Một buổi tối tháng Tám nóng nực, trên sân vận động mới toanh Jose Alvalade 14 năm về trước, Sir Alex Ferguson đang dặn dò lần cuối các cầu thủ trước trận giao hữu với Sporting Lisbon.

Để kết thúc bài phát biểu, HLV Man United nói thêm: "Này, điều cuối cùng: họ có một cầu thủ trẻ chạy cánh cực kỳ tài năng. Hãy để ý đến cậu ấy. Cậu ta mạnh mẽ và nhanh nhẹn lắm đấy".

"Chỉ thế thôi", cựu hậu vệ của Man United - Mark Lynch nhớ lại. Lynch được tung vào sân ở hiệp 2. "Không đao to búa lớn, không nói nhiều về cậu ta, chỉ cần vài từ, nhưng Sir Alex đã thực sự làm chúng tôi sốc".

"Cầu thủ trẻ chạy cánh tài năng" ấy chính là Cristiano Ronaldo. Trong 90 phút tiếp theo, cậu ấy sẽ có được trận đấu đáng nhớ nhất trong đời, để đoạt lấy cơ hội về với Man United chỉ vài ngày sau đó.

Ronaldo, khi đó mới 18 tuổi, mặc chiếc áo số 28, niềng răng và một dây tóc nhuộm vàng phất phơ trên đầu. Ronaldo ngày ấy, vẫn nguyên sơ, gầy gò đã hành hạ các cầu thủ Man United cả trận bằng tốc độ và kỹ năng chơi bóng siêu việt của mình.

"Đêm đó, tôi đã được chứng kiến một màn trình diễn tuyệt vời", Mikael Silvestre hồi tưởng lại. "Thằng bé vô danh đã xé toang hàng phòng ngự của chúng tôi cả trận đấu. Không ai bám gần được cậu ấy. Cậu ta cực kỳ ấn tượng. Khi bước vào trận đấu, chưa ai từng nghe đến Ronaldo. Kết thúc trận đấu, mọi người đều biết tên cậu".

---

Các cầu thủ Man United có thể bị bất ngờ với Ronaldo, nhưng các tuyển trạch viên và giám đốc thể thao của hầu hết các CLB lớn châu Âu thì đã biết Ronaldo từ nhiều năm rồi.

Ngay từ khi cậu chuyển đến Lisbon ở tuổi 12, những báo cáo đầy ắp các đánh giá cao về tài năng trẻ hiếm có này đã tới tấp được gửi đi. Cả châu Âu râm ran với câu chuyện về một cậu bé có tất cả: tốc độ, sức mạnh, sự cân bằng và khả năng qua người thượng thừa.

Mùa hè năm 2002, ở tuổi 17, Ronaldo đã quyết định chọn Jorge Mendes làm người đại diện mới cho mình, với khát khao rời khỏi Sporting Lisbon để tìm chân trời mới rực rỡ hơn.

Có rất nhiều lựa chọn cho Ronaldo ở thời điểm ấy: Valencia, Liverpool, Juventus, Inter Milan, Parma và Barcelona đều dõi theo và sẵn sàng nhảy vào "xâu xé" cậu.

Cristiano Ronaldo là bản hợp đồng HLV Wenger tiếc nuối nhất.

Đầu năm 2003, suýt chút nữa thì Ronaldo đầu quân cho Arsenal. Cầu thủ trẻ người Bồ Đào Nha thậm chí đã đến tận Bắc London để gặp trực tiếp HLV Arsene Wenger và tham quan sân bãi của Arsenal, song CLB thành London không thể đi đến thỏa thuận cuối cùng với Sporting Lisbon.

Điều đó khiến Wenger cực kỳ tiếc nuối, và từng than thở công khai hồi 2014: "Sự hối tiếc lớn nhất của tôi ư? Tôi đã đến rất gần với việc ký hợp đồng với Cristiano Ronaldo... Nó khiến tôi vẫn còn đau đến tận bây giờ".

