Đến thời điểm hiện tại, hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm của Cục Y tế dự phòng chưa ghi nhận trường hợp nào nhiễm virus Ebola tại Việt Nam.
Chỉ lây qua tiếp xúc trực tiếp hoặc tiếp xúc gần
Tại buổi họp báo, bác sĩ Masaya Kato-Chuyên gia Bệnh truyền nhiễm WHO tại Việt Nam lý giải, virus Ebola chỉ lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp từ người sang người qua máu, các chất bài tiết, cơ quan hay dịch tiết cơ thể của người hay động vật nhiễm bệnh hoặc tử vong dovirus Ebola. Virus này dường như có thể lây nhiễm bất cứ ai.
Thực tế, Ebola chỉ lây lan qua các chất dịch cơ thể của người bị nhiễm virus, hoặc từ những vật như kim tiêm dính chất dịch cơ thể đó. Ebola không lây lan qua không khí, thức ăn, nước hay qua việc chạm tay vào tiền, bàn phím... Thảm cảnh Ebola lây lan qua hành khách trên các máy bay hầu như không thể xảy ra, trừ phi có một người bị nhiễm Ebola hoặc có triệu chứng bị Ebolađược phép bay, và sau đó làm rơi vãi nước bọt hay máu lên các hành khách khác.
Nếu hành khách có thân nhiệt cao bất thường sẽ được cách ly để kiểm tra. Ảnh: HÀ VŨ
Tuy nhiên, bệnh cũng có thể lây nhiễm gián tiếp khi vết xước trên da hay niêm mạc của người lành tiếp xúc với môi trường bị ô nhiễm bởi các chất tiết của người nhiễm virus, như quần áo, ga trải giường nhiễm bẩn hay kim tiêm đã qua sử dụng. Cũng có thể lây qua sữa mẹ hoặc tinh dịch của người mắc vi-rút Ebola.
Bác sĩ Masaya Kato cho rằng, công tác chuẩn bị ở Việt Nam khá tốt, đưa ra hướng dẫn đầy đủ cho người dân, đồng thời Việt Nam cũng chưa ghi nhận ca bệnh nào, vì vậy nguy cơ dịch bệnh vào Việt Nam là không cao. Việt Nam chủ động, tích cực thông tin nhưng cũng tránh gây tâm lý hoang mang, lo lắng cho người dân. Đối với những người đi du lịch thì WHO cũng không cấm mà chỉ hạn chế đi đến những nước có dịch. Tuy nhiên, cần cung cấp thông tin đầy đủ để họ biết cách phòng, chống.
Theo PGS, TS Trần Đắc Phu-Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Việt Nam hiện nay có hai phòng an toàn sinh học có thể tiến hành các xét nghiệm tại Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và phòng an toàn sinh độcấp độ 3 tại Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh (cấp độ 3). Đánh giá về vấn đề này, vị đại diện của WHO nhấn mạnh, Việt Nam chỉ cần có hai phòng xét nghiệm trên đạt tiêu chuẩn là đủ số lượng phòng xét nghiệm cần thiết. Ngành y tế cần tập trung vào khâu phòng, chống tốt hơn như thực hành tốt khâu quản lý bệnh nhân, thực hiện tốt việc phòng, chống nhiễm khuẩn trong bệnh viện, đồng thời phối hợp với các cơ quan chức năng và cộng đồng để tuyên truyền tốt về dịch bệnh.
Kiểm tra sàng lọc dịch bệnh tại sân bay Tân Sơn Nhất
Ngày 12-8, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, Cơ quan thường trực phòng chống dịch bệnh của TP Hồ Chí Minh đã lập đoàn công tác kiểm tra, sàng lọc dịch bệnh tại sân bay Tân Sơn Nhất. Đoàn công tác đã tiến hành kiểm tra bộ phận kiểm dịch y tế quốc tế, kiểm tra tình trạng hoạt động 4 máy đo thân nhiệt hành khách và yêu cầu các nhân viên trực 24/24 giờ để giám sát y tế chặt chẽ đối với hành khách nhập cảnh, đặc biệt là hành khách đến từ các quốc gia có dịch thuộc châu Phi.
Theo ông Nguyễn Văn Sáu, Giám đốc Trung tâm kiểm dịch Y tế quốc tế TP Hồ Chí Minh, công tác giám sát và sàng lọc mầm dịch Ebola được thực hiện thông qua sự phối hợp giữa trung tâm với các lực lượng tại sân bay. Cụ thể, lực lượng an ninh ở Ga quốc tế thuộc Cảng hàng không Tân Sơn Nhất sẽ tiến hành phân luồng những hành khách xuất phát từ các quốc gia có dịch thuộc châu Phi. Các hành khách này sẽ được đo thân nhiệt và thực hiện khai báo y tế. Sau khi được kiểm dịch viên cấp giấy xác nhận không có biểu hiện nghi nhiễm thì hành khách mới được làm thủ tục nhập cảnh vào Việt Nam. Nếu có trường hợp nhiệt độ cao từ 38 độ C trở lên sẽ cho cách ly, theo dõi và chuyển bệnh nhân đến bệnh viện để thực hiện những xét nghiệm cần thiết.
Sáng 12-8, Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất đã tiến hành lắp đặt các bảng hiệu tuyên truyền nội dung khuyến cáo, cảnh báo về dịch Ê-bô-la tại khu vực Ga quốc tế Tân Sơn Nhất. Trước đó, cơ quan này đã có công văn đề nghị các hãng hàng không quốc tế có chuyến bay đến hoặc quá cảnh tại sân bay Tân Sơn Nhất phối hợp chặt chẽ với kiểm dịch y tế trong các hoạt động khai báo y tế, thông tin về tình hình dịch bệnh và tuyên truyền các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm đến các hành khách.
