Người xưa đã từng có câu nói đúc kết về khả năng chữa bệnh kỳ diệu của củ gừng: "Mỗi ngày một lát gừng, lương y bất đáo gia" (Nghĩa là: Mỗi ngày ăn một lát gừng già, bác sĩ không cần ghé thăm bệnh).
Theo Đông y, gừng tươi có tác dụng trực tiếp vào các kinh phế, tỳ, vị, thận và đại tràng, có tác dụng làm ấm, chống lạnh, hồi dương, thông lạch.
Dân gian hay dùng gừng để chữa các căn bệnh đau bụng, đầy trướng bụng, chân tay lạnh, cảm lạnh, ho, thấp khớp, thổ tả...
Gừng có một vị trí rất quan trọng trong y học cổ truyền vì khoảng 70% đơn thuốc Đông y dùng gừng làm vị.
Bởi thế, nếu nói tác hại của gừng, chắc nhiều người chỉ nghĩ rằng ăn gừng nhiều gây nóng, nhiệt... Thực tế không phải vậy, gừng nếu dùng sai cách thì tác hại cũng khôn lường.
Ngay từ xưa, cha ông ta đã có những đúc kết cảnh báo phải thận trọng khi sử dụng gừng. Sách y học cổ có câu : "Trong vòng một năm, mùa thu không ăn gừng; trong vòng một ngày, đêm không ăn gừng".
Lý giải dưới góc độ khoa học, có thể thấy, gừng tươi có công dụng tăng cường và thúc đẩy tuần hoàn máu, kích thích tiết dịch dạ dày, thúc đẩy tiêu hóa. Khi ăn các món ăn từ gừng có thể khiến cho dạ dày - ruột trở nên hưng phấn.
Bởi vậy, ăn gừng vào buổi sáng khi khí trong dạ dày còn nhiều sẽ khiến kiện tì ôn vị, làm cho dương khí bốc lên giúp con người được thư thái dễ chịu, cơ thể khỏe mạnh.
Nhưng vào ban đêm, cơ thể con người thiên về âm khí, nhu cầu được nghỉ ngơi, nếu ăn gừng sẽ trái với quy luật sinh lý của cơ thể.
Nhất là vào mùa thu, không khí khô gây nên phổi khô, thiếu độ ẩm, nếu ăn gừng cay vào càng dễ làm tổn thương phổi hơn. Không chỉ vậy, cơ thể cũng bị mất nước.
Cũng liên quan đến thời điểm ăn gừng sai sẽ gây tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe, người xưa còn có câu: "Sáng sớm ăn gừng, tốt hơn cả uống nước sâm; buổi tối ăn gừng, ngang với ăn thạch tín".
Như vậy, chuyện chọn thời điểm khi ăn gừng không phải là chuyện vô căn cứ.
Ngày nay, các bà nội trợ khi sử dụng gừng cũng nên chú ý đến kinh nghiệm của người xưa vì bệnh tật không một lúc sinh ra mà diễn biến âm thầm. Có thể khi phát hiện ra bệnh thì đã muộn. Không gì tốt hơn là phòng bệnh.
