giảm giá thành.
Mặt khác bẫy nano vàng có thể có thể bẫy được các tế bào di căn gốc lang thang trong máu, đây là vấn đề mà các phương pháp khác không làm được vì không ảnh hưởng tới tế bào lành”.
Được biết, trường hợp vợ anh T đã nhắc ở trên đã được tài khoản có tên Doãn Hà Thắng (tài khoản bị cục Dược đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông có biện pháp chấm dứt hoạt động của trang mạng đăng tải thông tin với nội dung quảng cáo nano vàng như một dạng thuốc chữa ung thư) hướng dẫn mua 5 chai nano vàng với mức giá khác nhau: 14 triệu đồng chai đầu tiên, rồi lần lượt là 12 triệu đồng, 11 triệu đồng và 10,5 triệu đồng!
Và kết cục của câu chuyện là vợ anh sau khi dùng 5 chai đã bị đau bụng quằn quại và khi đến bệnh viện khám, các bác sĩ kết luận: Bệnh nhân bị xuất huyết bao tử, đông máu rồi tai biến!
Mặc dù có ý kiến cho rằng, tỉ lệ bệnh nhân bị ung thư tử vong rất cao và cũng chưa hẳn là do dùng trực tiếp nano vàng.
Thế nhưng theo tiến sĩ Nghiêm Thị Hà Liên, Phó Giám đốc Trung tâm Điện tử học lượng tử - Viện Vật lý, một trong những nhà khoa học nghiên cứu về nano vàng hàng đầu Việt Nam, thì đây là một vật liệu còn gây rất nhiều tranh cãi.
Nano vàng cần phải được trải qua rất nhiều quy trình kiểm nghiệm nghiêm ngặt và phức tạp nữa mới biết có thể đưa vào chữa bệnh cho người được hay không.
Một số nghiên cứu khác cho thấy hạt nano vàng chưa được chứng minh có tác dụng khi sử dụng một mình trong điều trị bệnh ung thư. Hạt vàng nano tự động sẽ không hấp thụ đặc hiệu vào khối u mà hấp thụ và tích lũy vào các cơ quan trong cơ thể, không rõ cơ chế bài tiết hạt nano vàng do đó việc tích lũy các hạt này sẽ gây độc tính tích lũy dần dần có thể nguy hiểm đến sức khỏe người bệnh.
Dù đã được cảnh báo nhưng vẫn nhiều bệnh nhân và người nhà bệnh nhân ung thư bị nhóm người trục lợi từ cái gọi là “thần dược” nano vàng lôi kéo. Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin trong những bài tiếp theo.