Tháng Sáu năm 2002, Carlos Queiroz - người từng làm huấn luyện viên ở Bồ Đào Nha, Nam Phi và Sporting Lisbon đến Old Trafford để nhận vai trò trợ lý mới của HLV Alex Ferguson. Theo như Sir Alex viết lại trong hồi ký, Queiroz ngay lập tức nói với ông: "Có một cầu thủ trẻ ở Sporting, và chúng ta cần phải để mắt đến cậu ấy".

"Carlos [Queiroz] nói chúng ta phải hành động ngay, vì thằng bé này cực kỳ đặc biệt, vì thế chúng tôi cử Jim Ryan đến "xem giò xem cẳng" thằng bé. Jim về và trầm trồ: "Wow, quả là một tài năng. Tôi nghĩ cậu ấy sẽ là một cầu thủ chạy cánh tốt, nhưng hiện tại đang đá trung phong ở đội trẻ. Không chờ lâu được đâu. Thằng bé đã 17 tuổi và sẽ có người nẫng mất ngay đấy".

Man United khi đó thực hiện một thỏa thuận hợp tác với Sporting Lisbon, chia sẻ kinh nghiệm về tuyển trạch, huấn luyện và phát triển cầu thủ. Nhưng mục đích thực sự của Quỷ đỏ là giành quyền là người tiếp cận đầu tiên với những tài năng trẻ của CLB này, mà đích ngắm tối thượng đã được vạch ra: Cristiano Ronaldo.

Vì Ronaldo, Man United đồng ý sắp xếp một trận giao hữu để khai trương sân vận động mới của CLB Bồ Đào Nha vào tháng Tám năm 2003.

---

Man United bay đến Lisbon từ New York vào đêm ngay trước trận đấu, sau chuyến du đấu 3 tuần trên đất Mỹ.

"Thực sự là chúng tôi đã sẵn sàng để về nhà, nhưng tự nhiên lại đẻ thêm ra một trận ở Bồ Đào Nha", Lynch nhớ lại. "Chúng tôi rất mệt, và rất nhiều cầu thủ bị lệch múi giờ khi phải bay qua Đại Tây Dương, và đến 4g sáng chúng tôi vẫn đang phải loanh quanh ở sảnh khách sạn".

Silvestre bồi thêm: "Không còn ai trong số chúng tôi để tâm đến trận đấu nữa, thái độ lúc đó là "chơi xong nhanh rồi còn về". Đối với Sporting Lisbon, đây là một trận đấu lớn, còn với chúng tôi, nó chỉ là một trận giao hữu chán chết".

Silvestre ra sân với vị trí trung vệ, đá cặp cùng Rio Ferdinand. Và chỉ trong có vài phút, sự chú ý của họ đều hướng cả về cánh phải, nơi có một cầu thủ tuổi teen đang gây ấn tượng dữ dội.

"Tôi chưa bao giờ nghe về Ronaldo, nhưng ngay khi có bóng, cậu ấy đã dễ dàng đi qua các hậu vệ cánh", Silvestre nhớ lại. "Cậu ấy cực nhanh và khéo léo, tất cả chúng tôi đều bị sốc. Tôi nhớ rằng mình đã phải cảm ơn Chúa vì được chơi trung vệ, thay vì hậu vệ cánh".

Cậu hậu vệ Danny Pugh, hiện đang ở Port Vale, ngày đấy ngồi dự bị cùng với Lynch, Ruud van Nistelrooy, Phil Neville, Darren Fletcher, Ryan Giggs và Roy Keane hồi tưởng lại: "Lần đầu tiên Ronaldo chạm bóng, cậu ấy đã lập tức "giở trò", đi bóng qua hậu vệ. Tất cả chúng tôi lập tức cùng chú ý. Ai đó bảo "Chắc hẳn đây là thằng bé mà HLV đã nhắc đến".

"Cậu ấy có mặt trên sân để biểu diễn. Mỗi khi có bóng, cậu ấy lập tức trổ tài một cách cực kỳ tự tin. Cậu ấy hơi mảnh khảnh, nhưng rõ ràng có tài năng thiên bẩm. Kỹ năng rất đỗi tự nhiên giúp cậu ấy dễ dàng đi bóng qua, bỏ đối phương lại phía sau".

