Tay chân miệng là bệnh do virus đường ruột, lây theo đường tiêu hóa và tiếp xúc trực tiếp với dịch mũi họng, nước bọt, dịch nốt phỏng, phân của người nhiễm virus (người bệnh và người lành mang trùng và người bệnh).
Bệnh chưa có vắc xin phòng bệnh và thuốc điều trị đặc hiệu.
Theo thống kê của Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội, từ đầu năm đến nay thủ đô ghi nhận hơn 3.500 trẻ mắc bệnh tay chân miệng, trong khi cùng kỳ năm ngoái có 579 ca. Chỉ riêng trong tháng 9, cả thành phố ghi nhận hơn 620 trẻ mắc.
Theo dự báo của các chuyên gia y tế, con số này sẽ còn tiếp tục tăng vào những ngày cuối năm bởi dựa theo xu thế của bệnh tay chân miệng thường diễn ra liên tiếp trong 2 năm.
Để chủ động phòng chống bệnh tay chân miệng, cha mẹ cần phải nắm vững những điều sau:
1. Bệnh tay chân miệng là gì ?
Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm cấp tính lây từ người sang người, dễ gây thành dịch do vi rút đường ruột gây nên. Hai nhóm tác nhân gây bệnh thường gặp là Coxsackie virus A16 và Enterovirus 71 (EV71).
Bệnh có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm não - màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện sớm và xử trí kịp thời. Các trường hợp biến chứng nặng thường do EV71 gây ra.
Bệnh tay chân miệng hiện chưa có vác xin phòng bệnh và chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chỉ điều trị hỗ trợ.
2. Ai có thể mắc bệnh tay chân miệng?
Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt tập trung ở nhóm tuổi dưới 3 tuổi.
Các yếu tố sinh hoạt tập thể như trẻ đi học tại nhà trẻ, mẫu giáo, đến các nơi trẻ chơi tập trung là các yếu tố nguy cơ lây truyền bệnh, đặc biệt là trong các đợt bùng phát.
Những hình ảnh trẻ bị bệnh tay chân miệng (Ảnh minh họa: Internet)
3. Những biểu hiện chính của bệnh tay chân miệng?
Thể điển hình của bệnh tay chân miệng được chia thành 4 giai đoạn như sau:
* Giai đoạn ủ bệnh: từ 3 - 7 ngày trẻ vẫn bình thường.
* Giai đoạn khởi phát: từ 1 - 2 ngày với các triệu chứng như sốt nhẹ, mệt mỏi, đau họng, biếng ăn, tiêu chảy vài lần trong ngày.
* Giai đoạn toàn phát: Có thể kéo dài 3 - 10 ngày với các triệu chứng điển hình của bệnh:
- Loét miệng: vết loét đỏ hay phỏng nước đường kính 2 - 3 mm ở niêm mạc miệng, lợi, lưỡi, gây đau miệng, bỏ ăn, bỏ bú, tăng tiết nước bọt.
- Phát ban dạng phỏng nước: Ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối, mông; tồn tại trong thời gian ngắn (dưới 7 ngày) sau đó có thể để lại vết thâm, rất hiếm khi loét hay bội nhiễm.
- Sốt nhẹ và nôn. Nếu trẻ sốt cao và nôn nhiều dễ có nguy cơ biến chứng.
- Biến chứng thần kinh, tim mạch, hô hấp thường xuất hiện sớm từ ngày 2 đến ngày 5 của bệnh.
* Giai đoạn lui bệnh: Thường từ 3 - 5 ngày sau, trẻ hồi phục hoàn toàn.
Nếu có biến chứng sẽ trở thành thể tối cấp: bệnh diễn tiến rất nhanh có các biến chứng nặng như suy tuần hoàn, suy hô hấp, hôn mê dẫn đến tử vong.
4. Bệnh tay chân miệng lây truyền như thế nào ?
- Bệnh lây chủ yếu theo đường tiêu hoá. Nguồn lây chính từ nước bọt, phỏng nước, phân của trẻ bbị nhiễm bệnh. Khả năng lay truyền cao nhất trong tuần đầu của bệnh.
- Bệnh lây qua tiếp xúc trực tiếp với phân, dịch tiết mũi họng, phỏng nước bị vỡ; tiếp xúc với đồ chơi, sàn nhà, bàn ghế... bị nhiễm vi rút.
5. Phòng bệnh tay chân miệng như thế nào ?
Thực hiện 3 sạch: ăn sạch; ở sạch; bàn tay sạch và chơi đồ chơi sạch.
