Rối loạn cảm xúc, hành vi ở tuổi thiếu niên là một trong những vấn đề y tế đáng lo ngại hiện nay ở Việt Nam cũng như ở nhiều nước trên thế giới.
Theo một thống kê của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh ở Mỹ cho thấy, hàng năm nước này có từ 13 - 20% trẻ từ 17 tuổi trở xuống mắc các vấn đề về tâm thần. Đây cũng được coi là một trong những yếu tố chính dẫn đến hiện tượng tự tử, vốn là nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ 2 của trẻ từ 12 - 17 tuổi trên thế giới.
Tại Việt Nam tuy chưa có con số thống kê chính thức nhưng qua một số khảo sát nhỏ lẻ cũng cho thấy tỷ lệ mắc các vấn đề về tâm thần trong ở độ tuổi trung học khoảng trên 10%.
Ảnh minh họa
Theo Ths. Bs. Lê Công Thiện, Trưởng phòng điều trị tâm thần nhi và người già, Viện Sức khỏe tâm thần Quốc gia, rối loạn cảm xúc, hành vi tuổi thanh thiếu niên là một nhóm bệnh bao gồm rất nhiều bệnh lý tuyến dưới. Nhóm bệnh này ngày càng tăng, nhất là ở các nước đang phát triển, tỷ lệ thông thường ở trẻ nhỏ dưới 18 tuổi và tỷ lệ nam giới cao hơn nữ giới.
Biểu hiện bệnh chủ yếu là các triệu chứng hành vi lặp đi lặp lại nhiều lần ở bất cứ môi trường nào như: trẻ hay bỏ học, hay nói dối, hay trốn học, hoặc trẻ có những động tác bất thường lặp đi lặp lại.
Nguyên nhân gay rối loạn cảm xúc, hành vi ở tuổi thanh thiếu niên đa nguyên nhân. Thông thường hay gặp nhất là do yếu tố về thể chất, sau đó là yếu tố môi trường và gia đình. Trong đó, yếu tố thể chất người ta hay gặp một số gen liên quan đến rối loạn cảm xúc, hành vi tuổi thanh thiếu niên. Ngoài ra, còn có những bất thường về nhiễm sắc thể. Yếu tố môi trường cuộc sống, những mâu thuẫn xung đột trong gia đình cũng có thể làm cho trẻ có những rối loạn hành vi, đặc biệt là rối loạn về cảm xúc.
Quá trình hình thành nhân cách của trẻ được xuất hiện từ bé nên khi trẻ có những rối loạn về xảm xúc, hành vi sẽ để lại hậu quả sau này, phát triển thành một số bệnh, một số rối loạn tâm thần về sau.
Cuộc sống hiện đại với sự phát triển không ngừng cùng với sự bận rộn của các bậch cha mẹ là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng bệnh rối loạn liên quan đến cảm cúc, hành vi ở trẻ nhỏ. Nhiều khi cha mẹ hay bỏ qua những triệu chứng đơn giản trong cư xử và giao tiếp nhưng đó lại chính là biểu hiện của rối loạn. Chính vì vậy, khi thấy trẻ có những biểu hiện bất thường như: hành vi quá khích lặp lại nhiều lần, hay vòi khóc, thích dùng bạo lực khi đòi hỏi điều gì đó, nói trong vô thức mà không hiểu đang nói gì, hay liên tục nói bậy... cha mẹ cần đưa con đi khám chuyên khoa. Quan trọng là hãy luôn gần gũi, quan tâm đến tâm lý của trẻ. Đó là cách đơn giản giúp trẻ thoát được những vấn đề sức khỏe về tâm thần mang tính thời đại.