Để đối phó với dịch bệnh do vi-rút Ebola có thể xảy ra, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đã có công văn chỉ đạo các cơ quan y tế trực thuộc. Theo đó, Sở Y tế đã giao cho 3 bệnh viện gồm: Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP Hồ Chí Minh, Bệnh viện Nhi Đồng 1, Bệnh viện Nhi Đồng 2 bảo đảm công tác tiếp nhận, thu dung điều trị đối với bệnh nhân nghi nhiễm và nhiễm vi-rút Ebola. Chiều 12-8, Bệnh viện Nhi Đồng 1 đã hoàn tất bố trí khu vực cách ly.
Bộ đội Biên phòng chủ động phòng bệnh
Ngày 12-8, Thiếu tướng Hoàng Xuân Chiến, Phó tư lệnh, Tham mưu trưởng Bộ tư lệnh BĐBP cho Báo Quân đội nhân dân biết: Thực hiện Công điện của Thủ tướng Chính phủ, ngày 10-8, Bộ tư lệnh BĐBP đã có điện chỉ đạo về công tác ngăn chặn, phòng ngừa dịch bệnh Ebola, gửi tất cả các cơ quan, đơn vị trong toàn lực lượng, đặc biệt là cán bộ, chiến sĩ làm nhiệm vụ tại các khu vực biên giới có nhiều khách quốc tế nhập cảnh. Bộ tư lệnh BĐBP yêu cầu tất cả mọi cán bộ, chiến sĩ phải thực hiện nghiêm các quy tắc an toàn phòng dịch của Bộ Y tế khi làm nhiệm vụ tiếp xúc với người nước ngoài; chỉ đạo Phòng Quân y của BĐBP chủ động lên kế hoạch cấp phát các trang thiết bị phòng dịch cá nhân như khẩu trang, găng tay cho cán bộ, chiến sĩ khi làm nhiệm vụ; kiên quyết không cho bất cứ hành khách nào nhập cảnh khi chưa được kiểm tra an toàn phòng dịch.
Để chủ động phòng, chống dịch bệnh do vi-rút Ê-bô-la và các bệnh truyền nhiễm có xu hướng gia tăng vào mùa nắng nóng như: Sốt phát ban, nhiễm não mô cầu, lao phổi… Cục Quân y yêu cầu các đơn vị thực hiện theo Quyết định số 2914/QĐ-BYT ngày 6-8-2014 của Bộ Y tế. Ngày 12-8, Cục Quân y cho biết đã yêu cầu các đơn vị trong toàn quân phối hợp với cơ quan quân nhu bảo đảm công tác vệ sinh an toàn thực phẩm; triển khai mọi biện pháp chống dịch...
Tuấn Nam
“Đến ngày 12-8, tất cả các cơ quan, đơn vị trong toàn lực lượng BĐBP đều đã nhận được điện chỉ đạo của Bộ tư lệnh Biên phòng về công tác phòng, chống, ngăn chặn bệnh Ebola và bắt đầu triển khai thực hiện tại một số cửa khẩu quốc tế có số lượng lớn hành khách nhập cảnh” - Thiếu tướng Hoàng Xuân Chiến cho biết thêm.
Đại tá Bùi Đức Hạnh, Chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh Lào Cai cho biết: "Để chủ động phòng ngừa theo chỉ đạo của trên, từ ngày 12-8, Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế Lào Cai đã tăng cường thêm hai nhân viên kiểm dịch y tế phối hợp cùng lực lượng BĐBP trên lối làm thủ tục nhập cảnh tại cửa khẩu đường bộ số 1 Lào Cai; bố trí vị trí lắp đặt máy đo thân nhiệt tự động, nhằm phát hiện sớm người có dấu hiệu sốt cao; bố trí phòng cách ly tại chỗ để xử lý kịp thời khi phát hiện người có dấu hiệu mang bệnh. Bên cạnh đó, BĐBP Lào Cai đã phối hợp cùng cơ quan y tế để phun thuốc khử trùng các phương tiện vận tải lưu hành qua cửa khẩu; tiến hành định kỳ lau chùi, vệ sinh bàn ghế, cửa kính, sàn nhà làm việc tại cửa khẩu bằng dung dịch diệt khuẩn; lắp đặt hai màn hình lớn tại lối nhập cảnh và xuất cảnh ở cửa khẩu để tuyên truyền, cảnh báo tác hại và các biện pháp phòng, ngừa dịch Ebola; tổ chức phát tờ rơi, khuyến cáo đối với du khách về cách nhận biết và phòng ngừa dịch Ebola".
Theo báo cáo nhanh của Cục Cửa khẩu BĐBP, tính đến chiều 12-8, tất cả 43 Bộ Chỉ huy BĐBP các tỉnh, thành phố trong cả nước đều đã triển khai thực hiện việc phòng ngừa, ngăn chặn bệnh Ebola. “Trước mắt, chúng tôi tập trung chỉ đạo các đơn vị thực hiện các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn dịch ngay từ cửa khẩu, đó là nhiệm vụ đặt ra đối với cán bộ, chiến sĩ BĐBP hiện nay. Bên cạnh đó, chúng tôi tiếp tục chỉ đạo các đơn vị BĐBP ở các địa phương phối hợp với lực lượng Hải quan, Công an, Quản lý thị trường, Trung tâm phòng dịch của tỉnh… để triển khai đồng bộ các biện pháp tuần tra, kiểm soát việc nhập lậu động vật và các sản phẩm động vật vào nội địa” - Thiếu tướng Lê Thanh Tùng, Cục trưởng Cục Cửa khẩu BĐBP cho biết.