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước chảy nhiều lần trong ngày (cả người lớn và trẻ em), đặc biệt trước khi chế biến thức ăn, cho trẻ ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã và làm vệ sinh cho trẻ.
- Thực hiện tốt vệ sinh ăn uống:
Ăn chín, uống chín
Vật dụng ăn uống phải đảm bảo được rửa sạch sẽ trước khi sử dụng
Đảm bảo sử dụng nước sạch trong sinh hoạt hàng ngày
Không cho trẻ ăn bốc, mút tay, ngậm mút đồ chơi
Không cho trẻ dùng chung khăn ăn, khăn tay,vật dụng ăn uống như cốc, bát, đĩa, thìa, đồ chơi chưa được khử trùng.
- Thường xuyên lau sạch các bề mặt, dụng cụ tiếp xúc hàng ngày như đồ chơi, dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn, ghế, sàn nhà bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường.
- Không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh.
- Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, phân và các chất thải của bệnh nhân phải được thu gom và đổ vào nhà tiêu hợp vệ sinh.
- Khi thấy trẻ sốt và có nốt phỏng nước ở bàn tay, bàn chân hoặc niêm mạc miệng cần cho trẻ nghỉ học và đến ngay cơ sở y tế gần nhất.
- Khi chăm sóc trẻ bệnh tại gia đình nếu thấy trẻ có các dấu hiệu như sốt cao kéo dài, li bì, bỏ ăn, uống hoặc tình trạng của trẻ xấu đi cần đưa ngay trẻ đến bệnh viện.
Anh Nguyễn Đức Giang, người có con theo học tại một trường mầm non ở Minh Khai, Hà Nội chia sẻ với Đại Lộ thông báo của trường này hôm 15/1 vừa qua.
Chúng tôi xin trích đăng thông báo để thấy bệnh này cần đặc biệt được quan tâm từ cả gia đình và xã hội.
Kính gửi Quý Phụ huynh,
Bệnh Chân tay miệng là căn bệnh truyền nhiễm thường gặp ở lứa tuổi mầm non, rất dễ lây lan qua những tiếp xúc thông thường.
Đa số trường hợp bệnh ở thể nhẹ, thậm chí có thể nhầm lẫn với một số bệnh thông thường khác như viêm loét miệng, viêm họng...
Theo các bác sỹ, Bệnh Chân tay miệng thường xảy ra cao điểm từ tháng 6-7 trở đi. Tuy nhiên gần đây tại một số tỉnh thành đang có diễn biến bệnh ngay từ đầu năm 2015.
Để phòng ngừa sự lây lan bệnh Tay chân miệng trong trường lớp, bảo vệ sức khỏe của các bé, Nhà trường xin thông báo tới Quý Phụ huynh về chủ trương thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh như sau:
Thường xuyên rửa tay cho trẻ bằng nước và xà phòng.
Vệ sinh phòng, các đồ dùng/đồ chơi của trẻ mỗi ngày bằng nước và xà phòng.
Hàng tuần ngâm rửa đồ chơi và lau khu vực sinh hoạt của trẻ bằng dung dịch khử khuẩn Cloramin B.
Để tăng cường công tác phòng chống dịch, nhà trường mong muốn phụ huynh sẽ phối hợp chặt chẽ với nhà trường để phòng bệnh, phát hiện sớm và điều trị kịp thời cho học sinh với những biện pháp cụ thể như sau:
Khi trẻ bị sốt, bệnh (viêm họng, loét miệng…), nên đưa trẻ đi khám và điều trị ngay, đồng thời thông báo cho giáo viên chủ nhiệm chẩn đoán của bác sỹ về bệnh của bé.
Nếu trẻ phát bệnh khi đang ở trường, nhà trường sẽ đưa bé xuống phòng Y tế và thông báo ngay cho phụ huynh biết.
Đề nghị Quý phụ huynh nhanh chóng thu xếp đến đón để đưa trẻ đi khám bệnh ngay.
Nếu trẻ bị bệnh Tay chân miệng, Phụ huynh vui lòng giữ trẻ ở nhà cho đến khi các vết loét/ bóng nước lành hẳn.
Lưu ý: theo dõi trẻ thật kỹ, nếu phát hiện các dấu hiệu trở nặng như sốt cao liên tục, giật mình, loạng choạng, thở mệt… phải cấp tốc đưa bé đến bệnh viện để được khám và điều trị kịp thời.
Kính mong Quý Phụ huynh cùng phối hợp thực hiện để đảm bảo phòng chống dịch bệnh vì sức khỏe của các học sinh và gia đình.
