Sức mạnh toàn năng
Không quân Nga cho biết, cường kích Su-34 đã hai lần vượt qua các cuộc thử lửa cực khốc liệt: Đầu tiên tham gia chiến trường trong cuộc xung đột với Gruzia để buộc nước này ngồi vào bàn đàm phán hòa bình (năm 2008), và hiện nay - trong các hoạt động chống khủng bố của Không quân-vũ trụ Nga Nga ở Syria.
Trong tất cả các đợt không kích của mình, Su-34 đều chứng minh được sức mạnh áp đảo của mình. Để làm được điều này là nhờ vào những trang bị đỉnh cao Nga dành cho Su-34, bởi ngoài sức mạnh chiến đấu hủy diệt bằng bom đạn, Su-34 còn là phương tiện tác chiến điện tử siêu mạnh.
Các chuyên gia Nga cho biết, những hệ thống thiết bị mới sẽ biến “xe tăng bay” hay còn gọi là “Thú mỏ vịt” Su-34 - một loại máy bay ném bom tiền tuyến hay còn gọi là máy bay ném bom mặt trận (Nga không sử dụng phân loại tiêm kích bom như các nước khác), thành một máy bay tác chiến điện tử rất mạnh.
Ngày 12/11, Phó Tổng giám đốc thứ nhất của "Tập đoàn công nghệ radio-điện tử Nga" (KRET) Igor Nasenkov cho biết, tập đoàn này đã hoàn tất lô hệ thống tác chiến điện tử đầu tiên, cho phép biến máy bay ném bom tiền tuyến có sức mạnh hủy diệt Su-34, thành máy bay tác chiến điện tử (EW) tiên tiến nhất.
Trả lời phỏng vấn của hãng thông tấn RIA Novosti, ông Igor Nasenkov tiết lộ rằng, lô thiết bị EW này sẽ được bàn giao cho Bộ Quốc phòng Nga ngay trong tháng này để nhanh chóng lắp ráp trên loạt máy bay Su-34 đầu tiên.
Bộ Quốc phòng sẽ nhận được lô hàng đầu tiên dưới dạng cấu trúc “thùng chứa đi kèm bên ngoài” (các Pod thiết bị bổ trợ, lắp ráp bên ngoài thân máy bay), sẽ biến Su-34 thành máy bay tác chiến điện tử tiêu chuẩn, không hề kém những loại máy bay được thiết kế chuyên dụng.
"Có thêm pod thiết bị này, Su-34 không những có thể bảo vệ bản thân, mà còn cung cấp biện pháp đối phó hiệu quả với các hệ thống radar điện tử và hệ thống tên lửa phòng không, máy bay tuần tra trên không, đủ khả năng đảm nhận nhiệm vụ bảo vệ các máy bay trong nhóm tác chiến" - nguồn tin cho biết.
Vị lãnh đạo tập đoàn chuyên chế tạo các thiết bị tác chiến điện tử cho quân đội Nga còn khẳng định là, tại thời điểm này, trên đầu cánh của tất cả máy bay Su-34 đã lắp đặt tổ hợp cơ sở tác chiến điện tử đa chức năng "Khibiny-10B". Ngoài ra, nó còn có thêm các pod đặc biệt được gắn dưới bụng máy bay.
Ngày 26/10, phương tiện truyền thông Israel đưa tin rằng với sự hỗ trợ của các hệ thống tác chiến điện tử siêu tiên tiến, Nga đã tạo ra không chỉ ở Syria mà còn trên toàn Trung Đông những vùng cấm mà không một lực lượng không quân hay mặt đất nào có thể bắt đầu hành động quân sự mà, không có sự đồng ý của Moscow.
Trước đó, các quan chức quân sự Mỹ thừa nhận tính ưu việt của hệ thống tác chiến điện tử của Nga. Chỉ huy lực lượng Mỹ tại châu Âu, Trung tướng Ben Hodges mô tả tiềm năng của EW Nga là "phi thường", quân đội Nga có thể tạo ra vùng bảo vệ tác chiến điện tử rộng tới 600km ở Syria.
Tuy nhiên, đây không phải là lần đầu tiên người ta phải nhắc tới các thiết bị tác chiến điện tử trên máy bay Nga. Trong đợt chuyển trường các máy bay chiến đấu từ quân khu phía Nam tới thành phố Latakia của Syria hồi giữa tháng 9/2015, các máy bay Nga đã thể hiện khả năng “tàng hình” nhờ các thiết bị này.
Dưới sự hỗ trợ của các thiết bị tác chiến điện tử trên máy bay chiến đấu và máy bay trực thăng, hơn 50 máy bay của lực lượng hàng không-vũ trụ Nga đã vượt quãng đường hơn 2500km, từ phía nam nước Nga, bay qua biển Caspian, vượt qua không phận Iran và Iraq sang Syria mà không ai hay biết.
Chỉ đến khi chúng hoàn tất triển khai tại sân bay Hmeymim, các quan chức quốc phòng Mỹ-NATO mới “tá hỏa” khi ảnh vệ tinh cho thấy các máy bay Nga đã xếp hàng ngay ngắn trên các đường băng ở Syria, biến hệ thống radar cảnh giới trên không của Mỹ ở Trung Đông thành vô dụng.
