Theo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP), thế hệ định vị thứ hai của Trung Quốc là Beidou (Bắc Đẩu) bắt đầu cung cấp dịch vụ toàn cầu vào cuối năm 2018, và giai đoạn 3 với nhiều vệ tinh mới được phóng sẽ hoạt động đầy đủ chức năng vào cuối năm nay.
"Hoạt động của các phi công điều khiển U-2 hiện thắt chặt với GPS và cả Bắc Đẩu cùng hệ thống của Nga và châu Âu", Chỉ huy Bộ Tư lệnh tác chiến của không quân Mỹ, Tướng James Holmes phát biểu trong cuộc họp báo ở Washington hồi tuần trước.
Trong khi hệ thống định vị toàn cầu (GPS) là lựa chọn đầu tiên đối với các phi công điều khiển máy bay trinh sát U-2 "Dragon Lady", thì Bắc Đẩu của Trung Quốc cùng Glonass của Nga và Galileo của châu Âu được xem là những phương án thay thế khi GPS không có.
"Nếu như ai đó phá sóng GPS, các phi công Mỹ vẫn có những lựa chọn khác", Tướng Holmes nói thêm.
Theo ông Zhou Chenming, nhà phân tích quân sự tại Bắc Kinh, Bắc Đẩu là một hệ thống mở do đó nó có thể dễ dàng tương thích nếu cài mạch nhận tín hiệu vào đồng hồ đeo tay.
"Bắc Đẩu hoạt động trên phương diện là một thiết bị cung cấp dịch vụ định vị toàn cầu thương mại", ông Zhao chia sẻ.
Không giống như GPS, thiết bị được không quân Mỹ vận hành và đôi khi cung cấp dịch vụ giới hạn cho khách hàng thương mại, Bắc Đẩu lại không kiểm soát các tín hiệu từ vệ tinh nằm trong hệ thống, ông Zhao nói thêm.
Máy bay trinh sát U-2 "Dragon Lady" của Mỹ. (Ảnh: SCMP)
Ban đầu, Trung Quốc chú trọng phát triển hệ thống định vị vệ tinh Bắc Đẩu cho mục đích quân sự, do trước đây hoạt động của quân đội Trung Quốc phụ thuộc vào GPS.
Tuy nhiên, Bắc Đẩu đã được mở rộng phạm vi sử dụng sang lĩnh vực thương mại trên toàn cầu. Một khi đi vào hoạt động đầy đủ chức năng bằng việc phóng thêm các vệ tinh mới, một người nhận tín hiệu của Bắc Đẩu có thể xác định vị trí chính xác của họ trong phạm vi 10 cm, tốt hơn GPS với mức độ chính xác trong phạm vi 30 cm.
Một yếu tố khác phân biệt giữa Bắc Đẩu và GPS là Bắc Đẩu cung cấp dịch vụ tin nhắn ngắn giúp tạo ra hoạt động liên lạc quy mô lớn giữa các cá nhân và nhóm người dùng.
Bên trong lãnh thổ Trung Quốc, chính quyền Bắc Kinh đã yêu cầu các nhà điều hành xe buýt, xe tải hạng nặng và tàu cá trang bị hệ thống tiếp nhận sóng vệ tinh Bắc Đẩu. Do đó mọi hoạt động của các phương tiện đều được theo dõi và giám sát theo thời gian thực.
Số liệu công khai cho thấy, năm 2017 có 22 triệu xe cộ cùng 50.000 tàu đã được tích hợp với vệ tinh Bắc Đẩu.
Song theo ông Zhou, điều này không có nghĩa là Bắc Kinh có thể phát hiện và theo dõi mạch nhận tín hiệu trên đồng hồ đeo tay của các phi công Mỹ điều khiển máy bay trinh sát U-2.
Lockheed U-2 Dragon Lady còn được gọi là TR-1 là loại máy bay trinh sát tầm cao, sử dụng một động cơ phản lực thuộc biên chế không quân Mỹ và Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA).
Máy bay có khả năng hoạt động bất kể ngày đêm, trong mọi điều kiện thời tiết và ở độ cao cực lớn trên 25.000 m nhằm thu thập thông tin tình báo trong lãnh thổ đối phương.
Cùng với B-52, U-2 là một trong số ít máy bay đã phục vụ quân đội Mỹ trên nửa thế kỷ. Với chiều dài 19,2 m cùng sải cánh 31,4 m và trọng lượng cất cánh tối đa 18.100 kg, U-2 đòi hỏi đường băng dài đủ tiêu chuẩn để hoạt động.