Man United đã để mắt đến Ronaldo một năm trời, và dường như chân sút trẻ cũng biết rằng trận đấu này là cơ hội để loại bỏ bất cứ sự nghi ngại nào còn sót lại về mình.

"Sau khoảng 15 phút, nếu nhìn vào băng ghế dự bị của Man United, người ta sẽ thấy tất cả chúng tôi, bao gồm cả Roy Keane lẫn Ryan Giggs đều lắc đầu, mồm há hốc bởi không thể tin nổi vào điều mình đang chứng kiến", Lynch kể lại.

"Một thằng bé 18 tuổi đang xé toang hàng thủ của chúng tôi. Chúng tôi chỉ còn biết ngồi đấy càu nhàu: "Thằng bé quả là không thể tin nổi". Rõ ràng là cậu ấy đang diễn, nhưng cậu ấy làm quá tốt".

Trong khi các cầu thủ trên băng ghế dự bị thưởng thức "chương trình giải trí buổi tối", thì John O'Shea - chơi ở vị trí hậu vệ phải và đối đầu trực tiếp với Ronaldo thì chắc chắn là không thoải mái một tý nào.

"Cậu ấy xé toạc John trong hiệp đầu tiên", Lynch nói. "Tôi nhớ là Sir Alex hét lên: "Cậu có thể chơi quyết liệt hơn với nó không, John", nhưng Sheasy chỉ quay sang chúng tôi và lắc đầu: "Nói thì dễ hơn là làm, bố ạ!".

Trong cuốn tự truyện của mình, Sir Alex đã viết: "Một cái nhìn đau đớn và hoang mang lướt qua trên khuôn mặt của O'Shea" trong hiệp đấu đầu tiên.

Ở giờ nghỉ giữa hai hiệp, trong cuốn tự truyện "The Second Half" của mình, Roy Keane viết rằng O'Shea phải gặp bác sỹ của CLB vì chóng mặt.

Còn Rio Ferdinand thì cho biết O'Shea phải thở mặt nạ ô xy trong cuốn tự truyện"Rio: My Story" của mình.

Tuy nhiên thì sự thật là O'Shea không cần bất cứ sự chăm sóc y tế nào trong phòng thay đồ. "Không, không, đó chỉ là một chút điên của Roy và Rio để trêu O'Shea thôi", Silvestre phân trần. "Cậu ấy phải ngồi xuống và thở khá mạnh, nhưng không cần nhờ đến trợ giúp y tế".

Trong hiệp thi đấu đầu tiên, Sir Alex viết trong cuốn tự truyện của mình rằng những cầu thủ trên băng ghế dự bị nói với ông: "Khốn nạn, sếp ạ, cần vài người mới "chăm sóc" nổi thằng ôn con ấy". Và Alex Ferguson trả lời: "Yên tâm đi. Tôi chấm nó rồi".

Trong cuốn sách của mình, Sir Alex viết rằng ông bảo với người chuẩn bị phục trang cho đội - Albert Morgan: "Chạy ngay lên khu giám đốc trên khán đài và bảo [giám đốc điều hành] Peter Kenyon giờ nghỉ xuống đây ngay". Sir Alex nói với Peter: "Chúng ta sẽ không rời sân nếu chưa ký được hợp đồng với thằng nhóc".

Peter hỏi: "Nó chơi tốt chứ?"

"Nó làm John O'Shea đau nửa đầu rồi kia kìa", Sir Alex nói. "Bắt nó ký ngay đi".

Hiệp 2 bắt đầu được 8 phút, O'Shea được giải thoát khỏi trận đấu kinh hoàng khi Lynch được tung vào sân thay anh.

"Tôi đã cực kỳ để ý, nhưng Ronaldo là điều tồi tệ nhất tôi gặp trong suốt sự nghiệp, thật kinh hoàng", Lynch ca cẩm. "Tôi chẳng thể làm cái quái gì cả. Thậm chí còn chẳng chạm chân được vào bóng.

