Hờn trách số phận vì ung thư
Giáo sư Nguyễn Bá Đức - Nguyên Giám đốc Bệnh viện K trung ương - cho biết, đa số những bệnh nhân khi biết mình bị ung thư thường rất sốc và đổ lỗi do ăn ở.
Họ luôn đặt câu hỏi "Tại sao mình bị ung thư?". Họ nghĩ rằng họ đã làm điều gì có lỗi nên mới bị ung thư. Trong khi đó ung thư hoàn toàn bình thường và nó phát triển âm thầm trong một thời gian dài.
Bà Nguyễn Thị Bé trú tại Lục Nam, Bắc Giang vừa khóc vừa nói với người nhà khi nghe bác sĩ chẩn đoán bà bị ung thư da tế bào đáy.
Bà Bé không hề biết mình bị ung thư. Trước đó chỉ là cái mụn nhọt, bà thấy cứ nặn đi nó lại loét ra. Bà tưởng bị viêm nhiễm nên uống thuốc nhưng càng uống vết loét càng rộng hơn.
Bà Bé đi đắp thuốc lá với hi vọng đỡ đau nhưng vết loét ăn sâu vào đến tận xương mặt. Lúc này bà đi khám tại Bệnh viện tỉnh, bác sĩ chẩn đoán ung thư. Bà xuống BV K kiểm tra lại và kết quả vẫn không thay đổi.
Cầm hồ sơ bệnh án, bà cứ rưng rưng khóc vì trước đến nay bà tự thấy mình ăn ở hiện lành, sao ông trời lại trừng phạt mình.
Còn nhiều trường hợp, khi bị chẩn đoán ung thư họ khá bình tĩnh hơn nhưng rồi lại tự nói rằng "trời kêu ai người nấy dạ". Đó là tâm lý coi ung thư là chết.
Theo Giáo sư Nguyễn Chấn Hùng - Chủ tịch hội phòng chống Ung thư Việt Nam quan niệm "trời kêu ai nấy dạ" rất sai lầm.
Giáo sư Hùng luôn nhấn mạnh "ung thư biết sớm trị lành" có ai gọi dạ đâu mà mọi người phải dạ. Đặc biệt, ung thư hoàn toàn có thể phòng tránh bởi 80% nguyên nhân gây ung thư là do chính con người tạo ra.
Cái gì gây bệnh ung thư?
Theo Giáo sư Nguyễn Chấn Hùng, vào năm 2012, Cơ quan Quốc tế Nghiên cứu Ung thư IRAC đã xác định được trên 100 tác nhân gây ung thư (carcinôgen) gồm hóa học, vật lý, sinh học.
Hiện nay, họ đang tập trung tìm thêm các carcinôgen mới góp phần phòng ngừa ung thư.
Theo GS Hùng nguyên nhân gây ung thư chủ yếu là từ miệng. Ngày nay con người biết nhiều nguyên nhân gây bệnh khoảng 80% do những gì con người ăn uống, hít thở, cọ xát hoặc phơi trải.
Trong đó yếu tố đầu tiên là khói thuốc. Theo Giáo sư Hùng mới khoảng hơn 30 năm trước vấn đề thuốc lá và ung thư mới được báo động bước đầu. Rồi các tuyên ngôn chống thuốc lá ngày càng mạnh mẽ.
Thuốc lá ra đòn sát thủ êm ái mà hết sức tàn độc. Khói thuốc lá chứa hơn 60 chất gây ung thư, không chỉ hại người nuốt khói thuốc mà cả những người hít khói thuốc ké.
Trong thế kỷ 20 thuốc lá giết khoảng 100 triệu người. Cuối thế kỷ đã có đại dịch ung thư ở các nước giàu và cứ đà này sẽ có hơn một tỷ người tử vong trong thế kỷ 21, phần lớn ở các nước đang phát triển.
Cơn dịch ung thư do thuốc lá đang chuyển từ nhà giàu sang nhà nghèo trên khắp hành tinh này. Thuốc lá gây ra 1/3 gánh nặng ung thư trên cả thế giới.
Một số vi rút, vi khuẩn và ký sinh trùng gây ra 20% ung thư của loài người.
Các vi rút âm thầm phát triển trong cơ thể và nếu không đi kiểm tra sức khỏe định kỳ thì bệnh có thể tiến triển thành ung thư, người bệnh trở tay không kịp như viêm gan do vi rút HBV, HCV lâu ngày có thể dẫn đến ung thư gan.
Các vi rút HPV gây ra nhiều ung thư, đặc biệt là ung thư cổ tử cung, vi khuẩn H.pylori có thể gây ung thư dạ dày.
Giáo sư Hùng nhấn mạnh bệnh ung thư cũng theo miệng mà vào, ví dụ như việc ăn uống không lành mạnh sẽ thêm 1/3 nguyên nhân gây ung thư.
Chế độ ăn không lành mạnh, thiếu vận động, béo phì đều gây bệnh tật, đe doạ mạng sống như tim mạch, tiểu đường và ung thư.
Khoảng 40% ung thư có thể phòng tránh được, hiệp hội Quốc tế chống Ung thư đã khuyến cáo mọi người nên có nếp sống tốt, ăn lành, loại bỏ khói thuốc lá, chú ý cả người hút và hút bị động, tránh uống rượu quá đà, phòng bệnh truyền nhiễm, tập thể dục đều, ăn đúng ăn lành và giữ cân vừa phải.