Nga đã thử nghiệm phiên bản EW của Su-34
Không phải bây giờ thông tin về phiên bản tác chiến điện tử của Su-34 mới xuất hiện. Hồi giữa năm 2015, những dấu hiệu ban đầu đã xuất hiện nhưng đơn giản là lúc đó chẳng ai thèm để ý đến nó. Chỉ khi Su-34 bí mật sang Syria, những thông tin này mới làm người ta giật mình.
Một số trang mạng của Nga đã hé lộ việc máy bay ném bom tiền tuyến Su-34 Fullback của Nga có thể được lắp đặt thêm thiết bị để biến thành máy bay trinh sát tầm xa.
Khi đó, các trang mạng Nga đã đăng tải chùm ảnh về một nhóm máy bay Su-34 được trang bị thêm pod thiết bị ngoại vi rất lạ và nhận định là có thể không quân Nga đang chuẩn bị thử nghiệm thêm tính năng tác chiến điện tử cho loại máy bay này.
Theo thông tin phân tích, pod thiết bị trên Su-34 có khả năng là 1 trong 3 loại thiết bị, bao gồm radar, thiết bị đo đạc quang-điện tử và thiết bị thu thập tín hiệu tình báo, biến nó thành một phiên bản “Thú mỏ vịt” có tính năng trinh sát tầm xa.
Trước đây, người ta đã quá quen với hình ảnh 1 chiếc Su-34 gắn thêm thiết bị tác chiến điện tử thế hệ cũ thuộc hệ thống Khibiny ví dụ như các pod tác chiến điện tử (ECM) KNIRTI SAP-518 ở 2 đầu cánh hay pod hỗ trợ gây nhiễu KNIRTI SAP-14 "Escort Jammer"…
Trong đợt thử nghiệm hồi tháng 5/2015, Su-34 đã thử nghiệm một thiết bị trinh sát điện tử, có ngoại hình rất lạ, mà cho đến giờ phương Tây vẫn chưa biết nó là cái gì. Khác với các pod Khibiny hình tròn, dài mảnh, hay được gắn dưới đầu cánh hoặc bụng, pod thiết bị này hình chữ nhật, đầu tròn, gắn dưới bụng.
Việc Nga thử nghiệm tính năng này cho Su-34 cũng là vấn đề bình thường bởi từ trước đến nay, các dòng máy bay chiến đấu Nga thường được phát triển theo nhiều phiên bản tấn công, trinh sát hoặc tác chiến điện tử.
Có thể ví dụ như dòng Su-24 Fencer có phiên bản Su-24E (Su-24MR) chuyên đảm nhận nhiệm vụ tác chiến điện tử hay Su-24F (Su-24MP), được chế tạo cho tính năng thu thập thông tin tình báo…
Su-34 có ưu điểm nổi bật là mang theo lượng nhiên liệu lớn (gần 7 tấn) đảm bảo cho hành trình xa tới 4.000 km và lên tới 7.000 km khi được tiếp dầu (bán kính tác chiến gần 3.000 km), khiến nó có khả năng tác chiến xa hơn và lâu hơn các loại máy bay chiến thuật khác.
Cùng với phạm vi tác chiến điện tử của thiết bị khoảng 500km, Su-34 trở thành một phiên trinh sát-tác chiến điện tử tầm xa có phạm vi hiệu dụng hàng nghìn km.
Khi cần thiết, chỉ cần vài chiếc Su-34, Nga có thể lập tức thiết lập một "vùng câm" đối với các thiết bị trinh sát điện tử, thông tin và các hệ thống chỉ huy, điều khiển vũ khí của địch, tức là tạo thành một "vùng chết" đối với các phương tiện chiến đấu của đối phương, cả trên không, dưới mặt đất và trên biển.
Với những tính năng chiến đấu ưu việt thể hiện qua cuộc không kích các mục tiêu của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo IS ở Syria, Chuyên gia quân sự Nga Igor Korotchenko còn cho biết, hiện có hàng loạt quốc gia đang "xếp hàng" chờ mua Su-34 như Algeria và Iraq...
Ngoài ra, một số khách hàng tiềm năng khác có khả năng sẽ dạm mua Su-34 là Kazakhstan, Turkmenistan, Uzbekistan thậm chí là cả một số nước châu Phi như Uganda, Nigeria và Ethiopia đang sử dụng Su-27 cũng đang ngày càng quan tâm đến loại chiến đấu cơ tối tân này.
Hiện nay, Nga khẳng định đã sẵn sàng cho khả năng xuất khẩu loại máy bay ném bom tiền tuyến này trên thị trường thế giới. Tuy nhiên, hiện chưa rõ phiên bản tác chiến điện tử có được xuất khẩu hay không.
Cũng có những nguồn tin cho rằng, Việt Nam cũng nằm trong nhóm khách hàng quan tâm đến loại máy bay ném bom chiến thuật tối tân này. Tuy nhiên, thông tin xuất phát từ những nguồn tin nước ngoài, không được sự xác nhận của Bộ Quốc phòng hay đại diện Chính phủ ta.
Có thể nói rằng, sự xuất hiện của phiên bản Su-34 tác chiến điện tử sẽ làm thay đổi cơ bản về hình thái tấn công thọc sâu tầm xa vào các mục tiêu đầu não của địch, chỉ bằng các nhóm máy bay chiến đấu chiến thuật, không cần dùng đến máy bay ném bom tầm xa.