Quả bóng cứ dính chặt vào chân Ronaldo, còn cậu ấy thì nhảy múa xung quanh tôi. Ronaldo làm tôi thực sự sợ hãi. Tôi cực kỳ cẩn thận khi đối đầu với cậu ấy, và khi quả bóng trôi qua giữa hai chân, tôi chỉ còn một lựa chọn duy nhất là hạ gục cậu ta bằng cách phang vào chân. Sporting ghi bàn thắng thứ hai bằng quả đá phạt từ tình huống này. Đêm hôm ấy, cậu ấy đã chơi cực kỳ xuất sắc".

Lynch rốt cuộc cũng được giải thoát khi Ronaldo chuyển sang chơi cánh bên kia, nơi Pugh bắt đầu nhiệm vụ ngăn chặn Ronaldo khi được tung vào sân thay cho Kieran Richardson trong 30 phút cuối trận.

"Khi cậu ta cầm bóng đâm thẳng về phía tôi, tôi nghĩ: "Quái quỷ, mình phải làm gì bây giờ?", Pugh thảng thốt nhớ lại. "Cậu ấy có thể đi sang phải, sang trái, và đi bóng mọi kiểu có thể tưởng tượng được, cậu ấy cực kỳ mạnh mẽ và khống chế bóng rất tốt".

Sporting kết thúc trận đấu với chiến thắng 3-1, nhưng quan trọng nhất vẫn là màn trình diễn của Ronaldo. Lần đầu tiên trong lịch sử, các cầu thủ Man United quây lại năn nỉ Sir Alex ký hợp đồng với một cầu thủ đối phương.

"Phil Neville bước thẳng từ sân vào phòng thay quần áo với Sir Alex", Silvestre nhớ lại. "Sếp, phải ký hợp đồng với cậu ấy ngay, phải làm ngay! Sir Alex chỉ nói: OK, OK, đừng lo, mọi việc đâu vào đấy rồi".

Sau khi tắm và mặc quần áo chỉnh tề, các cầu thủ Man United phải ngồi chờ rất lâu. Trong phòng, Ferguson và Kenyon đang cố thương lượng hợp đồng mua Ronaldo. Alex Ferguson đã không nói đùa về việc không rời khỏi sân cho đến khi có được anh.

Không chỉ màn trình diễn của Ronaldo làm cho cuộc thương lượng trở nên cấp bách hơn bao giờ hết, mà còn do sự có mặt của các CLB "tai to mặt lớn" khác của châu Âu ngay trên sân buổi tối hôm đó. Giám đốc bóng đá của Barcelona - Txiki Begiristain cũng có mặt trên sân để "săn" Ronaldo. Trong khi đó Carlos Queiroz - vừa được bổ nhiệm làm HLV trưởng Real Madrid, cũng chỉ thị cho giám đốc thể thao Jorge Valdano phải nhanh chóng có được chữ ký của anh.

Ban đầu, Man United dự tính ký hợp đồng với Ronaldo, sau đó cho Sporting mượn lại một năm, nhưng sau đó muốn có được Ronaldo ở Old Trafford ngay lập tức. Ngay sau trận đấu, Man United trả cho Sporting Lisbon 12,24 triệu bảng - kỷ lục của bóng đá Anh lúc đó cho một cầu thủ dưới 20 tuổi.

Trong căn phòng trong sân vận động, sau trận đấu, HLV Alex Ferguson có cuộc nói chuyện với Ronaldo và người đại diện Jorge Mendes của cậu. Ferguson đã viết trong cuốn sách của ông rằng: "Chúng tôi nói rằng rất muốn cậu ấy chơi cho Man United. Cậu ấy sẽ không được ra sân hàng tuần ngay, nhưng chắc chắn sẽ được chơi cho đội 1. Sẽ mất chút ít thời gian để điểu chỉnh lối chơi, nhưng chúng tôi sẽ chăm sóc chu đáo cho cậu ấy".

Trong khi đó, các cầu thủ Man United chờ đợi.

