Trong bối cảnh Chiến tranh Lạnh, vào năm 1984 đã xảy ra một sự cố nghiêm trọng, khi tàu sân bay USS Kitty Hawk của Hải quân Mỹ va chạm với tàu ngầm hạt nhân Petropavlovsk của Liên Xô ngoài khơi bờ biển Hàn Quốc.
Những năm 1980 được xem là giai đoạn có nhiều căng thẳng trong quan hệ quốc tế và có tác động không nhỏ đến lịch sử thế giới hiện đại. Theo một số nhà sử học, Chiến tranh Lạnh khi đó đang ở thời kỳ căng thẳng nhất, thế giới luôn trong tình trạng có thể xảy ra chiến tranh hạt nhân và hai siêu cường đã thử thách lẫn nhau theo cách mà họ chưa từng làm trước đây.
Từ những vụ suýt xảy ra chiến tranh hạt nhân đến những cuộc đối đầu căng thẳng trên biển và trên không. Văn hóa đại chúng của thời đại này đầy rẫy những kịch bản về ngày tận thế. Xung đột giữa các cường quốc luôn hiện hữu trong tâm trí của mọi người.
Vụ va chạm giữa tàu sân bay và tàu ngầm hạt nhân
Một sự cố như vậy đã xảy ra vào năm 1984. Sự cố này liên quan đến tàu sân bay USS Kitty Hawk, một trong những siêu tàu sân bay của Mỹ khi đó và một tàu ngầm tấn công lớp Victor của Liên Xô có tên gọi là Petropavlovsk. Sự cố xảy ra cách bờ biển Hàn Quốc khoảng 240 km về phía đông, khi Mỹ và Hàn Quốc đang tiến hành một cuộc tập trận hải quân chung. Tàu sân bay Kitty Hawk khi đó đang di chuyển cùng với tám tàu chiến hộ tống, đột nhiên chiếc tàu ngầm hạt nhân của Liên Xô nổi lên và chiếc tàu sân bay đã "chạy cắt qua phần đuôi của tàu ngầm".
Các chuyên gia quân sự cho rằng, trong bối cảnh cuộc tập trận hải quân đang diễn ra giữa Hải quân Mỹ và Hàn Quốc, rất có thể tàu ngầm Petropavlovsk đang theo dõi các tàu chiến này để thu thập thông tin tình báo về năng lực của Hải quân Mỹ.
Các báo cáo vào thời điểm đó cho biết, thủy thủ đoàn trên tàu sân bay Kitty Hawk đã nhận thức được mối đe dọa của một tàu ngầm Liên Xô hoạt động gần đó. Thủy thủ đoàn của Mỹ tuyên bố họ đang di chuyển trên Biển Nhật Bản với tốc độ 25 km/h và vẫn bật đèn dẫn đường. Nói cách khác, họ đã tuân thủ các quy tắc quốc tế về an toàn hàng hải trên biển.
Trong khi đó, các chuyên gia phương Tây cho rằng, thủy thủ đoàn tàu ngầm Liên Xô có ý định chơi trò "mèo vờn chuột" với đội tàu Mỹ. Cụ thể là với tàu sân bay Kitty Hawk. Hải quân Mỹ kết luận rằng Liên Xô đang cố gắng thử nghiệm các thiết bị chống tàu ngầm của Mỹ. Khi Petropavlovsk nổi lên, nó đã va chạm với một bên hông của tàu Kitty Hawk.
Petropavlovsk là một tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân và có một số lo ngại thực sự từ phía Mỹ rằng, lò phản ứng hạt nhân của tàu ngầm có thể đã bị hư hỏng sau cú va chạm. Báo cáo chính thức của Hải quân Mỹ nêu chi tiết về việc tàu Kitty Hawk cố gắng liên lạc với tàu ngầm Liên Xô, nhưng không nhận được hồi đáp. Tuy nhiên, người Mỹ cho rằng tàu ngầm Liên Xô vẫn an toàn, vì nó vẫn tiếp tục di chuyển.
Sự cố này xảy ra vào năm 1984 và mới được giải mật vào năm 2017. Tàu ngầm của Liên Xô đã bị thiệt hại đáng kể, vụ việc đã cung cấp cho Mỹ thông tin tình báo về lớp phủ chống tiếng vang trên tàu ngầm Liên Xô, khi các mảnh vỡ từ tàu ngầm được thu hồi.
Bối cảnh ngày nay
Vào thời điểm đó, đã có những hệ thống được thiết lập nhằm giảm thiểu những sự cố ngoài ý muốn do hành động leo thang hạt nhân của hai cường quốc. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, tồn tại đầy rẫy những nguy cơ gây ra sự leo thang quân sự không đáng có và những hậu quả không mong muốn.
Trong khi đó, các hệ thống giúp hạn chế nguy cơ xung đột hạt nhân trong Chiến tranh Lạnh đã bị xói mòn hoặc đơn giản là không còn tồn tại nữa, khiến viễn cảnh chiến tranh bùng nổ do một sự cố như vụ việc giữa Petropavlovsk và Kitty Hawk năm 1984, có nhiều khả năng xảy ra hơn.
Sự cố năm 1984 không phải là lần duy nhất của tàu sân bay Kitty Hawk. Vào năm 2007, Kitty Hawk đã bị một tàu ngầm diesel-điện lớp Song của Trung Quốc khiêu khích, chiếc tàu ngầm Trung Quốc đã cố tình đi vào tầm bắn của chiếc tàu sân bay trong buổi diễn tập. Khi đã vào tầm bắn, tàu ngầm nổi lên mặt nước và thủy thủ đoàn đã có những hành động chế giễu tàu sân bay Mỹ.