"Chúng tôi ngồi trên xe hơn một tiếng đồng hồ, do đó bắt đầu râm ran có tin đồn là HLV đã ký hợp đồng với cậu ấy luôn rồi", Silvestre nhớ lại. "Cuối cùng, Sir Alex cũng lên xe, chúng tôi hỏi "Chúng ta đã có được cậu ấy chưa", ông chỉ cười".

Đấy là nụ cười của người vừa tóm được cầu thủ trẻ xuất sắc nhất thế giới. Vài ngày sau, Ronaldo cùng gia đình và Mendes lên máy bay riêng sang Manchester để ký hợp đồng với Man United.

Trong chuyến tham quan sân tập Carrington, Ronaldo mặc chiếc áo trùm đầu sáng màu làm quen với các đồng đội mới.

"Ronaldo va vào John O'Shea và John nói đùa: "Cậu nợ tôi trong vụ chuyển nhượng đến đây đấy nhé", Pugh nói. "Người ta dịch cho Ronaldo và cậu ấy cười rất nhiều".

Các cầu thủ Man United còn nhớ, dù khá nhút nhát ngoài sân, nhưng khi bước vào tập luyện, Ronaldo cực kỳ tự tin, cứ như thể trở thành một con người khác.

"Cậu ấy không còn chút ngượng ngập nào cả", Lynch trầm trồ. "Cậu ấy bước vào CLB, bước vào sân tập như thể đã ở đây từ lâu lắm rồi. Tôi đã thấy nhiều chàng trai trẻ lo lắng và sợ hãi khi chơi bóng bên cạnh các siêu sao, nhưng với Ronaldo, thì cậu ấy đã là một trong số họ, cậu ấy làm rất tốt".

Mười ngày sau trận giao hữu giữa Sporting Lisbon và Man United, Ronaldo có màn ra mắt trong ngày khai mạc mùa giải mới Premier League.

Khoác trên người chiếc áo số 7, Ronaldo được tung vào sân thay Nicky Butt khi trận đấu vẫn còn nửa giờ. Cậu nhóc tiếp tục màn trình diễn ấn tượng trên đất Bồ Đào Nha với kỹ năng, tốc độ và một loạt các pha dứt điểm đầy ấn tượng, giúp Man United hạ gục Bolton đến 4-0.

Trên khán đài, cựu phóng viên Stuart Mathieson của tờ Manchester Evening News nhớ lại rằng Tom Tyrrell - người đã ngồi ở khu báo chí của Old Trafford hơn 4 thập kỷ, đã phải thốt lên: "Tôi chưa thấy màn ra mắt nào ấn tượng đến thế sau George Best".

Silvestre nhớ lại: "Ronaldo cố gắng gây ấn tượng một lần nữa, giữ bóng rất nhiều, nhưng khán giả rất thích điều đấy và đứng cả lên để cổ vũ cậu ấy".

Đây cũng là lần ra sân đầu tiên trong số 292 lần Ronaldo thi đấu trong màu áo Quỷ đỏ thành Manchester, ghi 118 bàn thắng và giành 3 chức vô địch Premier League, 1 FA Cup, 2 League Cup, Chanpions League và Club World Cup.

Năm 2009, Ronaldo gia nhập Real Madrid với mức giá kỷ lục thế giới - 80 triệu bảng Anh và tiếp tục thành công hơn nữa với đội bóng hoàng gia Tây Ban Nha.

Vài tháng sau trận ra mắt Man United, Ronaldo ngồi cạnh Silvestre trong bể sục sau buổi tập ở Carrington.

"Tôi đã nói với cậu ấy", Silvestre hào hứng kể lại. "Tôi nghĩ rằng cậu có thể trở thành cầu thủ xuất sắc nhất thế giới, và một ngày nào đó cậu sẽ đoạt Quả bóng Vàng"

"Cậu ấy cười lớn, và bây giờ cậu ấy đã đoạt nó đến 4 lần, và tất cả bắt đầu bằng sự thân thiện mà các cầu thủ Man United đã dành cho cậu ấy ở Lisbon rất nhiều năm về trước".